Sosyal Medya Platformları ve API’ler

REST, servis yönelimli mimari üzerine oluşturulan yazılımlarda kullanılan bir veri transfer yöntemidir, REST standartlarına uygun yazılan web servislerine RESTful servisler denir. 

eXtensible Markum Language (XML), interneti kullanarak veri alışverişi yapan sistemler ve platformlar arasındaki veri iletişimini standart hâle getirmek için tasarlanan bir işaretleme dilidir.

Sosyal medya platformlarında kullanılan ve web API olarak adlandırılan API konseptinin sadece biçimsel farklılıklar taşıyan birtakım alt türleri de mevcuttur. Bunlar Open API, Partner API ve Internal API olmak üzere üç kategoride incelenebilir.                                                                                           Open API: Açık API, herkesin kullanımına açıktır ve herhangi kullanıcı ya da lisans kısıtlaması içermemektedir.                                                         Partner API: Bu API’leri kullanabilmek için birtakım hak veya lisanlara ihtiyaç duyulmaktadır, herkesin kullanımına açık değildir.                                 Internal API: Özel API olarak da bilinir. Şirketler içinde kullanılmak üzere oluşturuldukları için herkes tarafından görülemez.

Çalışma prensipleri bakımından API’ler sorgulama ve dönüş alma üzerine kuruludur, denilebilir. Bu bağlamda API’lerin nasıl bir teknik yol izlediğini kavramak, büyük önem arz etmektedir. Tasarımları itibariyle API’ler kod kümelerinden çok çıktı gibi davranır. Yani kullanımlarına sunuldukları kitleler için optimize edilebilir hâldedir. Bu kitleler de daha önce bahsettiğimiz gibi geliştiriciler ve genel kullanıcılardır.

HTTP (“Hyper Text Transfer Protocol” İnternet üzerinde sunucular ve kullanıcılar arasında akan bilgilerin ne şekilde, nasıl aktarılacağına dair kurallara denir.)

API’lerin sosyal medya platformları aracılığı ile otomatizasyon, zaman ayarlı paylaşım, üçüncü parti uygulama geliştirme, üçüncü parti uygulama ve web sitelerine giriş yapma kolaylığı gibi birçok yararını saymak mümkündür. Tüm bu örnekler API’lerin bireyin internetteki kapasitesini arttırıp işlerini kolaylaştırdığını göstermektedir. API hizmetlerinin sosyal medya içinde kullanım alanları kapasite artırma ile sınırlı kalmamaktadır.

Twitter arayüzünde milyonlarca tweet arasından gerekli olan bilgileri tek tek aramaktansa Twitter API sayesinde pazarlama stratejileri için gerekli olan bilgilere kolayca ulaşılabilir. Filtreleme özelliği sayesinde milyonlarca tweet arasından basit iterasyonlar kullanarak belli zaman aralıklarında popüler olan ne varsa bulunabilir. Böylece hedef kitlelerin nelere yöneldiğini anlamak Twitter API sayesinde oldukça hızlı olur.

Twitter’ın API hizmeti, kullanıcılara normalde Twitter arayüzünden ulaşamayacakları birçok özellik sunuyor. Seçilen bir konudaki tweetler, belli bir bölgede atılan tweetler, olumsuz yorumlar, olumlu yorumlar ve benzeri gibi onlarca farklı gruplandırma ile Twitter API’den trend çıktılarını çıkarmak oldukça kolay. Veri toplamanın yanı sıra, tweet atma işlemini otomatikleştirme de bu hizmetle oldukça kolay. İlk bakışta Twitter arayüzünde yapılan işlemlerden farklı değilmiş gibi görünen bu işlemler, genişletilmiş kullanıcı sayısı ve artırılmış tweet boyutlarına ulaşıldığında oldukça kuvvetli bir araç haline gelir.

Sosyal medya platformlarındaki API’lerin seçmen tercihlerini belirlemek, popülarite ölçmek gibi analiz yöntemlerinde kullanılması sıkça rastlanan bir durum. Fakat analiz yöntemlerinde olduğunun aksine kullanıcı verinin kaynağı değil de API’ler aracılığı ile hedefi olunca seçmen manipülasyonu, trend yönü ve algı değiştirme çalışmaları gibi kavramlar ortaya çıkıyor.

