SOSYAL HİZMET YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 23

Yeni görev bölüşümüne göre SHÇEK tarafından sunulan hizmetler KYTK tasarısı ile artık İl Özel İdaresi görev alanı içine girmektedir. Bu durumda bugün mevcut kamu harcamalarının % 1,5’ini yapan İl Özel İdareleri, tasarının yasalaşması ile birlikte kamu giderlerinin yaklaşık %20’sini yapacaktır.

SHÇEK; korunmaya, bakıma ya da yardıma muhtaç aile, çocuk, sakat, yaşlı ve diğer kişilere sosyal hizmet götürmek amacıyla kurulmuştur. SHÇEK sunduğu hizmetleri gerek devlet bütçesinden aldığı pay, gerekse de özel gelirleri aracılığıyla gerçekleştirmiştir. 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu’nda kurumun gelirleri şu şekilde sıralanmıştır; genel bütçeden yapılacak hazine yardımı, döner sermaye gelirleri, kuruma ait taşınır ve taşınmaz mallardan elde edilecek her çeşit            gelirler, kurum tarafından veya kurum yararına başka kuruluşlar ya da gerçek ve tüzel kişilerce düzenlenecek sosyal faaliyetler ile her türlü teşebbüs gelirleri, gerçek        ve tüzel             kişilerle uluslararası resmî ve özel kuruluşlar ve yabancı             benzer kuruluşlar tarafından kuruma yapılacak ayni ve nakdi taşınır ve taşınmaz her çeşit bağışlar ve bunların gelirleri, Türk Hava Kurumunca toplanacak kurban derisi, fitre, zekât gelirlerinden kuruma ayrılan paylar, belediye sınırları ile mücavir            alanlar içinde düzenlenen    fuar, festival, sergi ve benzeri yerlere giriş biletlerine, Bakanlar Kurulunca tespit edilen miktarda yapıştırılacak sosyal yardım pulu gelirleri, Kanunla kurulmuş olan Spor -Toto, Millî Piyango gibi şans oyunları tertip eden kuruluşların aylık hasılatlarının %1'inin Kuruma aktarılmasıyla elde edilecek gelirler, kanunla    kurulan             döner sermaye işletmelerinin (Vakıflar Genel Müdürlüğüne ve Orman Genel Müdürlüğü'ne              ait olanlar       hariç), yıllık brüt       hasılatlarının  %1'inin kuruma aktarılmasıyla elde edilecek gelirler.

SYDTF' nin gelirleri şu şekilde sıralanmaktadır; kanun ve kararnamelerle kurulu bulunan veya kurulacak olan fonlardan Bakanlar Kurulu kararıyla %10’a kadar aktarılacak miktarlar, gelir ve kurumlar vergisi tahsilat toplamının %2.8'i, trafik para cezalarının %50'si, RTÜK gelirlerinin %15'i, bütçeye konulacak ödenekler, her nevi bağış ve yardımlar, diğer gelirler.

Kamu eliyle sosyal hizmet yürüten kurumların finansal yönetimi düşünüldüğünde, en önemli kaynağın genel bütçe ödenekleri olduğu, bu münasebetle özel kurumların karşılaştığı türde bir finansman sorununun olmadığı söylenebilir.

Bağışlar şu şekilde sınıflandırılabilmektedir; kişi-grup-kurum bağışı, sürekli -dönemlik-tek seferlik bağışlar ve şartlı-şartsız bağışlar. Bu nedenle doğru cevap A şıkkıdır.

Yerel politika inisiyatiflerinin ve önceliklerinin etkilerini inceleyerek talebe ve harcama alanlarına ilişkin bilinen trendlerin olası gelecek etkilerini tanımlama Geleceği Öngörmek aşamasında yer almaktadır.

Finansal planlamanın geçmişi gözden geçirme aşamasında; talepteki ve harcamalardaki mevcut trendleri inceleme, fon akımlarındaki trendleri ortaya koyma, cari performansı ve çıktıları ölçme, raporlama, yılsonu durumu ve sosyal hizmetler için kritik performans kriterleri karşısındaki durumu belirleme, güncel maliyetler ve maliyetleri belirleyen faktörler hakkında karşılaştırmalı bilgileri toplama, dış inceleme ve denetim otoritelerinin raporlarını değerlendirerek gerekli değişiklikleri yapmayı içermektedir.

Finansal yönetimin 2 temel karar alanı ya da fonksiyonu olduğu söylenebilir: finansman kararları ve 
yatırım kararları. Finansman kararları, para ya da fonların nasıl, ne zaman ve nereden sağlanacağına ilişkin kararlardır. Yatırım kararları ise, fonların nerede, ne zaman ve ne şekilde kullanılacağına, yatırılacağına ilişkin kararlardır.

