SOSYAL HİZMETE GİRİŞ

Yöntem, meslek elemanlarının uygulamada temel
destek aldıkları kuramlara uygun olarak mesleki
süreçte varmak istedikleri hedefe ulaşabilmek
için kullandıkları yoldur.

Genel Yaklaşımlar:
a. Psiko-sosyal yaklaşım (psycho-social approach),
b. İşlevsel yaklaşım (functional approach),
c. Sorun çözme yaklaşımı (problem solving
approach),
d. Davranışsal yaklaşım (behavioral approach).

Ara Yaklaşımlar:
a. Aile tedavisi yaklaşımı (family therapy approach),
b. Kriz yaklaşımı (crisis intervention approach),
c. Toplumsallaşma yaklaşımı (socialization approach),
d. Görev merkezli yaklaşım (task-centered approach),
e. Ekolojik-çevreci yaklaşım (ecological approach)

Bütüncül (generalist) yaklaşım; hem eğitim hem
de uygulama açısından son derece kavranması ve
önemsenmesi gereken bir konudur. Çünkü, sosyal
çalışma için birey, sistem içinde değerlendirilen bir
öznedir (Cılga, 2001, 30-39).

Sosyal çalışma mesleğinde güçlendirme yaklaşımı özellikle yoksullar, yoksulluğun sosyal dışlanma yaşattığı kadınlar için kullanılabilir.

Grupla sosyal çalışma üzerinde sistem teorisi başta olmak üzere psikoanalitik teori, öğrenme teorisi, alan teorisi, sosyal alış veriş teorisi ve rol gibi teorilerin
büyük etkisi vardır(Bulut, 1994, 24, 25, 26).

Ekonomik gelişmişlik, ülkede yaşayan yerleşik kişilerin refahı, yani, insani bir yaşam sürdürülebilmesini sağlayacak parasal ve parasal olmayan gelir düzeyleri; eğitim, sağlık, kültür, siyasi ve toplumsal katılım ile yaşanabilir bir çevreye ulaşım imkânlarının bütünün ifade etmek için kullanılan bir kavramdır.

Toplumdaki kurum ve örgütlerin yeniden düzenlenmesi çalışmalarında
sosyal çalışma mesleği toplumla çalışma yöntemiyle planlama, proğramlama, örgütlendirme ve uygulama düzeylerinde etkin rol alır.

Sosyal çalışmacılar, savunuculukta kapasite geliştirme, kaynak seferberliği, hakları savunma, katılım, ihmal konularında sorumluluk almak ve politika geliştirmek, halk arasında tutum değişikliği gibi konularda profesyonel sosyal hizmet uygulamasının bir parçası olmakla birlikte katılımı temel alırlar.

Görüşme beceri ve teknikleri yaşlılarla yapılan görüşmelerde daha dikkat edilmesi gereken unsurlardır.

Yöntem, meslek elemanlarının uygulamada temel destek aldıkları kuramlara uygun olarak mesleki süreçte varmak istedikleri hedefe ulaşabilmek için kullandıkları yoldur. Kısaca meslek elemanlarını uygulamada başarıya götüren denenmiş bilimsel bir araçtır. Doğru cevap A'dır.

1. Genel Yaklaşımlar: a. Psiko-sosyal yaklaşım (psycho-social approach), b. İşlevsel yaklaşım (functional approach), c. Sorun çözme yaklaşımı (problem solving approach), d. Davranışsal yaklaşım (behavioral approach).

2. Ara Yaklaşımlar: a. Aile tedavisi yaklaşımı (family therapy approach), b. Kriz yaklaşımı (crisis intervention approach), c. Toplumsallaşma yaklaşımı (socialization approach), d. Görev merkezli yaklaşım (task-centered approach), e. Ekolojik-çevreci yaklaşım (ecological approach) sayılabilir. Sistem kuramının da apayrı bir yeri vardır (Turan, 1999, 247). Doğru cevap D'dir.

