SOSYAL MEDYA PLATFORMLARI

İnternette sıkça gördüğümüz WWW (World wide web) orta- mında birbirine link objelerin iletilmesini sağlayan protokol ise Hyper Text Transfer Protocol (HTTP) olarak adlandırılmaktadır.

TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) bilgisayarlar ile veri iletme/alma birimleri arasında organizasyonu sağlayan böylece bir yerden diğerine veri iletişimini olanaklı kılan pek çok veri iletişim protokolüne verilen genel addır.

Web 2.0 kavramı ilk olarak 2004 yılında, Dougherty ve O’Reilly ile MediaLive International şirketi tarafından organize edilen, Google, Yahoo, msn, Amazon, Ebay gibi Web dünyasının önde gelen şirketlerinin de katıldığı web konferansında, web alanında yaşanan gelişmeler ve web dünyasının geleceği tartışılırken ortaya çıkmıştır.

Boyd ve Ellison’ın 2004’te yaptıkları çalışmaya göre sosyal ağ sitesi (sosyal paylaşım ağı) ”kullanıcıların tamamen veya kısmen açık birer profil oluşturup, ilişkide oldukları insanlar listesi hazırladıkları, sergiledikleri, paylaştıkları ve diğer kullanıcıların profil ve ilişkilerini gözlemleyebildikleri sanal ortamlar”dır (Kara ve Akyazı, 2018).

Sosyal medyanın geleneksel medyadan farkları şu şekilde özetlenebilir:

Erişim

Erişilebilirlik

Kullanılabilirlik

Yenilik

Kalıcılık

ABD’nin Savunma Bakanlığına bağlı ARPA kurumunun çalışmaları sonucunda ilk olarak 1969 yılında ARPANET isimli bir bilgisayar ağı ortaya
çıkmıştır. 70’li yıllara gelindiğinde internet sistemi özel sektöre girmiş ve ARPANET ile birlikte USENET, BITNET ve UUCP ağları devreye alınmıştır.
İnternet sisteminin araştırma kurumlarına ve üniversitelere açılması da 80’li yıllarda NSFNET’in kurulmasıyla olmuştur.

İnternet üzerindeki bilgi iletimi ve paylaşımı bazı kurallar dâhilinde yapılmaktadır. Bu kurallara kısaca “İnternet protokolleri” ya da TCP/IP protokoller ailesi denir.

İlk sosyal site 1997’de kurulan “Sixdegrees.com” dur ve kullanıcılarına
ilk kez profil oluşturabilme ve mesaj gönderme olanağı sağlamıştır.

Topluluk, içerik ve Web 2.0 sosyal medyanın bileşenleri olarak ifade edilir.

Sosyal ağ kullanıcıları bir araya gelme amaçlarına göre beş grup altında toplanmaktadır. Bunlar;
• İşlem/Bilgi paylaşım toplulukları; karşılıklı bilgi değişimi amacıyla bir araya gelme temeline dayanır.
• İlgi toplulukları; profesyonel veya amatörlerin katıldıkları özel ilgi alanları sebebiyle bir araya gelmeleriyle oluşur.
• Fantezi toplulukları; bir araya gelme amacı eğlence ve fantezi deneyimleri yaşamak olarak belirtilmektedir.
• İlişki toplulukları; duyguların paylaşılması amacıyla bir araya gelme olarak açıklanır.
• Tartışma toplulukları; herhangi bir konu hakkında yapılan tartışmaya katılma veya tartışmayı izleme amacıyla bir araya gelen insanlardan oluşur.

Sosyal medyanın temel öğeleri şunlardır:

Sosyal medyanın geleneksel medyadan farkları; erişim, erişilebilirlik, kullanılabilirlik, yenilik ve kalıcılık başlıklarıyla ele alınır.

Kalıcılık: Geleneksel medya yaratıldıktan sonra değiştirilemez. Örneğin bir dergi makalesi basıldıktan ve dağıtıldıktan sonra aynı makale üzerinde
değişiklik yapılamazken sosyal medya yorumlar veya yeniden düzenlemeyle anında değiştirilebilmektedir.

İnternet üzerinden protokoller ile verilen temel hizmetler aşağıda listelenmiştir:
• E-mail - Elektronik posta hizmetleri,
• FTP - Dosya Aktarma Protokolü
• WWW (Worldwideweb) - Dünyayı Saran Ağ
• Telnet (Telecominication network) - İletişim Ağı
• Usenet-News - Haber Grupları
• IRC (Internet

TCP/IP ise internet protokollerine verilen genel addır.

Sosyal medyanın temel ögelerini Michael Frunchter ”5C” olarak tanımlamıştır. Bunlar; “conversation” sohbet, “commenting” yorumlamak, “contribution” katkı, “community” topluluk ve “collaboration” işbirliği şeklindedir.

Açıklık ise sosyal medyanın temel öğeleri arasında gösterilen başka bir sınıflamada kullanılır.

Bağlantılılık: Sosyal medyanın en büyük artısı da site bağlantılarına olanak sağlamasıdır. Yani sosyal medya kapsamında yer alan web sitelerinde diğer siteler, araştırmalar ve insanların ilgili oldukları herhangi bir konuda link verilebilmektedir.

İnternetin ortaya çıkışıyla beraber iletişim biçimleri keskin şekilde değişmiş ve etkileşim kullanıcılar için çok daha önemli hale gelmiştir. Sosyoloji alanındaki bazı çalışmalar 90’lı yıllar ile birlikte bilgi ve teknolojinin hızla yayıldığı ve paylaşıldığı, küresel etkileşimin zirve yaptığı son çeyrek yüzyılı, “post-endüstriyel toplum” kavramlarıyla ifade etmenin yetersizliğini belirtmiştir. İnternetin neredeyse bütün yaşam biçimini derinden etkilediği bu dönemi “enformasyon toplumu” olarak adlandırmanın daha doğru bir yaklaşım olacağını belirtmişlerdir.