En çok aktif kullanıcının yer aldığı bu platform aynı zamanda paha biçilemez veri toplama açısından da en üst sıralarda yer almaktadır. Facebook Graph API bu platformun çekirdeğini oluşturmaktadır. Facebook veri tabanındaki her nesneye ulaşma imkânı veren bu API ile kullanıcılar, fotoğraflar, videolar, durum paylaşımları, sohbetler, yerler ve oluşturulmuş ilişkiler hakkında milyarlarca veriye ulaşılabiliyor. Graph API’ye giriş yapan geliştiriciler daha kişiselleştirilmiş bir deneyim sunmak için veritabanını rahatlıkla kullanabilir. Bunlardan en sık olarak karşılaşılan Facebook’un sağladığı kimlik doğrulama mekanizması. Geliştirici Graph API aracılığı ile tüm web, mobil ve masaüstü programlarında Facebook kimliği ile tek bir giriş üzerinden mümkün kılmaktadır.

Bir diğer oldukça yoğun kullanılan API ise YouTube tarafından sağlanan  YouTube Data API. Youtube verilerine göre her geçen dakika YouTube’a 100 saatlik video yükleniyor. Bu da kullanımın hacim büyüklüğünü gözler önüne sermektedir. Bu kadar yoğun kullanılmasının sebeplerinden biri de sunulan Data API sayesinde geliştiricilerin kendi uygulamalarında YouTube içindeki video, meta açıklama, etiketler ve video süreleri gibi verileri kolaylıkla fonksiyonel hâlde sunabilmesi. Bu sayede YouTube adeta internetin tek video sunucusu hâline gelmektedir. YouTube Player API ve YouTube Analytics API ile ortak kullanılarak diğer birçok uygulamanın fonksiyonel kabiliyeti YouTube fonksiyonlarıyla ileriye taşınmaktadır. 

Facebook API: API özellikleri, Facebook verisini listeleme, resim paylaşma, resimlere ulaşma, sayfalara ulaşma, hikâye paylaşma, reklamları yönetme gibi sorgular'dır. Kullanım hacmi ise, 2.2 Milyar Aylık Kullanıcı'dır.

LINE API'nin özellikleri grup mesajlaşmalarına katılma, direkt mesaj gönderme, profillere ulaşma gibi sorgular'dır. Kullanım hacmi ise 200 Milyon Aylık Kullanıcı' dır.

Reddit API' nin özellikleri, kullanıcı kimliklerine ulaşma, popüler subredditlere ulaşma, yorum ve mesajları yönetme gibi sorgular'dır. Kullanım hacmi ise,  330 Aylık Kullanıcı' dır.

Pinterest API'nin özellikleri, panolara, takipçilere, pinlere ulaşma ve Pinterest butonu ekleme gibi sorgular'dır. Kullanım hacmi ise, 250 Milyon Aylık Kullanıcı'dır.

Tumblr API' nin özellikleri, kullanıcı bilgisi edinme, blogları takip etme, paylaşımları beğenme, paylaşımları düzenleme gibi sorgular'dır. Kullanım hacmi ise, 450 Milyon Blog'dur.

Viber API' nin özellikleri, mesaj gönderme, mesaj alma, kullanıcı özellikleri öğrenme gibi sorgular'dır. Kullanıcı hacmi ise, 260 Milyon Aylık Kullanıcı' dır.

2006 yılında Public API olarak sunulmasından bu yana Twitter API birçok değişiklik geçirmiştir. REST API mimarisi sunan Twitter API, okuma ve yazma komutları ile kullanıcıların sosyal medya deneyimlerini API ile kuvvetlendirmek-tedir. Twitter API ile yapılabilecekler şu şekilde özetlenebilir:

• Kullanıcıların tweetlerini toplamak
• Kullanıcıların takipçilerini listelemek
• Kullanıcıların takip ettiklerini listelemek
• Hashtag araması yapmak

İlk versiyonları daha eskilere dayansa da en son API versiyonunu 2016 da Graph API olarak sunan Facebook, ayrıca Marketing API adıyla anılan ikincil bir API hizmeti daha vermektedir.  REST mimarisi kullanan Graph API, kullanıcın sahip olduğu yetkiye göre birçok işlemin API vasıtasıyla yapılmasına olanak veriyor. Bunlardan bazıları:

• Paylaşım okuma, yaratma, güncelleme ve silme
• Belirtilmiş özellikler paylaşımları aratma
• Kullanıcıları ilgi, demografi ve diğer özelliklerine göre gruplandırıp listelemedir.

    Ulaşılabilirlik ve kolay kullanılabilirlik açısından LinkedIn API, geliştiricilere performans ölçümleme ve eylem sonuçlarını görme gibi profesyonel hayatta hayat kolaylaştıracak birçok rahatlık sağlıyor.

    Profesyoneller, iş grupları ve şirketlerin oluşturduğu veri üzerinden LinkedIn API ile mobile ve websitelerine entegrasyon oldukça kolay olmaktadır. Örneğin kullanıcıların LinkedIn API ile yapabilecekleri:

• Ürün/hizmet bulma ve pazarlama
• Danışman bulma
• Profesyonellerin profillerini analiz etme şeklinde özetlenebilir.