SOSYAL MEDYA SOSYOLOJİSİ

Howard Rheingold

Siber uzam

Medya yakınlaşması

%49

Gençler

Sosyal baskı ve bağımlılık

Dikkat

Dijital eşitsizlik

Shoshana Zuboff

Dijital bölünme

Sanal Topluluk/Cemaat (Virtual Community): 1990’lı yıllar itibariyle internet
ortamında mevcut coğrafi sınırları aşarak belirli ortak değerler ve çıkarlar doğrultusunda bir grup insanın çevrimiçi olarak tartışma grupları, çevrimiçi forumlar ile ‘sohbet odaları’nda bir araya gelerek oluşturduğu topluluklara Howard Rheingold tarafından verilen addır.

Siber Uzam: İlk kez ünlü bilim kurgu yazarı William Gibson’ın 1984 tarihli Neuromancer adlı romanında kullandığı bir terimdir.

‘Sanal cemaatler’in ‘fiziksel cemaatler’e karşıt olmadığı tespiti, İnternet sosyolojisinin önde gelen ampirik araştırmacılarından Barry Wellman ile arkadaşları tarafından ilk kez 1996 yılında yapılmış olup, o tarihten bugüne farklı araştırmalar tarafından da paylaşılmıştır. Onlara göre sanal cemaatler, gerçek yaşamdaki başka cemaatlerle etkileşim içinde ve belirli kuralları ve dinamikleri olan farklı cemaat biçimleridir

2004 yılı itibarıyla hayatımıza giren ve günümüzde sosyal yaşamın ve sosyal ilişkilerin vazgeçilmezi hâline gelen başta Instagram, Facebook gibi sosyal paylaşım ağlarında ise yukarıda değindiğimiz gerçek kimliğini kamufle etme durumu ortadan kalkmıştır.

Dijital Benlik, çevrimiçi izleyicilerin etkisi altında (kendine özgü bir sosyallik ve etkileşim içinde) kendini tasarlayan ve yaratan benliktir. Dijital ortamlarda oluşturulan bu benlik, çevrimdışı benliğe sürekli olarak temas eder ve onu etkiler.

Sosyal medyanın bireysel etkileri:

1- Aşırı enformasyon ve iletişim yüklenmesi
2- Sosyal baskı ve bağımlılık
3- Bilinmeyen davranışlar

Tüm bu sorunları/konuları kapsayan bir netik’in (yani, internet etiğinin) yaşama geçmesi ve yaygınlaşması gerekmektedir.

Jenkins’e göre, medya üreticileri ve tüketicilerinin tamamen farklı rollerde olduklarını düşünmektense artık onları “birbirleriyle etkileşime giren katılımcılar olarak” görebiliriz.

1999 yılından bugüne geçen 21 sene içinde hem küresel hem de bölgesel düzeyde internete erişen nüfus inanılmaz artmış olsa da 2020 Haziran verileriyle dünya nüfusunun % 41’i henüz bu şansa sahip değil. Kuzey Amerika ve Avrupa kıtasında nüfusun büyük çoğunluğu, yani sırasıyla nüfusun % 90,3’ü ve % 87,2’si evlerinden internet erişimine sahipken, Afrika nüfusunun % 42,2’si ve Asya nüfusunun da %58.8’i internet erişme imkanına sahiptir.

İnternet ve bilgisayar kullanımından elde edilen faydalara eşit erişim olmaması durumuna Kvasny (2006) “Dijital Eşitsizlik” adını vermektedir.