SOSYAL HİZMETE GİRİŞ - Deneme Sınavı - 4

27 Mayıs 1960 İhtilalinden sonra kabul edilen 1961 Anayasası, Türk sosyal politika tarihinde bir dönüm noktasını oluşturmaktadır. 1961 Anayasası, ekonomik bakımdan sorumlu ve görevli bir devlet kavramı geliştirmiştir. Başka bir deyişle, 1924 Anayasası’nda öngörülen ‘kapitalizme dönük liberal devlet’ anlayışı yerine, 1961 Anayasası, ‘sosyal refah devleti’ yaklaşımını getiriyordu. Doğru yanıt A'dır.

Sosyal sağlık kişinin kendini sosyal hayatta iyi hissetmesi demektir. Sosyal olarak arkadaşları, dostları ve akrabaları ile sağlıklı iletişim kurması, istediklerini gerçekleştirebilmesi, boş zamanlarını verimli bir şekilde değerlendirebilmesi yaşlının sosyal anlamda sağlıklı olduğunu gösterir. Yaşlının sosyal çevresi ile iletişimsizlik, sosyal etkileşimde bulunamama, işe yaramazlık gibi hisleri varsa onlarla mücadele etme çözüm sağlama bir sosyal hizmettir. Yaşlı gruplarla sosyal hizmet yapılırken; sosyal bakım, sosyal tedavi ya da sağaltım, sosyal rehabilitasyon aşamalarından hangisine ihtiyaç duyuluyorsa o hizmetten yararlanılır. Doğru cevap B'dir.

Tıbbi sosyal çalışma genelde şöyle tanımlanabilir: Hastaların bakım, tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerinden sağlıkları yönünde yararlanmalarını engelleyen içsel ve dışsal sorunların çözümlenmesi amacıyla yapılan ekonomik, toplumsal, psikolojik, eğitici, destekleyici hizmetlerin tümü. Doğru cevap B'dir.

Psikiyatrik sosyal çalışma, psikiyatri kurumları ve ruh sağlığı programları çevresinde yürütülen sosyal çalışmadır. Amaç toplum sağlığını geliştiren hizmetlere katkıda bulunmak ve psikososyal sorun yaşayan insanlara yardım etmektir. Doğru cevap E'dir.

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra az gelişmiş ülkelerde girişilen demokrasi deneyimlerinin temel sorunsalını asker-sivil ilişkileri ve bu kategoriler arasındaki gerginlikler oluşturmuştur. Doğru cevap B'dir.

Toplumsal değişme sürecinde sosyal çalışma mesleğinin amaçlarını saptamakta en geçerli kaynak toplumsal hedeflerdir. Doğru cevap E'dir.

Sosyal çalışma meslek olarak toplumsal sorunların çözümünde toplumsal politikaları işlevsel görür, bunun kilit kavramı ise sorunların çözümü için toplumsal katılım ve gelirin adil paylaşımıdır. Ancak 1980 Anayasası, yani bu Anayasa, çoğulcu toplumun temel unsurlarından olan derneklerin, sendikaların ve meslek kuruluşlarının siyasetle uğraşmalarını, siyasal partilere destek olmalarını ve onlardan destek görmelerini yasakladığı gibi, kendi aralarında ortak hareket etmelerini de yasaklamıştır. Doğru cevap D'dir.

Toplumsal yapıyı etkileme bağlamında 24 Ocak kararlarıyla ilgili olumsuz miras dört ana başlık altında toplanabilir:

Ortalama başarılı bir kalkınma stratejisinin temel ya da siyasal diyebileceğimiz üç ögesi vardır, bunların değiştirilmesi söz konusu olmadığı gibi, gerçekleşmelerine büyük özen gösterilmesi gerekir. Bunlar, sosyal adalet, teknolojik gelişme ve bağımsızlıktır. Bu ögelere sosyal refahı da eklemek alınmış doğru bir karar olacaktır. Doğru cevap C'dir.

Toplum kalkınması; küçük toplulukların içinde bulundukları ekonomik, toplumsal ve kültürel koşulları iyileştirmek amacıyla giriştikleri çabaların devletin bu konudaki çabalarıyla birleştirilmesi, bu toplulukların ulusun bütünüyle kaynaşması, ulusal kalkınma çabalarına tam biçimde katkıda bulunmalarının sağlanması sürecidir. Doğru cevap D'dir.

GAP (Güneydoğu Anadolu Projesi) suya dayalı, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin topyekün sosyoekonomik kalkınmasını amaçlayan insan odaklı bir bölgesel kalkınma projesidir. Dicle ve Fırat nehirleri havzasında uygulanan program kapsamında 22 baraj, 19 hidroelektrik santral ve 1.7 milyon hektarın sulanmasını sağlayacak sulama kanalları inşaası öngörülmüştür. Doğru cevap B'dir.

