SOSYAL MEDYA SOSYOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 6

Modern teknoloji çağına geçişin evrelerini McLuhan, aynı zamanda insanlık tarihinin evrimi olarak tanımlayarak dört aşamaya ayırmıştır:
1. Kabile Çağı: Fonetik alfabesi (İşitmeye dayalı alfabe) kabile çağını değiştirmiştir.
2. Edebiyat Çağı: Okuryazar çağı da denilmektedir. Alfabenin keşfi ile birlikte hem işitsellikle hem görsellikle bezenmiş bir çağa geçilmiştir. Böylece, edebiyat çağı başlamıştır.
3. Basım Çağı: Basım çağı edebiyat çağının sonunu getirmiştir, çünkü matbaanın keşfi ve sonrasındaki basım teknolojinin gelişimi görsel bağımlılığın artmasına neden olmuştur.
4. Elektronik Çağ: Elektronik çağ insanlığın son çağıdır. Telgrafın icadından bu yana insanlar ve insan ilişkilerinde büyük değişimlerin meydana gelişi, elektronik çağın habercidir (McLuhan, 2001, Laughey, 2007).

Anthony Giddens’a göre (2009) küreselleşme, modernleşmenin bir sonucudur. Modernizm dünyayı ve toplumu eninde sonunda küresel bir yapıya dönüştürecektir. Küreselleşmeyle hegemonya arasındaki ilişki, bir baskın ve belirleyici sürecin tekelden yapılandırılması şeklinde ortaya çıkmaktadır. Ekonomik süreç ise merkez ve çevre ilişkisi içinde gerçekleşmektedir.

B

C

McLuhan 1964’te, Medyayı Anlamak adlı eserinde bilgisayarın teknolojinin de desteği ile şölene benzeyen bir küresel anlayış ve birlik olma ortamından bahsetmektedir.

D

D

A

Max Horkheimer (1895-1973) için kapitalist toplumda kişisel tarihler; sınai disiplin, bilimsel aydınlanma ve teknolojik ilerleme ile birlikte yok edilmiştir. Bireyin silinmesi için bu üç süreç yeterli olmuştur (1998:167). Otoriter olma özelliği her üç sürecin de ortak noktasıdır.

Tek Boyutlu İnsan eserine başlarken, ileri sanayi toplumlarının, gelecekteki niteliksel değişimleri kontrol edebilecek güçte birer yapı olduklarını be­lirten düşünür Marcuse'dir.

A

D

Marcuse,Tek Boyutlu İnsan eserine başlarken, ileri sanayi toplumlarının, gelecekteki niteliksel değişimleri kontrol edebilecek güçte birer yapı olduklarını belirtmiştir. Ancak ortaya çıkan kapitalizme dayalı kısıtlamaları hatta kapitalist toplumu yok edebilecek merak, yatkınlık ve kuvvet de mevcuttur.

Êric Maigret’e göre, kitle medyası, genel olarak kendilerini demokrasi ile tanımlayan toplumlarda en orijinal ve en belirleyici iletişim olgusunu oluşturmaktadır. İmgeler, metinler, sesler gibi unsurlar yoluyla çeşitli halkların ve kültürlerin sürekli, karşılıklı ve hızlıca bir ilişki içine girmelerini sağlamaktadır (Maigret, 2019:22).

Yeni sosyal medya alanı bir sosyal medya yapılanmasını ifade etmektedir. Bu sosyal medya yapısının ilk adımlarından itibaren içerdiği ileti şeklinin sosyal olmadığı iddia edilmiştir. Bu yeni medya yapısının özelliklerini ve kurallarını ilk kez Rus bilim insanı Lev Manovich “Yeni Medyanın Dili” (The Language of New Media) adlı kitabında anlatmıştır.

B

D

Arat ve Rigel’in yorumuyla; mahrem alan; bireylerin mekansızlaştığı, kimseyle hiçbir şey paylaşmadığı, imgeleminde yarattığı ya da susturduğu duygu ve düşünceleridir. Her alanın kendi mahremini ürettiği düşüldüğünde, kamusaldaki erkin burada gerçekleştirdiği söylem ve örgütlenme biçimi kendi içindeki mahrem alanını oluşturmuştur.

Habermas’a göre ev içinde kamusal mekân salon, özel mekân da oturma odasıdır. Bireylerin kamusallığa dahil olmak amacıyla salona geçmesi aynı zamanda mahremiyetten çıkışın göstergesidir. Ataerkil çekirdek aileye dönüşen ailenin içsel alanında bireyler, kamusal bir topluluk oluştururlar. Ancak bu edinimi gerçekleştirirken, kamusaldaki gibi toplum içinde erimezler, siyasal ve ekonomik özgürleşme ile yer değişen biçimde psikolojik bir özgürleşme yaşarlar. Oysa aile dışarıdan bağımsız bir ilişki olarak görülse de emek ve mal dolaşım alanı olması sebebiyle bağımlılık ilişkisine dayanmaktadır. İşte Habermas özel ve kamusal alandaki dönüşüme mahrem alanın da
dâhil olduğunu belirtmektedir. Özel alan otorite kaybına uğramış çekirdek aileyle sınırlandırılarak kamusallaştırılırken, mahremiyet de kamusallığın içine sızmıştır. Kısacası mahrem alanın alenileşerek içinin boşaltıldığını yorumlamaktadır
(2003:118-283).

Modernlikle birlikte politik dar çevreden bağımsızlaşan ve daha kapsayıcı olan söylemsel alana geçmesi sonucu oluşan modernist katılım anlayışı, Habermas’ın demokratik kamusal alana özgü bakışının temelini oluşturmaktadır (Özbek, 2015:63).
Onun kamusal alana dair görüşü şu şekildedir: “Kamusal alan kavramıyla, her şeyden önce, toplumsal yaşamımız içinde, kamuoyuna benzer bir şeyin oluşturabileceği bir alanı kastederiz. Bu alana tüm yurttaşların erişmesi garanti altına alınmıştır. Özel bireylerin kamusal gövde oluşturarak toplandıkları her konuşma durumunda kamusal alanın bir parçası varlık kazanmış olur.” (Habermas, 2015:93).