SOSYAL HİZMETE GİRİŞ

II, III, IV, V

Yaşlı bireylerin çocukları, çocuklarının eşleri ve torunları ile birlikte yaşıyor olması birincil ilişkilerle bakımı, farklı kurumlarda bakılıyor olması ise ikincil ilişkilerle bakımı olarak isimlendirilmektedir.

Gerontolojik sosyal çalışma, yaşlıların ve ailelerinin yaşam kalitesini güçlendirmelerine ve sürdürmelerine yardımcı olur.

Sosyal duygusal sorunları olan hastanın hastalığının şiddetini azaltarak tıbbi bakımın etkisini çoğaltmak amacı güden hizmetler "tıbbi sosyal hizmetler" olarak isimlendirilmektedir.

"Hastayı sadece fizik durumunu ele alarak tedavi etme biçimidir." ifadesi hatalıdır.

Sosyal duygusal sorunları olan hastanın hastalığının şiddetini azaltarak tıbbi bakımın etkisini çoğaltmak amacı güden tıbbi sosyal hizmetlerdir. Daha ayrıntılı olarak açıklamak istersek; Hastaların bakım, tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerinden sağlıkları yönünde yararlanmalarını engelleyen içsel ve dışsal sorunların çözümlenmesi amacıyla yapılan ekonomik, toplumsal, psikolojik, eğitici, destekleyici hizmetlerin tümüdür.

“Engelli bireyin bağım­sız bir şekilde sosyal ve kültürel yaşama katılabilmesini sağlamak” engellilerin sosyal refahı ile ilgili amaçlardan biridir.

“Hasta ve ailesi­nin tıbbi tedavi bakım olanaklarından daha iyi ya­rarlanmalarını sağlamak ; Hastalığın ve sonuçlarının hasta ile ailesi üzerindeki olumsuz etkilerini azalt­mak; Hastalığa neden olan etkenle­ri önlemek; İnsanların sağlıklı yaşamaları için gerekli koşulları gerçekleştirmek” seçenekleri ise tıbbi sosyal çalışmanın amaçlarıdır.

Dün­ya Sağlık Örgütü (WHO), 10 Ekim Dünya Ruh Sağlığı Günü’nde gelişmekte olan ülkelerdeki ruh hastalarının tedaviye ulaşmadığına dikkat çekti. WHO yetkilileri, yoksul ülkelerde dört ruh has­tasından en az üçünün tedavi görmediğini, hü­kümetlerin ruh sağlığına daha fazla para ayırması gerektiğini belirtmektedir. C seçeneğinde verilen bilgi doğru değildir.

"İstismar ve ihmal koşulları açısından diğer insan gruplarına göre açıkta ve korunmasız olan bireylerdir." seçeneği engellilerin refahı ile ilgili bir durumdur.

Diğer seçenekler; tıbbi sosyal çalışma, yaşlıların refahı ve çocukların ihmali ile ilgili durumlardır.

Çocuk istismarında (child abuse), fiziksel istismar: Çocuğun, kaza dışı fiziksel açıdan zarar görmesi ve bedensel bütünlüğünün bozulmasıdır.

Ticari amaçlı çocukların cinsel sömürüsünde birçok risk faktörü biçimleyici olmaktadır. Sosyo-ekonomik-kültürel faktörler, yoksulluk, düşük eğitim düzeyi, doğal afetler, savaşlar, çatışmalar, cinsiyet eşitsizliği, yasaların ve yaptırımların yetersizliği, gelenekler, alışkanlıklar, ayrımcılık, sokakta yaşamak, koruyucu olmayan anne-baba tutumu, işsizlik vb sayılabilir.

Çocuğa yönelik şiddet olaylarının erken dönemde teşhisi ve gerekli müdahalelerin zamanında alınması, hem çocuğu hem de toplumu-uyuşturucu madde bağımlılığı, çocuk suçluluğu, sokak çocukları, çocuk pornografisi, çocuk fahişeliği vb. genellikle çocuğa yönelik şiddetten kaynaklandığı düşünülen birçok sosyal sorundan uzak tutabilir.

Ülkemiz açısından da çocuk istismarı ve ihmali bir suçtur. Sosyal mevzuat bu suçun bildirilmesini hem etik hem de yasal bir zorunluluk olarak kabul etmektedir. Bu durum, şüphe noktasında adli bildirim zorunluluğu (yasal yükümlülük) olan bir konudur. Ne var ki, mesleki bilimsel kimliğin yeterince içselleştirilememesi, sosyal hizmet kuruluşlarının bu anlamda yaygın olmaması, çocuk koruma birimlerinin azlığı ya da güven vermemesi, sağlık
kuruluşlarında çocuk koruma komitelerinin kurulmasındaki noksanlıklar, toplumsal duyarlılıkta istenilen yerde olunmaması olgunun yönelimini değerlendirmeyi ve çözümlenmesini etkilemektedir

Gençlik refahı (youth welfare) sosyal refah alanında, gençlerden oluşan işlevsel topluma götürülen tüm sosyal hizmetler ve diğer sosyal proğramlar yardımıyla bu alanda varılmak istenen refah düzeyi ve hizmetlerle ilgili genel bir kavrama gönderme yapmaktadır (Tomanbay, 1999, 97).

Eğitim, istihdam, konut sorunu, okul, sosyal uyum, serbest zaman, korunmaya muhtaç gençler, suçlu gençler gençlik refahı alanının odak konularıdır.

Bir zamanlar birincil ilişkilerin olanaklarıyla bakılan yaşlılık artık ikincil ilişki dinamiklerine kaymakta, sonuç olarak ise birtakım sosyal kuruluşların ortaya çıkmasına neden olmaktadır.

Zamanla toplumsal değişme yaşlı olgusuna etki ettikçe; barınma mekânları, (korumalı meskenler; sheltered housing), huzurevi, yaşlı bakımevi (nursing home), güçsüzler evi (almshouse), güçsüzler yurdu (residantial care home for the aged) gibi genelde bakılamayan yaşlıların kaldığı merkezler kurulmuştur.

Sosyal rehabilitasyonda amaç toplumsal katılımı sağlamaktır.

Yaşlanma ile birlikte, genç kuşaklar tarafından daha az gereksinim duyulan yaşlı bireyler, ‘yaşlı ayrımcılığı’ ve ‘sosyal dışlanma’ya maruz kalabilmektedirler (Özgür ve Sabbağ, 2014, 41).

İstismar ve ihmal bütünsel olarak bakıldığında birey olarak çocuğun yaşamını fiziksel, duygusal, cinsel, sosyal ve eğitsel yönlerden etkileyen, sömüren onun yaşamsal gereksinimlerini gidermeyen, gelişimini, katılımını, öğrenmesini, refahını geriye iten bir olumsuzlama sürecidir. Doğru cevap A'dır.

Çocuk ihmali: Çocuğa bakmakla yükümlü kişinin bu yükümlülüğünü yerine getirmemesi, çocuğu fiziksel veya duygusal olarak ihmal etmesidir. Doğru cevap B'dir.