SOSYAL HİZMET UYGULAMASI I

Sosyal hizmet uzmanları her düzeydeki (mikro, mezzo ve makro) mesleki rol ve işlevlerini daha etkili yerine getirebilmek için düzenli olarak araştırmalar yaparlar, yapılmış araştırmalardan etkin bir biçimde yararlanırlar. Doğru cevap C'dir.

Sosyal hizmet müdahale süreci göz önünde bulundurulduğunda, araştırma bilgisinin bu aşamaların tümünde etkili bir biçimde kullanılmasının olanaklı ve hatta gerekli olduğu anlaşılacaktır. Ne var ki sorun ve gereksinim değerlendirme amacıyla yapılan inceleme ve uygulamanın değerlendirilmesi ve izlenmesi süreçlerinde araştırma yöntem bilgisinin daha yoğun olarak kullanılabileceği açıktır. Bir inceleme/değerlendirme (assessment) en azından şu dört ögeyi içermelidir: 

Doğru cevap D'dir.

Müdahalenin özelliklerinin ve sonuçlarının değerlendirilmesi (evaluation) için, “değerlendirme araştırmaları” yapılır. Değerlendirme araştırmaları ile “müdahalede kullanılan mesleki yöntem ve teknikler, hizmet modelleri, projeler, politikalar ve müdahaleden elde edilen sonuçlar değerlendirilir”. Doğru cevap E'dir.

Sosyal hizmetin amacı, sosyal değişimi, kalkınmayı ve uyumu sağlamak; insanları güçlendirmek ve özgürleştirmek; yaşamın zorluklarını yenmek ve refahı arttırmaktır

Kişisel değişimi sağlama: Bu amaç, insanların güç kazanmaları ve kendi hayatları üzerinde kontrol sahibi olmaları ile ilgilidir. Tarihi ve sosyal bağlama ilişkin bilinçlilik, müracaatçının tarihi ve sosyal etkileri anlamasına yardım eder ve bu ise yabancılaşmayı azaltmayı sağlayabilir.

19. yüzyıl sonlarında başlayan sosyal hizmetin meslekleşme süreci, büyük ölçüde 20. yüzyılda tamamlanmıştır (Wilensk ve Lebeaux, 1969; Karataş, 1996: 40).

SOSYAL POLİTİKA: Sanayileşme, kentleşme, demografik hareketlilik ve piyasa ilişkilerinin yarattığı olumsuz sonuçların giderilmesi amacıyla alınan önlemler olarak tanımlanabilir.

Ayrıca büyük boy örgütler/kurumlarla (ASPB, Gençlik ve Spor Bakanlığı gibi örgütler) çalışmalar, savunuculuk etkinlikleri, sosyal eylemler, sosyal politika çalışmaları, lobicilik çalışmaları, ulusal ve uluslararası ölçekte yapılanmış kurumlarla çalışmalar da makro sosyal hizmetin kapsamında yer almaktadır.

Sosyal hizmet uygulamasında müdahaleye temel oluşturmak için, gereksinim ve sorun inceleme/değerlendirme araştırmaları (Ön değerlendirme=assesment) yapılır. Ön değerlendirme, belirli bir ortamda sosyal sorun ve gereksinimlerin belirlenmesi, özelliklerinin, neden-sonuç bağlantılarının ortaya çıkarılması, çözüm/müdahale için önceliklerin belirlenmesi amacıyla yapılan değerlendirmelerdir.

Genelde sosyal hizmet araştırması dört odakta gerçekleştirilir

Bir inceleme/değerlendirme (assessment) en azından dört ögeyi içermelidir: Tanımlama (description), Açıklama (explanation), Belirleme (identication),  Değerlendirme (evaluation)

Günümüzde birey ve aile odaklı sosyal hizmet uygulamaları mikro sosyal hizmet (micro social work) olarak da adlandırılmaktadır.

Zastrow (2013, 109-115) günümüzde sosyal hizmet kurumlarının çoğunun, yapısına ve niteli- ğine göre çeşitli grup çalışması deneyimleri sundu- ğundan söz etmektedir. Sosyal hizmette grup çalışması örnekleri bu çalışmada şöyle verilmiştir:

Günümüzde makro sosyal hizmet olarak adlandırılan bu yöntemin içeriğinde belirli bir coğrafi sınır içinde yaşayan yerel topluluklar (kentler, semtler, mahalleler, köyler vb.), belirli nitelikleri üzerinden tanımlanabilen (göçmenler, işsizler, engelli bireyler vb.) işlevsel topluluklar yer almaktadır.

Sosyal hizmet uzmanları sorun/hizmet alanına ilişkin yeni yasal düzenlemelerin yapılması, var olanların gözden geçirilmesi ve geliştirilmesi konularında, kamuoyu oluşturma dâhil, çeşitli çalışmalar yapabilirler. Bu çalışmaları yaparken sendikalar, meslek odaları, sivil toplum örgütleri vb. kuruluşlar arasında işbirliği ve eşgüdüm sağlamak oldukça önemlidir.

Sosyal hizmet uygulamasında müdahaleye temel oluşturmak için, gereksinim ve sorun inceleme/değerlendirme araştırmaları (Ön değerlendirme=assesment) yapılır. Ön değerlendirme, belirli bir ortamda sosyal sorun ve gereksinimlerin belirlenmesi, özelliklerinin, neden-sonuç bağlantılarının ortaya çıkarılması, çözüm/müdahale için önceliklerin belirlenmesi amacıyla yapılan değerlendirmelerdir. Sorun ve gereksinim değerlendirme (assessment) oldukça geniş tutularak yapılması gereken bir etkinliktir.

Bir inceleme/değerlendirme (assessment) en azından dört ögeyi içermelidir (Thomas ve Pierson, 1999: 28): Tanımlama, açıklama, belirleme ve değerlendirme.

Sosyal hizmet araştırması dört odakta gerçekleştirilir. Bunlardan ilki, bireysel olarak müracaatçının davranışını, ilişkide olduğu diğerleriyle (aile ve küçük gruplar gibi) etkileşimlerini odak alır. İkinci olarak, müracaatçılara nasıl hizmet verileceği, özel olarak hangi hizmetlere yer vermek gerektiği, hizmet amaçlarına nasıl ulaşılacağı konuları üzerinde durulur. Üçüncü kategoride sosyal çalışmacının tutumları eğitimsel arka planı, sosyal hizmet mesleğine girmedeki temel eğilimleri yer alır. Dördüncü olarak araştırmaların odağında “örgütlenmeler, topluluk/toplum ve sosyal politika”lar yer alır. Bu kategorideki araştırmalar daha büyük sosyal çevrenin ve bu çevrenin, müracaatçının davranış ve koşulları üzerindeki etkisini de içerir.

Sosyal hizmetin amacı, sosyal değişimi, kalkınmayı ve uyumu sağlamak; insanları güçlendirmek ve özgürleştirmek; yaşamın zorluklarını yenmek ve refahı arttırmaktır. Sosyal hizmet bu amacına ulaşmak için insanları ve yapıları bir araya getirir. Doğru cevap C'dir.

Sosyal hizmette radikal sosyal kişisel çalışmanın tarihçesi 1960’lı yıllara dayanmaktadır.