SOSYAL HİZMETE GİRİŞ - Deneme Sınavı - 2

Aynı şekilde Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri tarafından görevlendirilen uzmanlar grubunun Milli Sosyal Hizmet programlarının geliştirilmesi hakkında 1959 yılında hazırladığı rapordaysa sosyal hizmet kısaca şöyle tarif edilmiştir: “Bu raporun gözettiği amaç bakımından sosyal hizmet, bireylerle onların sosyal çevreleri arasındaki karşılıklı uyuma yönelik olarak yardım yapılmasını hedef tutan organize etkinliktir. Bireyleri, grupları ve toplulukları kendi ihtiyaçlarının karşılayabilmelerine ve değişen bir topluma uyum konusundaki sorunlarını çözebilmelerine yarayacak tekniğin ve yöntemlerin kullanılması yoluyla ve ekonomik ve sosyal şartların iyileştirilmesi için yapılacak bir işbirliği sayesinde bu hedefe erişilir.” Doğru cevap A’dır.

Henüz başlamadan, Katolik kilisesinin en önemli hayırsever yardım etkinliği gönüllülerinden birisi Fransa’da bulunan Papaz Vincent de Poul’dür. Aristokrat kadınlar arasında kurmuş olduğu ‘Hayırsever Kadınlar’ adlı dernek ile yoksulların evlerine gidilerek giyecek ve yiyecek dağıtılmakta idi. 1633 tarihinde hasta ve engellilerin bakımı için hemşirelik mesleğini geliştirmek amacı ile Papaz Vincent diğer bir dernek kurmuş ve bunun adına ‘Hayırsever Kızlar’ demiştir. Bu derneğin üyeleri, köylü kızları arasından hayır işlerinde çalışmak isteyenler eğitilerek hemşire olmakta idiler. Böylece eğitim görmüş bu hemşireler sosyal çalışma mesleğini öncüleri olmuşlardır. Papaz Vincent’in fikirleri sadece Fransa’nın Katolik çevrelerinde değil bütün başka memleketlerde de ilgi ile takip edilerek uygulanmıştır. Doğru cevap B’dir.

Modernite öncesi Avrupa şehirlerinde, yetersiz kalan toplumsal düzen ve sosyal yardım kurumlarının yeniden düzenlenmesi ve bu yönde idari reformlar yapılması zorunlu hâle geldi. Birçok işlevi olan hastaneler açıldı. Bu yıllarda toplumun alt tabakalarından farklı sosyal sorun yaşayan insan grupları hastane olarak yapılandırılan bu ‘gözetim’ kurumlarında sosyal denetim ve sağaltımdan geçirilmeye başlandılar. Bu yönde eğitilmiş eleman ihtiyacının karşılanması için atılan ilk adım ise 1873’de Londra’da hayır derneklerinde çalışanlar için düzenlenen konferanslar olmuş, bunu 1898’de New York’ta açılan yaz okulu izlemiş ve 1899’da Amsterdam’da ilk sosyal çalışma okulu açılmıştır. Doğru cevap A’dır.

18. yüzyılda Osmanlılarda sosyal kurumlaşmalar daha bir kurumsallık kazanıyor. İlk kez 18. yüzyılda sosyal yardım amaçlı vergi toplanmaya başlanıyor. Doğru cevap C’dir.

Daha sonraki yıllarda ülkemizde sosyal hizmetlerin bilimsel yaklaşımlarla ele alınması 1959 yılında yayımlanan 7355 Sayılı Sosyal Hizmetler Enstitüsü kurulmasına dair kanun ile söz konusu olmuştur. Doğru cevap D’dir.

Türklerin tarihi Orta Asya’dan başlıyor. Türklerin bilinen ilk yazılı belgelerinden Orhun ve Kültigin yazıtları bugün sosyal hizmetin kapsamında görülen düşünce ve çalışmaları da belgeliyor. ‘Türk halkı aç idi. O at sürüsünü alıp (onları) doyurdum’. Türklerde açlık ve yoksulluğa karşı alınan önlemler yazıtlarda anlatılıyor. Doğru cevap E’dir.

Sosyal hizmetler alanında bir öğretim kurumunun Türkiye’de kurulması Marshall Yardımının bir uzantı projesidir. ABD’li uzmanların getirdiği model, eleman ve ABD Doları ile kurulmuştur Sosyal Hizmetler Akademisi. Doğru cevap E’dir.