Aile refahı alanında bireyle çalışma yönteminde
ise;
1. Odak noktası, çevresiyle çeşitli ilişkileri olan aile bireyleridir. Birey ve aile kendine özgü ihtiyaç ve güçlükleri nedeniyle sorumluluklarını tam anlamıyla yerine getiremediği için sorunlarla karşılaşır. Bunların bir kısmı birey ve ailenin içyapısından, diğer kısmı toplumsal yapıdan kaynaklanırlar.Doğru cevap C'dir.

Temelde grupla çalışma insan gruplarının sosyal gereksinimlerinin karşılanması ve sorunlarının çözümlenmesinde kullanılan bir yöntem olup hedefi kişilerin çevrelerine daha uyumlu hale gelerek hem kendileri, hem de çevreleri açısından işlevsel bireyler olarak yaşamlarını sürdürmelerine yardımcı olmaktır. Grupla çalışmanın ana hedefi, demokratik anlayışı geliştirmektir.Doğru cevap B'dir.

Grupla çalışmanın başka bir boyutu olan grup terapisindeki en temel değişken ise kişilerarası etkileşimdir. Grup üyeleri birbirleriyle çeşitli düzeylerde etkileşirler.Doğru cevap A'dır.

Diğer yöntemlerin çoğunun çıkış yeri gibi, toplum örgütlenmesi 1843’de, Amerika’da yoksulların koşullarını iyileştirmek üzere ortaya çıkmış bir kavramdır. 1939 yılında ise bir sosyal çalışma yöntemi olarak kabul edilmiştir. Bazen onunla karıştırılan yukarıda sözünü ettiğimiz toplum kalkınması (community development) ise 1945 yıllarında Birleşmiş Milletler tarafından az gelişmiş ülkelere uygulanan teknik yardım programları çerçevesinde geliştirilmiş bir kavramdır. Doğru cevap C'dir.

Sosyal çalışma mesleğinde, görüşmenin yanı sıra birçok teknik kullanmasına rağmen, sosyal çalışmacıların en çok zaman harcadıkları teknik, görüşmedir. Bir anlamda görüşme en önemli ve en sık kullanılan sosyal hizmet becerisidir diyebiliriz.Doğru cevap C'dir.

“Görüşme yardım yapmak isteyen için o kadar önemli bir araçtır ki, tıpkı bir piyanistin notalarını veya şantözün nefes kontrolünü öğrenmesinin zorunlu olduğu kadar mülakat tekniğinin öğrenilmesi şarttır.” Elizabeth Nichold                 Doğru cevap B'dir.

Kayıt tutma ve rapor yazma görüşmenin önemli bir parçasıdır. Sosyal çalışmacı başvuru sahipleriyle yaptığı görüşmeleri kurum kayıtlarına geçirmekle sorumludur. Bu kayıtlar, kurumun yapısına ve başvuru sahibinin sorununa göre değişiklik gösterir. Kayıt tutma genelde pratik, idari, öğretim ve araştırma olmak üzere dört amaca hizmet eder. Rapor türleri mülakat, süreç, özet, değerlendirme raporları olarak değerlendirilebilir. Ayrıca her başvuru sahibine ait bir dosyanın tutulması gerekir. Dosyada konuyla ilgili formlar bulundurulur. Doğru cevap A'dır.

Görüşme yapılandırılması gereken bir süreçtir. Bu nedenle sosyal meslek elemanının iletişim becerisi gelişmiş, empati yeteneğine sahip olması ve iletişimde terapötik koşulları oluşturması gerekir. Görüşmenin başarısı olumlu ilişki kurulmasına bağlıdır. Olumlu ilişkideki özellikler başvuru sahibinin kendi kendine karar vermesi, başvuru sahibine ilgi göstermek, başvuru sahibinin kişiliğine saygı gösterme, empatik anlayış, içtenlik, özgünlük, gizliliktir. Doğru cevap D'dir.