SOSYAL HİZMET YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 16

Neo-klasik yönetim kuramı, klasik yönetim kuramının aksine, ilk kez çalışanları insan olarak araştırıp “sosyal insan” kavramını ortaya koyan ve insan unsurunu ön plana çıkaran bir yaklaşımla klasik yönetim kuramının kavramlarına yeni kavramlar eklemiştir.

Modern yönetim kuramı “karmaşık insan” kavramını ortaya koymuştur. Karmaşık insan anlayışına göre, birey karmaşık olduğu kadar değişebilen bir varlıktır. Dolayısıyla insanların ihtiyaçları da değişken bir niteliğe sahiptir.

Doğal örgütlerde toplumsal ilişkilerin yapısı duygusal bir nitelik taşımaktadır ve karşılıklı beklentiler üzerinde şekillenmiştir. Buna karşın biçimsel örgütlerde ise toplumsal ilişkiler ussal bir nitelik taşımakta, anlaşmalara dayanmakta ve açıkça tanımlanmış yükümlülüklerle şekillenmektedir. Doğal örgütlerde inanç ve değer paylaşımı güçlü ve oldukça belirgin bir görünüm taşırken, biçimsel örgütlerde göreceli olarak zayıf ve belirgin değildir. Doğal örgütler sosyal ve psikolojik nedenlerle kendiliklerinden oluşurken, biçimsel örgütler, planlı ve amaçlı bir biçimde bilinçli olarak oluşturulmaktadırlar.

Modern yönetim kuramının temelini iki ayrı yaklaşım oluşturmaktadır. Bunlardan birincisi “Sistem Yaklaşımı”dır. İkncisi ise “Durumsallık Yaklaşımı”dır. Bu yaklaşımlara ilaveten yeni yönetim yaklaşımlarından da söz edilebilir.

A, B, C ve E seçeneğinde yer alan unsurlar, yönetimin denetim işlevleri arasında yer alır. D seçeneği ise, denetim sürecinde yer alan aşamalarından biridir.

Analitik beceriler, sorunların çözümünde mantıksal ve bilimsel yaklaşım ve teknikler kullanabilme becerleridir. Analitik becerinin üst yönetim kademelerine çıktıkça önem artar. Çünkü üst düzey yöneticilerin politika belirleyicileri olmaları nedeniyle önemli kararlar almayı gerektiren karmasık sorun ve belirsizliklerle karşılaşma olasılıkları yüksektir. II. ve III. seçeneklerde yer alan davranışlar, beşeri ve teknik beceriler ile ilgili özelliklerdir.

Yönetcilerin mesleklerini etkin ve verimli bir şekilde yürütebilmeleri için sahip olmaları gereken nitelikler Fayol tarafından “fiziksel nitelikler”, “entelektüel nitelikler”, “manevi nitelikler”, “genel kültür” “yönetsel kapasite”, “işletme fonksiyonlarına iliskin bilgiler” ve “işletme ile ilgili genel bilgiler” şeklinde yedi grupta toplanmıştır. Genel yetenek bu nitelikler arasında yer alammaktadır.

Lidere ait özellikler şunlardır: Liderlik yapar, geliştirir, insanlar üzerinde yoğunlaşır, güven aşılar, statükoya meydan okur, güçlü iradeye bağlıdır, öğretir, uzun bir perspektifi vardır, ne ve niçin diye sorar, doğru işleri yapar, meydana getirir ve yeni şeyler bulur.

Küreselleşme olgusu, teknolojik gelişmeler, yeni ortaya çıkan pazarlar müşteri beklentilerinin artması ve değişmesi gibi nedenlerle dünyada oluşan ve gittikçe artan ezici ve acımasız rekabet koşulları karşısında örgütler, işletmeler ve kuruluşlar bu şartlarla baş edebilmek için stratejik düşünmek zorunda kalmaktadır. Bu gelişmeler, örgütlerin stratejik yönetim ve buna bağlı olarak stratejik planlama süreçlerine yönelmesini gerektirmektedir.

Stratejik yönetim sürecinin aşamaları, Vizyon ve misyonun belirlenmesi, amaçların belirlenmesi, strateji geliştirme, strateji uygulama ve elde edilen sonuçların değerlendirilmesidir. Kalite kontrol ise bu aşamalardan biri değildir.

