SOSYAL HİZMET YÖNETİMİ

Türk kamu yönetimi örgütü, merkezî yönetim ve yerinden yönetim kuruluşları olmak üzere ikiye ayrılır.

Hukukta biri "gerçek kişi", diğeri "tüzel kişi" olmak üzere iki tür kişi vardır.

3152 sayılı İçişleri Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 1. maddesine göre, kuruluş amacı yurdun iç güvenliğini ve asayişini sağlamak, kamu düzenini ve genel ahlakı korumak, mülki idare bölümlerinin kurulması, kaldırılması ve düzenlenmesi ile ilgili çalışmaları yapmak, mahallî idarelerin yönlendirilmesi, kaçakçılığın men ve takibi, yurt sathında sivil savunma, nüfus ve vatandaşlık hizmetlerini yürütmek olan İçişleri Bakanlığı, 0-18 yas arasında bulunan terk edilmiş, başıboş ve kaçak çocukları tespit, suça yönelmelerini engellemek, onların bakım ve gözetimlerini sağlamak gibi sosyal hizmet nitelikli faaliyetlerde de bulunmaktadır. Adalet hizmetleri ile ilgili araştırma ve hukuki düzenlemeler yapmak, Adalet Bakanlığı'nın kuruluş amaçlarından biridir.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı dışında kuruluş amaçları sosyal hizmet sunmak olmamakla birlikte bazı bakanlıklar da sosyal hizmet nitelikli faaliyetlerde bulunmaktadırlar. Bu bakanlıklar; Gençlik ve Spor Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Millî Eğitim Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığıdır.

2684 sayılı Kanun hükümleri uyarınca Millî Eğitim Bakanlığına bağlı ilköğretim ve orta öğretim kurumlarında maddi imkanlardan yoksun ve başarılı olan öğrencilerin parasız yatılı veya burslu okumaları ve bunlara sosyal yardımlar yapılması Millî Eğitim Bakanlığının sosyal hizmet faaliyetleri arasında yer almaktadır.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın ana hizmet birimleri: Aile ve Toplum Hİzmetleri Genel Müdürlüğü, Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü ve Şehit Yakınları ve Gaziler Dairesi Başkanlığıdır.

Valilerin ildeki görev ve yetkileri 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nda ayrıntılı olarak sayılmıştır. Bunlardan belli başlı olanları şunlardır: • Yasa, tüzük, yönetmelik ve hükümet kararlarının ilanını ve uygulanmasını sağlamak. Bakanlıkların talimat ve emirlerini yürütmek. • Yasa, tüzük, yönetmelik ve hükümet emirlerini uygulamak için genel emirler çıkarmak. • İl yönetimi içinde yer alan devlet dairelerinde teftiş ve denetimlerde bulunmak. • İldeki kamu görevlilerinin hiyerarşik amiri olarak onlar üzerinde atama, sicil raporu düzenleme, görev yerini değiştirme gibi hiyerarşik yetkileri kullanmak. • İlde suç işlenmesini önlemek, kamu düzenini ve güvenliği sağlamak. • Devletin temsilcisi olarak ildeki resmi törenlere başkanlık etmek.

Her bakanlığın ana hizmet birimleri diğer bakanlıklardan farklıdır. Örneğin, İçişleri Bakanlığının ana hizmet birimleri arasında İller İdaresi Genel Müdürlüğü, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü bulunurken Millî Eğitim Bakanlığının Temel Eğitim Genel Müdürlüğü, Ortaöğretim Genel Müdürlüğü gibi ana hizmet birimleri vardır.

İdare, çalışanlarının değil, kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlüdür.

Kamu tüze kişilerinin eylem ve işlemlerine kural olarak kamu hukuku uygulanır.

Kamu hizmetlerinin yürütülmesi için gerekli gelir ve giderler yerel yönetimlerde değil; merkezde toplanmıştır.

Sıralan görev ve yetkiler valiye aittir.

Merkez örgütü içinde Cumhurbaşkanı, Bakanlar Kurulu, Başbakanlık, Bakanlıklar ve merkezdeki yardımcı kuruluşlar yer alır.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın Danışma ve Denetim Birimleri: Denetim Hizmetleri Başkanlığı, Strateji Geliştirme Başkanlığı, Hukuk Müşavirliği, Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği ve İç Denetim Birimi Başkanlığı'dır.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın Ana Hizmet Birimleri: Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü ve Şehit Yakınları ve Gaziler Dairesi Başkanlığı'dır.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın Yardımcı Hizmet Birimleri: Personel Dairesi Başkanlığı, Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı, Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı, Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı, Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı, Özel Kalem Müdürlüğü ve Döner Sermaye Merkezi Müdürlüğü'dür.

Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün görevlerinden biri, kamu kurum ve kuruluşları, gönüllü kuruluşlar ile gerçek ve tüzel kişilerce aile ve topluma yönelik yürütülen sosyal hizmetlere ilişkin ilke, usul ve standartları belirlemek ve bunlara uyulmasını sağlamaktır.

Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü'nün görevlerinden biri, 3294 sayılı Kanun hükümlerine göre kurulan vakıfların harcamalarını, iş ve işlemlerini araştırmak, incelemek, izlemek ve denetlemek, görülen aksaklıklarla ilgili gerekli tedbirleri almak, vakıfların çalışma usûl ve esasları ile sosyal yardım programlarının ölçütlerini belirlemektir.

Anayasa, devletin temel yapısını, yönetim ve örgütlenmiş biçimini, devlet organlarının birbirleriyle olan ilişkilerini ve bireylerin hak ve özgürlüklerini düzenleyen temel hukuk kurallarıdır.

Merkezden yönetim ilkesinin dört temel özelliği vardır. Bu özellikler şu şekilde sıralanabilir: • Tüm yönetsel hizmet ve faaliyetler bir merkezde toplanmıştır. Yurttaşlara sunulacak kamu hizmetlerine ilişkin karar alma ve uygulama yetkisi merkezdedir. • Merkezi yönetimin kendi hiyerarşisi içinde yer alan bir taşra örgütü vardır. • Merkezi yönetimin üstlendiği kamu hizmetleri hem merkezde hem de taşrada merkez görevlileri tarafından yerine getirilir. • Kamu hizmetlerinin yürütülmesi için gerekli gelir ve giderler de merkezde toplanmıştır.