Sosyal çalışma yöntemlerinden olan sosyal hizmet yönetiminden sosyal çalışma uygulama alanlarında hizmet veren sosyal hizmet kuruluşlarının organizasyonu, etkili ve verimli kullanımı, sosyal hizmetlerin planlanması gibi konularda yararlanılır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Topluluğu/mahalleyi/yerel toplumu ilgilendiren konularda sakinlerin varmak istedikleri ortak amaca varabilmeleri için gerekli olan ve sosyal çalışmacı tarafından yürütülen her türlü çalışmalar sosyal eylem kapsamına girer. Doğru cevap A seçeneğidir.

Kongar sosyal çalışma alanına yönelen araştırmaların konularını şöyle saptamaktadır: 1) Birey, grup ve toplum düzeyinde değişmenin dinamiğine yönelen araştırmalar. 2) Sosyal hizmetlerin ve sosyal refah hizmetlerinin kapsam ve verimliliklerini ölçmeye yönelen araştırmalar. 3) Bireysel ve toplumsal sorunlar hakkındaki araştırmalar. 4) Sosyal çalışma mesleği ve bu meslek üyeleri hakkında yapılan araştırmalar (Kongar, 1972, 144). B seçeneğindeki ülke yönetimi ile ilgili araştırmalar bu alanda olamaz.

Çalışma odağı insani hizmetler olan mesleklerin literatürü görüşmeyi, ‘en yaygın sosyal hizmet becerisi’, ‘temel bir sosyal hizmet eylemi’ ve ‘birincil sosyal hizmet aracı’ olarak tanımlar. Doğru cevap C seçeneğidir.

lk sosyal refah kurumları 1800’lerin başlarında, kentsel bölgelerde yaşayan insanların gereksinimlerini karşılayacak bir girişim ile başlamıştır.

Bir yardım ve dayanışma biçimi olarak sosyal hizmetin dağıtımını ilk dönemler en gözle görülebilir yönleriyle din ve toplum liderleri yapmıştır. Doğru cevap E'dir.

Zaman ve mekân içinde varlık bulan sosyal çalışma ile ilgili ilk kavramsallaştırmalara da değinmekte yarar var. Bu anlamdan 1928’de Paris’te toplanan İlk Sosyal Hizmet Konferansının önemli bir yeri vardır. Doğru cevap C'dir.

Çağdaş sosyal çalışma anlayışı ‘modernitenin’ bir ürünüdür. Bilindiği gibi sosyal hizmetlerin geliştirilmesinde gönüllülerin başlattığı hareketi sosyal çalışma mesleği yavaş yavaş devralmış, bilimsel ve mesleki tabana oturtmuştur. Dolayısıyla dünyada gelişmiş bu hizmetlerin günümüzde genel bir temeli ve niteliği vardır. Doğru cevap A'dır.

Günümüzde küreselleşme ve postmodern teori yeni yaklaşımlarla ve arayışlarla sosyal çalışma kuramı üzerinde etkili olmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Sosyal çalışmanın öncüleri, Batı’da muhtaçlara sadaka veren vatandaşlar ile eski çağlardan beri bilinmekte olan kiliselere bağlı hayırseverlik örgütleridir. Doğru cevap B'dir.

Vakfın kaynağı İslâm prensiplerine dayandırılmakta ve Kur’an’dan ve hadislerden deliller getirilerek bir İslâm Kurumu olduğu savunulmaktadır. “Sevdiğiniz şeylerden Allah için harcamadıkça tam hayra erişemezsiniz,” (Al-i İmran, 3/92) ayeti vakıfların kurulmasında ilke kabul edilmiştir. Doğru cevap A'dır

İslâm âleminin ilk hükümdarları hayır işlerine büyük değer vermişler bilhassa hastaneler kurmuşlardır. 702 yılında Emevi Halifesi Velit Şam’da ilk Müslüman hastanesini vücuda getirmiştir. Doğru cevap D'dir.

Türkiye’de sosyal çalışma eğitimine ilk defa Sosyal Hizmetler Akademisi’nin 1961’de kuruluşuyla başlanmış ve lise mezunlarının dört yıllık bir eğitim programı ile sosyal hizmet mütehassısı (sosyal çalışmacı) olarak yetiştirilmeleri öngörülmüştür. Doğru cevap B'dir.