SOSYAL HİZMETTE KAYIT TUTMA VE RAPOR YAZMA - Deneme Sınavı - 7

A dışındaki tüm seçenekler sosyal hizmette kayıt tutmanın temel amaçlarındandır. A seçeneğinde belirtilen uzmana deneyim sağlamak kayıt tutmanın amacı değildir, ancak kayıt tutan uzman doğal olarak deneyim kazanır. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Bazı görüşmelerde kayıt tutup bazılarında tutmamak öncelikle belgelemenin (kayıt tutmanın) devamlılığını ihmal etmektedir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Görüşmelerde (mülakatlarda) iki tür rapor hazırlanabilir. Bunlar süreç ve özet raporlarıdır. Süreç raporlarında konuşmalara değin her türlü ayrıtı yer almaktadır. Doğru yanıt C seçeneğidir.

İçeriklerine göre raporlar durum, araştırma, bilgi veren, uzman, öneri raporları olarak beş grupta toplanır. Süreç raporu içerik temelinde sınıflanmadığından burada yer almaz. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Sosyal hizmette rapor, mesleğin en önemli unsurlarındandır. Ancak sosyal inceleme raporu mesleği tam olarak yansıtan, kapsamlı ve meslekle özdeşleşmiş bir rapordur. Doğru yanıt E seçeneğidir.

"Veri sorumlusunun kimliği hakkında bilgi verme" seçeneği, kişisel verilerin elde edilmesi sırasında veri sorumlusunun kendisini tanıtımı/bilgi vermesi ile ilgilidir. 

Diğer seçenekler ise "kişisel verilerin işlenmesinde uyulması gereken kurallar"  ile ilgili yasal düzenlemelerdir.

Sosyal hizmet uygulamalarında mülakat (mesleki görüşme) raporları ve değerlendirme raporları şeklinde temel raporlar tutulmaktadır. Mülakat raporları süreç ve özet raporlar olarak; değerlendirme raporları ise müracaatçı sistemi hakkında yapılan mesleki görüşme ve müdahaleler sonunda ortaya konulan ve karar niteliğinde olan Sosyal İnceleme veya diğer bir deyişle Psiko-Sosyal İnceleme ve Değerlendirme Raporu olarak düzenlenmektedir. Doğru cevap E'dir.

Sosyal hizmette tutulan kayıt ve raporların ortak amacı müracaatçının bilgilerini resmî olarak kayıt altında tutmak, sorunların analizlerini yaparak çözüm önerisi getirmek, yapılan müdahalelerin seyrini, etkilerini ve sonuçlarını ortaya koyarak müracaatçı sisteminin değerlendirmesini yapmaktır. Şeffaflık ve hesap verilebilirliğin sağlanması ise hangi kuruluşta yapılıyor olmasına bakılmaksızın sosyal hizmette kayıt tutma ve rapor yazmanın en genel amaçları arasında yer almaktadır. Doğru cevap C'dir.

Sosyal hizmet mesleki uygulamalarında yazılı, görsel ve işitsel kayıt ve raporlar, pratik, idari, öğretim ve araştırma amacıyla tutulmaktadır. Pratik amaçlı tutulan kayıt ve hazırlanan raporların başlıca işlevi, müracaatçı ve müracaatçı sisteminin durumunu, problemi, problemine ilişkin olarak ne/neler yaptığı ve sosyal hizmet uzmanının bu sürece ilişkin yardım veya tedavi sorumluluğunu nasıl taşıdığını ve bunu nasıl ortaya koyduğunu göstermektir. Doğru cevap A'dır.

Sosyal hizmet uzmanları tarafından en çok ve sık tutulan mesleki kayıt ve rapor türü Sosyal İnceleme Raporları’dır (SİR). SİR, sosyal hizmet uzmanları tarafından yapılan görüşmeler sonucunda tutulan mesleki değerlendirme ve müdahale raporudur. Doğru cevap E'dir.

Zaman Serisi kayıtları, ruh sağlığı kuruluşlarında ve müdahalenin odağı olan tutumlar veya ilişkilerin tekrarlı ölçümlerinde tutulmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Süreç kayıtları, Mikro, mezzo ve makro düzeyde müracaatçı sistemi ile yapılan görüşmede elde edilen bütün bilgilerin kayıt
altına alındığı her bilgiyi içermektedir. Bu kayıtlar, sosyal inceleme raporlarına kaynak oluşturur ve eğitim işlevi görür. Doğru cevap B'dir.