Sosyal refah (social welfare); aile, din, ekonomi, politika gibi geleneksel sosyal kurumların yanında, daha sonra yer alan bir sosyal kurumdur. Diğer sosyal kurumlara nazaran daha yeni olmasına rağmen, sosyal çalışma mesleğinden daha eskidir. Sosyal refah kurumu, toplumun üyelerine yardım etmedeki kolektif sorumluluğunu ifade eden karşılıklı dayanışma mekanizmalarını içerir. Doğru cevap A'dır.

Küreselleşmenin sosyal sonuçlarıyla ilgili veriler her an değişiyor. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı son 15 yıl içinde şu gerçeklikle bizleri yüzleştiriyordu: 1960’ta dünya nüfusunun zirvedeki %20’si, tabandaki %20’den 30 kat daha zengindi. 1991’de 61 kat daha zengindi. Doğru cevap D'dir.

Modernlik, on yedinci yüzyılda Avrupa’da başlayan ve sonraları neredeyse bütün dünyayı etkisi altına alan toplumsal yaşam ve örgütlenme biçimlerine işaret eder. Doğru cevap B'dir.

Duygusal istismar: Çocuk ve gençlerin kendilerini etkileyen tutum ve davranışlara maruz kalarak veya gereksindikleri ilgi, sevgi ve bakımdan yoksun bırakılarak toplumsal ve bilimsel standartlara göre psikolojik travmaya uğratılmaları durumudur. Doğru cevap D seçeneğidir.

Çocuk ihmali (child neglect): Çocuğa bakmakla yükümlü kişinin bu yükümlülüğünü yerine getirmemesi, çocuğu fiziksel veya duygusal olarak ihmal etmesidir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Dünya Sağlık Örgütünün 2006 yılında yayınlanmış olan ve Avrupa’da ki sağlık eşitsizliklerinin incelendiği rapora göre düşük sosyo-ekonomik düzeyde olma ruhsal hastalık sıklığını arttırmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Sosyal çalışma yaklaşımına göre, toplum içinde engellilerin sosyo-ekonomik açıdan, kültürel olanaklara, yaşam koşullarına, eğitime, iş eğitimi ve çalışma hayatına katılımları sağlanırken, sosyal hizmet, sosyal yardım ve sosyal güvenlik uygulamalarıyla da öznel ve nesnel yaşamlarının refahlarının artırılmasına katkı verilmelidir. Öte yandan engellilere ait sivil toplum kuruluşlarına devletin sosyal politikalarını etkileme noktasında önemli işlevler düşmektedir.

Ayrıca istismar ve ihmal koşulları açısından diğer insan gruplarına göre açıkta ve korunmasız olan bu bireyler için radikal sosyal hizmet ve adli açılımlar gerekmektedir. Doğru cevap A'dır.

Her engelli birey engelin derecesi ne kadar ağır olursa olsun kendi potansiyelini geliştirmek için temel gereksinimlerinin karşılanması tıbbi tedavi, özel eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinden yararlanma hakkına sahiptir. Engelli birey, öncelikle ailesi ya da koruyucu aile ile birlikte yaşamak, toplumsal yaşamın bütün etkinliklerine katılmak ve boş zamanlarını değerlendirmek hakkına sahiptir. Yetişkin engelli bireyler kişisel yararı ve refahı için gereksinim duyulduğunda, korunmasını isteme hakkına sahiptir. Engelli bireyler ekonomik güvenceye uygun yaşama standardına sahip olmak üretken çalışma yapmak ve iş edinmek hakkına sahiptir. Her engelli birey bağımsız olarak yaşayabilme sosyal ve kültürel yaşama katılabilme hakkına sahiptir. Doğru cevap E'dir.

Çocuk ihmali (child neglect): Çocuğa bakmakla yükümlü kişinin bu yükümlülüğünü yerine getirmemesi, çocuğu fiziksel veya duygusal olarak ihmal etmesidir. Söz konusu anne de 3 yaşındaki çocuğuna bakmakla yükümlü iken onun fizyolojik ihtiyacını ihmal edip telefonu ile saatlerce ilgilenmesi çocuk ihmaline bir örnektir. Çocuğun temel gereksinimlerinin ve bakımının (yiyecek, giyecek, barınma, sağlık, eğitim, danışma) ana babası veya ona bakan kişi tarafından yerine getirilmemesidir. (Çocuk İstismarı ve İhmali Uygulama Kitabı Unicef, 6-7-8).Doğru cevap E seçeneğidir.