SOSYAL HİZMET UYGULAMALARI

LGBT bireylerle sosyal hizmette olmazsa olmaz kabilinden kimi hususlar bulunmaktadır. Marrow (2006, akt. Buz, 2011) bunlardan bazılarını şöyle sıralamaktadır:

Değer-temelli ve etik temelli uygulama

Ekolojik sistem perspektifi

Çeşitlilik-farklılık 

Güçlendirme

Araştırma temelli bilgi

Sosyal adalet

Okul ortamında çalışan sosyal çalışmacıların ne tür profesyonel görevleri ve ne tür çalışmaları yürüttükleri ile ilgili bilgiler farklı boyutlarda sınıflandırılabilir (Özbesler ve Duyan, 2009):
• Öğrencinin gereksinimlerini değerlendirme
• Program planlama ve değerlendirme
• Direkt hizmet etme
• Savunuculuk
• Konsültasyon / liyezon
• Koordinasyon ve işbirliği
• Yönetim / organizasyon

Sokak sosyal hizmeti olarak bilinen zorlu çalışmanın bir boyutuna yoğunlaşmış sosyal çalışmacılar sokaklarda sadece sokak çocuğu ararlar. Onlarla buldukları yerde tanışıp ilgilerine göre futbol, langırt gibi oyunlar oynayarak kendileriyle dostça diyalog kurmaya çalışırlar. Sosyal sağlık durumlarına göre ikna yoluyla uygun diğer meslektaşlarına ya da psikolog, psikiyatrist gibi meslek elemanlarına ya da ilgili kurum ve kuruluşlara yönlendirirler. Ağırlıklı görevleri sokakta yaşayan, çalışan çocukları bulup, onlarla bağ kurarak sosyal sağlıklarını yeniden kazanmalarına, yani aileleriyle yakınlaşmalarına, ev ve okul ortamına girmelerine destek verirler.

İki yıllık (önlisans eğitimli) sosyal yardımcılar sağlık alanında “HeilerziehungspflegerIn”,
Türkçe çevirisiyle “iyileştirme eğitimcisi” ya da “sağlık eğitimi bakıcısı” olarak sağlık kuruluşlarında hastalarla ilgileniyorlar. Ağır hastalık dönemlerinden nekahet dönemlerine kadar hastaların iyileşmesi için gerekli rutin işlerde hastanın yanında oluyorlar. Onların eli ayağı oluyorlar. İyileşmelerine büyük katkılar sağlıyorlar.

LGBTT’ler azınlık statülerinden dolayı baskı ve ayrımcılıkla karşılaşma olasılığı olan bir gruptur. Risk altındaki gruplar sosyal ve politik olarak da marjinalleştirilirler. Güçlendirme odaklı çalışırken, güçlerini tanımlamak ve müdahale stratejilerinde dikkate almak önemlidir. Doğru cevap B'dir.

Türkiye’ye gelen sığınmacıların sosyal profili büyük bir çesitlilik göstermektedir. Bu çeşitlilik kişilerin geldikleri ülke, cinsiyet, eğitim durumu gibi değişkenlere bağlı olarak meydana gelmektedir. Doğru cevap A'dır.

Endüstriyel kapitalizmle birlikte değişen üretim biçimi ve ilişkileri, toplumsal yaşam üzerinde derin ve radikal değişimlere yol açmıştır. Daha önce görülmemiş sosyal sorunlar yeni düşünme biçimlerini zorunlu kılmıştır.

“Sosyal” alanı anlamaya ve açıklamaya ilişkin çabanın bir ürünü olarak ortaya çıkan yeni disiplinlerin yeni devlet paradigması açısından önemli işlevleri de olmuştur.

Sığınmacılara yönelik hizmetlere ilişkin olarak köken ülkeden kaçışlarına neden olan olaylardan başlayarak, kaçıs sırasında yaşadıkları travmalar, aile bölünmesi, tehlikeli yolculuk ve Türkiye’deki gündelik yaşamda karşılaştıkları sorunlar dikkate alınarak hizmetlerin bu bütünlük içinde planlanması gereklidir. Doğru cevap C'dir.

İkinci Dünya Savaşı’nın hemen ardından sosyal bilimlerde iki önemli okul belirgin bir biçimde ortaya çıktı. İlki Almanya’dan Holocaust sonrası Amerika’ya sığınan Yahudi bilim adamlarının oluşturduğu Frankfurt Okulu ve onun Eleştirel Kuramı, diğeri ise Fransız tarih geleneği içinde çok büyük bir yer tutan ve tarihi vakanüvislik olmaktan çıkaran Annales Okulu idi.