Narrative (Öyküsel/alıntısal) kayıtların,  yapısı, örgütün işlevi, uygulayıcının rolü ve hizmet amacına göre belirlenmektedir. Bu kayıtlar sosyal hizmet kuruluşlarının çoğunluğunda tutulmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Elektronik kayıtlar görsel, işitsel ve dokunsal olma özelliğine sahiptir. Doğru cevap E'dir.

Kayıtlar genelde karşımıza yazılı, işitsel, görsel, dokunsal ve elektronik olmak üzere beş şekilde çıkabilmektedir. Elektronik kayıtlar görsel, işitsel ve dokunsal olma özelliğine de sahiptir. Dokunsal kayıtlar görme engelli müracaatçılar için hazırlanan kayıt türleridir. Kayıtlar, saklandığı kayıt edildiği alan açısından, yazılı kayıtlar ve elektronik kayıtlar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Bir sosyal inceleme raporu hem yazılı, hem işitsel ve hem de elektronik olabilir. Kayıtlar kaydedildiği alan veya kayıt türüne göre farklı isim alabilir. Buna göre kayıtların genelde karşımıza yazılı ve işitsel olmak üzere iki şekilde çıkabildiği söylenemez. Doğru cevap A'dır.

Kanada Sosyal Hizmet Uzmanları Birliği'nin (CASW) Mesleki Ahlak Kuralları (2005) ve Newfoundland ve Labrador Sosyal Hizmet Uzmanları Birliği (NLASW, 2015) tarafından oluşturulmuş sosyal hizmette kayıt tutma ile ilgili yedi tane standart yer almaktadır. Doğru cevap C'dir.

İçeriklerine göre raporlar; bilgi veren raporlar, araştırma raporları, uzman raporları, durum raporları, öneri raporlarıdır. Süreç raporu bunlar arasında yer almaz. Süreç raporu hikaye şeklinde yazılan ve karşılıklı ilişkileri göstermek amacıyla tutulan bir rapor türüdür. Doğru cevap A'dır.

Sosyal araştırma raporu; şüpheli veya sanığın geçmişi, ailesi, çevresi, eğitimi, kişisel, sosyal, ekonomik, ruhsal ve psikolojik durumu ile çevresinin sistemli bir bakış açısıyla değerlendirildiği, topluma ve mağdura karşı taşıdığı risk ile ihtiyaçlarının belirlendiği ve bu ihtiyaçlara yönelik hizmet, program ve kaynaklarla ilgili önerileri içeren hüküm öncesi rapordur. Rapor; soruşturma evresinde Cumhuriyet savcısının talep etmesi veya kovuşturma evresinde hâkim ya da mahkemenin isteği üzerine denetimli serbestlik uzmanı tarafından hazırlanır. Raporun sonunda takdirin mahkemeye ait olduğu açıkça yazılır. Denetimli serbestlik uzmanı tarafından iki nüsha olarak düzenlenen sosyal araştırma raporu, müdürlüğe sunulur.  Ancak rapor; şüpheli veya sanık ile bunların aile ve sosyal çevreleriyle görüşülerek hazırlanır ve gerekli görülmesi hâlinde mağdur ile de görüşülebilir. Doğru cevap C'dir.

Değerlendirme raporunda hükümlünün, tekrar suç işleme, topluma veya mağdura zarar verme riskinin bulunup bulunmadığı, toplumla bütünleşmeye hazır olup olmadığı gerekçeleri ile birlikte açıkça belirtilir. Doğru cevap D'dir.

Bilirkişilik, Ceza Muhakemeleri Kanunu (CMK) (2004)’nun 63. Maddesinde  "ceza yargılamasının konusu olan uyuşmazlığa ilişkin bir meselenin çözümü uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektirdiği hâllerde başvurulan bir usul hukuku kurumudur (CMK, 2004) şeklinde belirtilmektedir. Bilirkişi, soruşturma aşamasında Cumhuriyet savcısı, kovuşturma aşamasında ise hakim veya mahkeme tarafından görevlendirilir. Bilirkişi raporu, incelemeleri sona erdiğinde bilirkişi yaptığı işlemleri ve vardığı sonuçları açıklayan bir raporu, kendisinden istenen incelemeleri yaptığını ayrıca belirterek, imzalayıp ilgili merciye verir veya gönderir. Doğru cevap B'dir.