SOSYAL MEDYA SOSYOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 2

Aynı ülkede yaşayan insanlar için ülkesel bir tanım olan “yurttaşlık” (citizen) yerine aynı ağın bir üyesi olma ya da küresel in- ternet uzamını paylaşıyor olma durumuna karşılık gelen “nettaşlık” (netizenship) kavramı 1992 yılında ilk defa Michael Hauben tarafından kullanılarak literatüre dâhil olmuştur.

Dijital İkilik (Digital dualism): Çevrimdışı ve çevrimiçi hayatların büyük ölçüde ayrı ve farklı gerçeklikler olduğu inancına sosyal medya kuramcısı Nathan Jurgenson dijital ikilik adını verir.

Shanyang Zhao’ya göre, Dijital Benlik, çevrimiçi izleyicilerin etkisi altında kendine özgü bir sosyallik ve etkileşim içinde kendini tasarlayan ve yaratan benliktir. Dijital ortamlarda oluşturulan bu benlik, çevrimdışı benliğe sürekli olarak temas eder ve onu etkiler.

2001 yılında yayınlanan Digital Natives, Digital Immigrants (Dijital Yerliler, Dijital Göçmenler) başlıklı yazısında Marc Prensky, yaşamlarının büyük bölümünü internet, cep telefonları, bilgisayar oyunları gibi dijital çağın araçlarıyla geçirdiklerinden bu araçların, gençlerin yaşamının önemli bir parçasını oluştur- duğunu belirterek onları tanımlamak için Dijital Yerliler kavramını kullanmıştır.

Dijital Eşitsizlik: İnternet ve bilgisayar kullanımından elde edilen faydalara eşit erişim olmaması durumu Kvasny “Dijital Eşitsizlik” adını vermektedir.

Howard Rheingold

Siber uzam

Medya yakınlaşması

%49

Gençler

Sosyal baskı ve bağımlılık

Dikkat

Dijital eşitsizlik

Shoshana Zuboff

Dijital bölünme

Sanal Topluluk/Cemaat (Virtual Community): 1990’lı yıllar itibariyle internet
ortamında mevcut coğrafi sınırları aşarak belirli ortak değerler ve çıkarlar doğrultusunda bir grup insanın çevrimiçi olarak tartışma grupları, çevrimiçi forumlar ile ‘sohbet odaları’nda bir araya gelerek oluşturduğu topluluklara Howard Rheingold tarafından verilen addır.

Siber Uzam: İlk kez ünlü bilim kurgu yazarı William Gibson’ın 1984 tarihli Neuromancer adlı romanında kullandığı bir terimdir.

‘Sanal cemaatler’in ‘fiziksel cemaatler’e karşıt olmadığı tespiti, İnternet sosyolojisinin önde gelen ampirik araştırmacılarından Barry Wellman ile arkadaşları tarafından ilk kez 1996 yılında yapılmış olup, o tarihten bugüne farklı araştırmalar tarafından da paylaşılmıştır. Onlara göre sanal cemaatler, gerçek yaşamdaki başka cemaatlerle etkileşim içinde ve belirli kuralları ve dinamikleri olan farklı cemaat biçimleridir

2004 yılı itibarıyla hayatımıza giren ve günümüzde sosyal yaşamın ve sosyal ilişkilerin vazgeçilmezi hâline gelen başta Instagram, Facebook gibi sosyal paylaşım ağlarında ise yukarıda değindiğimiz gerçek kimliğini kamufle etme durumu ortadan kalkmıştır.

Dijital Benlik, çevrimiçi izleyicilerin etkisi altında (kendine özgü bir sosyallik ve etkileşim içinde) kendini tasarlayan ve yaratan benliktir. Dijital ortamlarda oluşturulan bu benlik, çevrimdışı benliğe sürekli olarak temas eder ve onu etkiler.