SOSYAL MEDYA VE PROPAGANDA - Deneme Sınavı - 12

Bu durum “gerçek ötesi” (“post-truth”) kavramının git gide daha fazla karşılaşılan bir olgu olmasına neden olmaktadır. Birey aslında ortada olmayan bir bilginin gerçek olduğunu kendi ürettiği ve kendisi gibi üretilen içerik üstünden tartışmakta ve kendini bu süreç içerisinde sosyal medyada gerçek olmayan bilgilere kaptırmaktadır.

Uyma davranışı, bireyin diğer birey ya da grubun talebine bağlı olarak duygu, düşünce ve davranışlarını değiştirmesidir.

Bradshaw ve Howard’a (2019) göre, kullanılan sosyal medya platformları gün geçtikçe çeşitlense de sosyal medya manipülasyonları en fazla Facebook üzerinden gerçekleştirilmektedir. Doğru cevap C'dir.

Yapılan içerik analizine göre siber takımların, trollerin ve propagandayı gerçekleştiren diğer kurumların kullandığı sosyal medya manipülasyonları birkaç başlık altında ele alınabilir:

*Hükûmetlerin Sponsor Olduğu Hesaplar, Web Sayfaları ve Uygulamalar

*Sosyal Medya Paylaşımlarına Yorum Yapmak

*Sahte Hesaplar ve Bilgisayar Temelli Propaganda

*İçerik Oluşturmak. Doğru cevap B'dir.

Özellikle politik herhangi bir mesaj vermediği düşünülen ancak aslında politik mesajların incelikli bir şekilde metnin içine yedirildiği bazı astroloji blogları Rusya’da ve Sırbistan’da kullanılmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Aristo, Rhetoric adlı eserinde, kitleleri ikna etmek için konuşmacıların göz önünde tutması gereken üç ikna bileşeninden bahseder.Bunlardan ilki, konuşmacının ya da hitap eden kişinin otoritesini, ikincisi dinleyicilerin duygusal tepkilerini ve o anki zihin durumlarını, logos şeklinde ifade edilen üçüncü bileşen ise söylenen sözün argümantasyon mantığını ve kanıtlama becerisini ifade etmektedir. Doğru cevap B'dir.

Chilton ve Schaffner’in savunduğu ideolojik propagandanın dört stratejisi;

İkna,

Direnç Oluşturma,

Meşrulaştırma/Gayrimeşrulaştırma ,

Temsil/Yanlış Temsil

E seçeneğinde verilen seçenek ,

kitleleri ikna etmek için konuşmacıların göz önünde tutması gereken üç ikna bileşeninden birisidir.

Doğru cevap E'dir.

Günümüzde, sosyal medyanın gelişmesi ve bireylerin sosyal medya araçlarına erişebilirliklerinin artması ile ideolojiler artık doğrudan ve aracısız biçimde kitlelere ulaşabilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Bireyler, az sayıdaki medya kuruluşları yerine çok farklı kaynaklardan bilgi toplayabilmekte ve edindikleri bilgiler hakkında diğer insanlarla iletişim platformları aracılığıyla diyalog kurabilmektedirler. İşte bu süregiden iletişim devriminin merkezinde sosyal medya yer almaktadır. Bu iletişim devriminin internet tabanı da Web 2.0 olarak isimlendirilmektedir.

D seçeneğinde verilen örnek, takipçilerin müşteriye dönüştüğü bu düzlemde, müşteri memnuniyetini sağlamak adına yapılmakta olan ideolojik propagandanın sınırları ve söylem biçimi, müşteri hassasiyetleri düşünülerek oluşmaktadır.Doğru cevap D'dir.

İdeolojik propagandaya karşı daha yüksek bir farkındalık geliştirmemizi sağlayacak faktörler:

İdeoloji ifadesine olumsuz anlam yükleyen düşünce okulunun başında Marksistler gelmektedir. Her ne kadar Marksizm ideolojisinin kurucusu kabul edilen Karl Marks görüşlerini doğrudan bu terim üzerinden şekillendirmese de çoğu Marksist’e göre ideoloji bir yanılsamadan (mystification/false consci- ousness) ibarettir ve kitleleri uyutmak ve aldatmak için kullanılır.

İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinde yer alan ifade özgürlüğü, herkesin düşünce ve anlatım özgürlüğü hakkına sahip olduğunu kabul eder. Bu hakkın, düşüncelerinden dolayı bireylerin rahatsız edilmeyeceğini, ülke sınırları söz konusu olmaksızın, bilgi ve düşünceleri her yoldan araştırma, elde etme ve yayma hakkını da kapsadığını belirtmek gerekmektedir. Doğru cevap C'dir.

Wall Street eylemleri internet üzerinden yapılan ideolojik propaganda neticesinde örgütlenmiştir.

Popüler sosyal medya platformlarından biri ağ günceleridir (blogs). Blog kelimesi web ve log kelimelerinin birleşmesinin kısaltılmış hâlidir. Web sayfası bir bireyin ya da grubun internet üzerinden bilgi, haber ya da fikirleri geniş bir kitleyle paylaşmasını mümkün kılar.

Mesajlaşma panoları da internet kullanıcıları tarafından rağbet gören bir diğer sosyal medya platformudur. Kullanıcılar mesajlaşma panolarına iyi tanımlanmış bir konuda mesajlar yazarak diğer kullanıcılardan bilgi talep etmektedirler. Tavsiye almak isteyenlerin sıklıkla başvurdukları bu mesaj panoları özellikle belirli mal ve hizmetler hakkında tecrübeleri değerlendirmek isteyenlerin de uğrak adresleridir.

Kelimenin kökünü tohum ekmek anlamına gelen “propagare” terimine dayandıranlar da vardır. Bu açıdan propaganda belirli fikirlerin hedef kitle üzerinde yayılarak benimsetilmesi anlamına gelmektedir. Kelimenin olumsuz anlamda kullanımına ilk örnek 1622’de Katolik Kilisesine bağlı olan “İnancın Yayılması İçin Roma Katolik Kutsal Meclisi”’nin kurulması gösterilir.

Modern anlamıyla propaganda kelimesi Katolik Kilisesine dayandırılsa da propagandanın tarihini Antik Yunan’a kadar götürmek de mümkündür.

İki Kutuplu Dünya, dünya siyasal düzeninin iki ülkeden kaynaklanan ve çoğunlukla çatışan ekonomik, askeri ve kültürel etkilerle şekillenmesidir.

Psikolojik Tepkisellik Kuramı’na göre, insanlar gerçekleştirdikleri davranışların kendi iradeleri dışında olduğunu fark ettiklerinde psikolojik bir tepkisellik geliştirirler. Kısacası birey kendisine “Yap!” dendiğinde yönerge dışarıdan geldiği ve özgür iradesi hiçe sayıldığı için tepkisel davranacak ve istenen davranışı gerçekleştirmeyecektir. Bu yüzden de bireylerin duygu, düşünce ve davranışlarını değiştirmede başarılı olan propagandaların daha dolaylı mesajlar içeren propagandalar olduğu söylenebilir.

Sosyal medyada bireylerin bilgilerin ne kadar “doğru” olduğuna ilişkin değerlendirmelerinin bilginin kaynağına bakması ile ilgili olmadığı, ne kadar çok kişi paylaşır ise bilginin o kadar doğru olduğunun düşünülmesi ile bağlantılı olduğu görülür. Sosyal medyada oluşturulan anonim hesaplar üzerinden yayılan bilgilerin bir zaman sonra hakikat olarak kabul edilmesi o bilginin sosyal olarak onaylanması ile bağlantılıdır