SOSYAL HİZMETTE KAYIT TUTMA VE RAPOR YAZMA

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı İl Müdürlükleri ve tüm kuruluşlarda çocuk, engelli veya yaşlı müracaatçılara ilişkin ilk başvuru, izleme, değerlendirme ve hizmet sonlandırmaya ilişkin çeşitli standart formlar kullanılmaktadır. Hizmetin türü ya da hizmet verilecek müracaatçının ihtiyaçları, içinde bulunduğu gelişim dönemi gibi özellikler açısından standart formların ya da raporların içeriği değişiklik gösterse de ana temalar aynıdır denilebilir. Her hizmet türünde genel olarak ilk başvuru formu, sosyal inceleme raporu, izleme raporu formu ve hizmeti sonlandırmaya ilişkin formlar yer almaktadır.

Sosyal hizmet uzmanının başlıca bilgi toplama yolları ve kaynakları şunlardır: I. Bireysel Görüşmeler (çocukla görüşmeler, aile bireyleriyle görüşmeler, ailenin komşularıyla ya da tanıdıklarıyla görüşmeler), II. Kamu Makamlarıyla Görüşmeler (muhtarlık, kolluk vb. ile görüşmeler), III. Kurumsal Görüşmeler (eğitim kurumları, sağlık kurumları vb. ile görüşmeler).

Sosyal ve ekonomik destek (SED) hizmeti için başvurular İl Müdürlüğü veya Sosyal Hizmet Merkezi Müdürlüklerine şahsen dilekçeyle ve e-devlet üzerinden elektronik ortamda yapılabilmektedir.

Çocuk destek merkezleri, suça sürüklenmesi, suç mağduru olması veya sokakta sosyal tehlikelerle karşı karşıya kalması sebebiyle haklarında bakım tedbiri veya korunma kararı verilen çocuklara yönelik hizmetleri sunmaktadır. Bu merkezler psiko-sosyal desteğe ihtiyaç duyduğu tespit edilenlerin temel gereksinimlerini karşılamak, fiziksel, duygusal, psikolojik ve sosyal ihtiyaçlarını belirleyerek gerekli müdahaleleri gerçekleştirmek, aile ve yakın çevrelerine dönmelerini ve diğer sosyal hizmet modellerine hazır hâle gelmelerini sağlamak üzere hizmet vermektedir.

Koruyucu aile, çeşitli nedenlerle öz ailesi yanında bakımları bir süre için sağlanamayan çocukların kendi aile ortamlarında eğitim, bakım ve yetiştirilme sorumluluğunu kısa veya uzun süreli olarak, ücretli veya gönüllü statüde devlet denetiminde paylaşan, hissettikleri toplumsal sorumluluğu gösterebilen uygun aile ya da kişilerdir.

Evlat edinme, durumu evlat edinilmeye uygun çocukla, evlat edinebilecek kişi ya da çiftler arasında hukuki işlemler gerçekleştirmek yoluyla ebeveyn-çocuk ilişkisinin kurulmasıdır. Evlat edinmek isteyenler yaşadıkları illerde Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüklerine başvurabilirler. İlk başvurular e-devlet üzerinden de gerçekleştirilebilmektedir. İl müdürlüklerinde bulunan evlat edinme birimlerince gerçekleştirilecek ev, işyeri vb. gerçekleştirilecek ziyaretler, ilgili belgelerin (sabıka kaydı, sosyal güvenlik kaydı, sağlık kurulu raporu vb.) incelenmesinin ardından ailenin uygun olup olmadığına ilişkin sosyal inceleme raporu hazırlanır. İlk başvuru ile birlikte vakayı üstlenen sosyal çalışma görevlilerince (SHU, psikolog vb. meslek elemanları) koruyucu aile hizmetlerinde olduğu gibi kapsamlı form ve raporlar hazırlanmaktadır.

Gündüz Yaşam Merkezleri: Engelli veya yaşlı bireylere yönelik hizmet sunan yatılı olmayan merkezlerdir.

Kırılgan Grup Destek Bürosu: Tüm adli süreci kapsayacak şekilde suç mağdurlarına yönelik psiko-sosyal destek verilebilecektir.