SWOT Analizi sonucunda işletme veya kurum çeşitli kazanımlar sağlayabilir. Örneğin; Güçlü yönler fırsatlardan yararlanacak şekilde kullanılabilir. Zayıf yönlerin farkına vararak onları güçlü yönlere dönüştürecek stratejiler geliştirilebilir. Çevredeki tehditler, güçlü yanlar ile bütünleştirilebilecek fırsatlara dönüştürülebilir.

Stratejik planlamanın ilk aşaması işletmeye (kuruluşa) ait vizyon ve misyonun belirlenmesidir. Çünkü vizyon ve misyon kuruluş amaçlarının saptanması sürecine geri bildirim sağlar. Vizyon, kuruluşun gelecekte olmasını arzu ettiği durumken, misyon ise kuruluşun varlık nedenini veya kurulma nedenini açıklar. Vizyon ilham vericidir. Misyon aynı zamanda bir kişi veya kurumun üstlendiği görevdir. Misyon, kuruluş stratejisi içerisinde tanımlanmıs bir görev ve bu görev yerine getirirken yapılacak işlerdir.

Stratejik amaçlar SMART özelliğini taşımalıdır. SMART özetle; Spesific-spesifik (kişiye ve duruma özel olmalı; ne, ne zaman, nerede, nasıl, niçin sorularını yanıtlamalıdır). Measurable-ölçülebilir (amaçlar rakamsal ölçütlere dayanmalıdır). Accesible- erişilebilir (amaçlar çalışanlar için ulaşılabilir boyutta olmalıdır). Realistic-gerçekçi (amaçlar gerçekçi ve sonuç alınabilir olmalıdır). Time limited (amaçların gerçeklestirilmesi için zaman sınırlı olmalıdır).

Osmanlı İmparatorluğu döneminde yönetsel bir karar sonucu kurulan Darülaceze önemli bir sosyal hizmet kurumudur. Sosyal hizmetlerin kurumsallaşması açısından önemli bir kilometre taşı özelliği taşıyan bu kurum, 1896 yılında II. Abdülhamit’in emriyle kurulmuştur. 1877 Osmanlı-Rus savaşı sonrası oluşan göçler, İstanbul sokaklarında evsiz, kimsesiz, yaşlı, çocuk, engelli ve dilenci sayısının artmasına neden olmuştur. Bunun üzerine kurulan Darülacezenin başka bir deyimle “Düşkünler Yurdu”nun amacı, Darülaceze Nizamnamesi’ne göre şu şekilde yer almıştır: “İstanbul’da doğmuş ve yerleşmiş olup da malul, iş göremez durumda olan, geçinmesini temin edecek miktarda mala malik olmamakla beraber kazanabilme imkanlarından da aciz olduğu halde İstanbul’da veya taşrada kanunen kendisine bakacak kudrette ve mükellefiyette bulunmayanlar ve sokakta bulunmuş olanlara” hizmet etmektir.

03.06.2011 tarih ve 633 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı(ASPB) kurulmuş; bununla birlikte Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü ve Primsiz Ödemeler Genel Müdürlüğünün faaliyetleri sonlandırılarak bu bakanlığa devredilmiştir.

Hizmetleri izleme, değerlendirme ve denetleme faaliyetlerini etkin hale getirmek: Bu stratejik amaç için Bakanlık; Denetim ve Rehberlik hizmetlerini arttıracak hizmetlerin etkinliğini izleyecek ve iyileştirecektir. Bu stratejik amacın hedefleri; Bakanlık hizmetlerini etkin ve sonuç odaklı izlemek ve Denetim ve rehberlik hizmetlerini etkinleştirmek.

Süreç, girdileri çıktılara dönüştüren, birbirleri ile ilgili olan veya etkileşimde bulunan faaliyetler dizisidir.

Kurumun faaliyetlerinden etkilenen taraf- Paydaş
Kuruluşun ulaşmayı arzu ettiği gelecek- Vizyon

Yapılan işin çıktısı ve kalitesini ifade eden kavram performanstır. 

Doğru cevap I ve II'dir.