Ülkemiz bilhassa depremlerle birlikte acil durum ve krizler karşısında sosyal çalışmacının konumuna ilişkin bir hayli tecrübe edinmiştir. Esasen sosyal hizmet mesleği bir afet ve acil durum çocuğu olarak tarih sahnesine çıkmıştır. İlk modern sosyal hizmet çalışmaları savaş ikliminde neşet etmiştir. Doğru cevap C'dir.

Kalkınmışlık düzeyi üzerinden toplumları sınıflamaya girişen kurama göre, toplumların geri kalmışlığı onların kendi içsel dinamikleriyle ve/veya arızalarıyla açıklanabilirdi. Bağımlılık kuramı, öte yandan, toplumların kalkınmışlık düzeyini tamamıyla uluslararası güç ve işbölümü ilişkileri üzerinden açıklamayı tercih etmiştir. Buna göre, toplumların kalkınmışlıklarını anlamak için merkez-çevre kavramsallaştırmasına ihtiyaç vardır.

Bu iki kuramsal yaklaşımın sosyal sorunlarla ilgili olarak ayrıştığı yer çok açık ve önemlidir. İlkine göre sosyal sorunlar insanların ve toplumların kendi arızalarından ortaya çıkmaktadır; ikincisine göre ise, bu sorunları ortaya çıkaran nedenler küreseldir.

Okul sosyal hizmeti (school social work), tıp, psikiyatri, suçluluk, yaşlılık, engellilik, yoksulluk, eğitim, aile ve çocuk refahı gibi farklı alanlarda geniş bir uygulama alanına sahip olan sosyal hizmet disiplininin özel bir uygulama alanıdır. Doğru cevap E'dir.

Eleştirel diye tanımlanabilecek modellerden bir kısmı şunlardır: ırkçılık karşıtı ve çok kültürlü sosyal çalışma, baskıcı ve ayrımcı karşıtı sosyal çalışma, feminist sosyal çalışma, toplum çalışmasının çeşitli kolları, Marksist sosyal çalışma, radikal sosyal çalışma, yapısal sosyal çalışma ve katılımcı ve eylem biçimindeki araştırma türleri.

Eleştirel sosyal çalışma yaklaşımları şunları vurgular:
• Baskı altındaki ve güçsüzleştirilmiş nüfus gruplarıyla aynı yerde durmaya bağlılık,

• Uzmanlar ve hizmetten yararlananlar arasındaki diyalojik ilişkilerin önemi

• Bireysel deneyimlerin ve toplumsal ilişkilerin oluşumunda toplumsal, ekonomik ve politik sistemlerin rolü

• Değişim araştırması, değişim için eylem ve değişimi tetiklemeye bağlılık (Healy, 2000: 3).

Okul ortamında çalışan sosyal çalışmacıların ne tür profesyonel görevleri ve ne tür çalışmaları yürüttükleri ile ilgili bilgiler farklı boyutlarda sınıflandırılabilir:
• Öğrencinin gereksinimlerini değerlendirme
• Program planlama ve değerlendirme
• Direkt hizmet etme
• Savunuculuk
• Konsültasyon / liyezon
• Koordinasyon ve işbirliği
• Yönetim / organizasyon

Doğru cevap D'dir.

Sosyolojik tahlil; politikacıların, yöneticilerin, sosyal reformcuların ve sosyal politika üreticilerinin karşı karşıya bulundukları sorunlar hakkında eksiksiz ve güvenilir bilgiler sağlamakta (Bottomore, 1998:352) ve bu sorunları en sarih bir biçimde görebilmeyi kolaylaştırmaktadır.

Bugün Avrupa ülkelerinde uygulama alanında sosyal çalışmacıların sıkça çalıştığı ve ama Türkiye’de hemen hemen görülmeyen bazı sosyal hizmet etkinlikleri de vardır. Askeri personele sosyal hizmet bunlardan biri değildir. Doğru cevap B'dir.

Sosyal çalışmadaki teorik yaklaşımlar
kabaca şöyle özetlenebilir:
• Problem çözme
• Sistem yaklaşımı
• Güçler perspektifi
• Baskı karşıtı uygulama
• Post modern uygulamalar

Doğru cevap A'dır.

Büyük düşünür John Locke’a göre, Tanrı doğayı ve onun yasalarını yaratmış ve daha sonra bir kenara çekilmiştir. Tanrı’nın müdahalesi olmayan evrende şeyleri açıklamanın yolu nesnelliğe dayanmalıdır. Doğru cevap E'dir.

Gündelik hayatın içinde olup bitenlerin anlamı üzerinde pek durup
düşünmeyiz; bireysel olandaki sosyal olanı, tikel olandaki genel olanı göremeyiz; sosyologların bizim yerimize yaptıkları tam da budur, yani hakikati yalanlarından soyabilmektir. Doğru cevap D'dır.