Ülkemizde sosyal hizmet sunan birimler:  merkezi hükümet (otorite), yerel yönetimler, sivil toplum örgütleri.

Kamu gelirleri şu şekilde sıralanabilir: ilgili kanunlara dayanılarak toplanan vergi, resim, harç, fon kesintisi, pay ve benzeri gelirler, faiz, zam ve ceza gelirleri, taşınır ve taşınmazlardan elde edilen her türlü gelirler, hizmet karşılığı elde edilen gelirler, borçlanma araçlarının primli satışı suretiyle elde edilen gelirler, sosyal güvenlik primi kesintileri, alınan bağış ve yardımlar, diğer gelirler.

Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu’nun (SYDTF) gelirleri: 
1) Kanun ve Kararnamelerle kurulu bulunan veya kurulacak olan fonlardan Bakanlar Kurulu kararıyla %10’a kadar aktarılacak miktarlar 
2) Gelir ve kurumlar vergisi tahsilat toplamının %2,8’i 
3) Trafik para cezalarının %50’si 
4) RTÜK gelirlerinin %15’i 
5) Bütçeye konulacak ödenekler 
6) Her nevi bağış ve yardımlar 
7) Diğer gelirlerdir.

STK’ların başlıca finansman kaynakları; bağışlar, üye aidatları, vergiler, döngüsel katkılar, ücretler, piyango, mali yatırımlar, ticari faaliyetle elde edilen gelirler, uluslararası kuruluşlardan sağlanan fonlardır.

Bağışlar 3’e ayrılır; kişi-grup-kurum bağışı, sürekli-dönemlik-tek seferlik bağışlar, şartlı-şartsız bağışlar.

Son yıllarda sosyal hizmet bütçeleri üzerinde daha fazla harcama yapma baskısı oluşturan bazı etkenler vardır. Sıklıkla aşırı harcama sonucunu doğuran bu etkenler özellikle şu unsurlardan kaynaklanır: çocuk bakım maliyetlerindeki artış, yaşlı nüfus oranındaki artışa paralel bu alana ilişkin taleplerdeki artış, karmaşık ihtiyaç ve talepleri bulunan yetişkin insanların bakım ve destek maliyetlerindeki artış.

Finansal planlamanın, her birine süreç içinde eşit önem verilmesi gereken 4 anahtar aşaması vardır; geçmişi gözden geçirmek, geleceği öngörmek, strateji ve planları konumlandırmak, yıllık bütçeleri oluşturmak.

Finans kelimesi Türkçeye İngilizceden geçmiştir.

En geniş anlamıyla finansal yönetim, “karar alıcılar ve politika belirleyiciler için finansal faaliyetlerin anlamlı ve ilişkili bilgilere tercüme edilmesi” ile ilgilenir.

İnsan kaynakları yönetimi bir kurumda; görev yapacak insan kaynağının        sayı ve nitelik olarak bugün ve gelecek için planlanması, ihtiyaç duyulacak insan kaynağının kurum içi veya kurum dışından bulunması, bulunan           kişiler arasından işe en uygun olanlarının seçimi, seçilen kişilerin işe         oryantasyonunun sağlanması, ücretlendirilmeleri, gerektiğinde eğitim ve geliştirmeye tabi tutulmaları, performanslarının ölçülmesi, motivasyonlarının artırılması gibi çabaları içerir.

Sosyal hizmet uzmanlarının alanlarında yetkin olmakla birlikte bazı yetkinliklere sahip olmaları beklenmektedir. Bunlar; inisiyatif alabilme, analitik düşünebilme, etkili iletişim kurabilme, yaratıcılık, ekip çalışmasına yatkınlık, güvenirlik, örgüte bağlılık, stres altında çalışabilme ve üretebilme, özgüven ve çatışma çözme olarak sıralanabilir. Rekabetçi olma ya da rekabetçilik öne çıkan ve beklenen yetkinlikler arasında yer almaz.

Kurumlarda insan kaynağının performansının düşük olmasının başlıca sebepleri vardır. Bu sebepler şu şekilde sıralanabilir: işe uygun olmayan elemanların organizasyonda istihdam edilmesi, yetersiz eğitim ve gerekli, bilgi, beceri ve olumlu tutuma sahip olmama, yetersiz taktir ve ödüllendirme, açık olmayan iş tanımı, aşırı stres, gelişme ve ilerleme olanaklarının yetersizliği, çalışanlara insan olarak değer vermeme, yetersiz iş emniyeti, yetersiz donanım ve araç-gereç, aşırı iş yükü, şahsi ve ailevi sorunlar maddi sorunlar ve duygusal ve ruhsal sorunlar. İş güvencesinin olamaması insan kaynakları yönetiminin personel bulma fonksiyonu etkileyen faktörlerden biridir.