ARDEF 1 (Çocuk Formu) ve ARDEF 2 (18 yaş üstü Yetişkin Formu), Cezaevi/Eğitimevi ya da Denetimli Serbestlik (DS) kapsamında tüm hükümlülerin; risklerini, bireysel ve suça ilişkin gereksinimlerini belirlemek, gereksinimlerinin giderilmesi için gerekli yönlendirmeleri yapmak, yönlendirmelerin uygunluğunu saptamak, izleme ve değerlendirme yapmak amacıyla uygulanır. Kimlik bilgileri, suç öyküsü, sosyal etkenler (eğitim, iş, sosyo ekonomik durum vb.), kişisel etkenleri (ailevi özellikler, madde kullanımı, tutum, düşünce ve davranışlar, kişilik ve ruhsal durum) belirleyen bölümlerden oluşur (Ögel, 2014). Özetle AR-DEF, hükümlünün risk ve ihtiyaçlarını belirleyen Risk-İhtiyaç-Uygunluk değerlendirme aracıdır.

Tıbbi sosyal hizmet, “ayakta ya da yatarak tedavi gören hastaların tıbbi tedaviden etkili bir şekilde yararlanması, sosyal sağlığının korunması ve geliştirilmesi, tedavi sürecinde hastanın ailesi ve çevresi ile ilişkilerinin düzenlenmesi, tedavi sürecini etkileyen psiko-sosyal ve sosyo-ekonomik sorunlarının zamanında çözümlenerek sosyal işlevselliğini yeniden kazanması amacıyla yürütülen sosyal hizmet uygulaması” biçiminde tanımlanmıştır.

çocuğun bakımından sorumlu olan kimselere çocuk yetiştirme konusunda; çocuklara da eğitim ve gelişimleri ile ilgili sorunlarının çözümünde yol gösterme danışmanlık tedbiri kapsamındadır. bu nedenle doğru cevap A olur.

beslenme çocuklara yönelik koruyucu ve destekleyici tedbirlerden birisi değildir ve doğru cevap D şıkkıdır.

koruma altında bulunan 5-8 çocuğun bakımının sağlanması amacıyla il merkezinde, apartman dairesi veya müstakil dairelerde verilen yatılı sosyal hizmet modeline çocuk evi hizmeti denir ve doğru cevap B olur.

çeşitli nedenlerle öz ailesi yanında bakımları bir süre için sağlanamayan çocuklarımızın
kendi aile ortamlarında eğitim, bakım ve yetiştirilme sorumluluğunu kısa veya uzun
süreli olarak, ücretli veya gönüllü statüde devlet denetiminde paylaşan, hissettikleri toplumsal
sorumluluğu gösterebilen uygun aile ya da kişilerden oluşan hizmete koruyucu aile hizmeti denir ve doğru cevap D olur.

Engelli veya yaşlı bireye ihtiyaçları doğrultusunda bireysel bakım planı oluşturularak, plan dâhilinde evinde sağlanan kişisel bakımı, ev içi düzenlemeleri, varsa yakınının bakım ile ilgili eğitimini ve bireyin yaşama katılımını sağlamak için oluşturulan hizmete evde bakıma destek adı verilir ve doğru cevap C olur.

Engelli veya yaşlı bireylere yönelik hizmet sunan yatılı olmayan merkezlere gündüz yaşam merkezleri denir ve doğru cevap B olur.

Sağlıklı yaşlıları huzurlu bir ortamda korumak ve bakmak, sosyal, psikolojik, fiziksel ve moral ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla Bakanlık, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek kişiler veya özel hukuk tüzel kişileri tarafından açılan ve yirmi dört saat yatılı hizmet sunan kuruluşlara huzurevi adı verilir ve doğru cevap A olur.

Tüm adli süreci kapsayacak şekilde suç mağdurlarına yönelik psikososyal destek verilebilme işlevine sahip büro kırılgan grup destek bürosu olup doğru cevap D şıkkıdır.

Ceza mahkemelerine, aile mahkemelerine ve cumhuriyet savcılıklarına adli süreç boyunca
uzman desteği sağlama işlevine sahip büro ceza yargılaması destek bürosu olup doğru cevap E dir.

Adli görüşme odaları etkin bir şekilde kullanılarak mağdurlara yönelik koruma zincirinin
adli süreçteki halkası güçlendirilecek işlevine sahip büro hukuk yargılaması destek bürosudur ve doğru cevap B dir.