SOSYAL HİZMET UYGULAMALARI

Tıbbi Sosyal Hizmetlerin gelişimindeki ikinci dönem, 1983-2004 yılları arasını kapsamaktadır. Bu dönemde SHÇEK’in kurulması ile birlikte toplumdaki sosyal hizmetlerin organizasyonu tek elde toplanmaya çalışılmıştır. Dolayısıyla Doğru cevap A seçeneğidir.

2011 tarihli Tıbbi Sosyal Hizmet Uygulama Yönergesinde sosyal çalışmacının görevleri belirlenmiştir. Bu görevler içerisinde tedavi sonrası hastaların çalışabilmeleri için meslek edinmeye yönelik eğitim düzenlemesi yer alamamaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Doğası gereği tıbbi sosyal çalışma, sağlık kurumlarının tamamında, tıbbi tedavi aşamasında, kronik hastalıklar ve rehabilitasyon gerektiren hastalıklarda ve halk sağlığı programlarında uygulanabilecek mesleki niteliklere ve gerekliliklere sahiptir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Tıbbi sosyal çalışmanın amacı; 1. Hastanın tıbbi bakımı ve tedaviyi kabul etmesi ve bakımın etkili bir şekilde kullanılmasını kolaylaştırmak 2. Sağlık problemleri nedeniyle hasta ve ailesinin yaşadığı stresi azaltmak 3. Hastanın hastalığı ve içinde bulunduğu koşullar nedeniyle ortaya çıkan problemlerini çözümlemektir. "Hastanın kaliteli tedavi süreci geçirebileceği sağlık kuruluşunu bulmak" tıbbi sosyal çalışmanın amaçlarından biri değildir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Sosyal çalışmacıların mesleklerini yerine getirirken 4 aşamada işlem yaptıkları belirtilmektedir. Bu aşamalar, -Başlangıç -Sosyal Çalışma Müdahalesinin Planlanması Aşaması -Hizmetin Verilmesi Aşaması -Değerlendirme Sonlandırma ve Takip Aşaması şeklinde ifade edilmektedir. Doğru cevap D sçeneğidir.

Tıbbi sosyal hizmet kişinin sadece sağlık problemlerine yönelik hizmet vermez. Bireyin ayakta ya da yatarak tedavi gören hastaların tıbbi tedaviden etkili bir şekilde yararlanmasının yanı sıra:

Duyan’a göre; modern tıbbi sosyal çalışmanın gelişimini hazırlayan dört önemli faktör bulunmaktadır.

Bunlardan ilki;

Bu özelliklerden yola çıkarak ortak özellikler; Yoksul ve sürekli desteğe ihtiyaç duyan hastalara karşı farkındalık yaratan insanlar ve kurumların çalışmalarıdır.

Ülkemizde sözcü edilen dönemde, sosyal hizmetlerin çok ve çeşitli örgütlerce yerine getiriliyor oluşu ve sosyal çalışmacı yetiştiren tek okulun olması sosyal hizmet uygulamalarının istenen düzeye gelmesini engellemiştir.

1983 yılında gerek sosyal yardımlar alanında yaşanan dağınıklığın giderilmesi gerekse bakıma muhtaç ya da kimsesiz çocuk, yaşlı ve özürlülere yönelik hizmetlerin tek elde toplanması ve hizmetlerin daha verimli sürdürülmesi amacıyla, yeni bir yapılanmaya gidildiği görülmektedir.

'Hasta hakları ve tıbbi sosyal hizmet birim ve kurullarını oluşturmak ve bu kurulların görevlerini belirlemek ve çalışmalarını izlemek',  “Hasta Hakları ve Tıbbi Sosyal Hizmetler Daire Başkanlığı"nın görevlerinden biridir. Diğer seçenekler ise sosyal çalışmacının görevlerini ifade etmektedir.

'Evde sağlık hizmetleri standartlarını oluşturmak ve bu kapsamda hizmet sunan kurumları yetkilendirmek' Hasta Hakları ve Tıbbi Sosyal Hizmetler Daire Başkanlığı'nın görevleri arasındadır.

Aile hekimliği modeli içinde sosyal hizmet uygulamaları, toplum sağlığı merkezlerinin görev tanımları içinde yer almaktadır. Sağlık Bakanlığı tarafından, 03.08.2011 ve 25143 sayılı makam onayı ile yürürlüğe konduğu bildirilen Toplum Sağlığı Merkezlerinin Kurulması ve Çalıştırılmasına Dair Yönerge’de, Sosyal Hizmet Çalışmaları başlığı altında, “toplum kalkınması çalışmalarında ve yardım hizmetlerinde ilgili kuruluşlarla işbirliği yapar” (Md 30) denmekte, sosyal çalışmacılar toplum sağlığı merkezlerinde görev alacak elemanlar arasında sayılmaktadır.

Hastaneden taburcu olurken sorun yaşayan kişilerin yardım taleplerinin karşılanması sağlık kurumunda verilen sosyal hizmet uygulamalarından biridir. 

Ancak;

'Evde Bakım ve Rehabilitasyon Hizmetleri' ile ilişkili bir ifadelerdir.

Tedavi sonrası barınma ve ekonomik destek isteyen yaşlı bir birey için, 'hastanın ve ailesinin mali durumunun belirlenmesi' sosyal çalışmanın BAŞLANGIÇ AŞAMASI'nın Sosyo-Ekonomik Değerlendirmesi başlığı altında yer almaktadır.

Doğum sonrası barınma ve ekonomik destek isteyen bekar bir annenin, bebeği ile belediyelere bağlı şevkatevine yerleştirilmesi ve nakit yardımı verilmesi;

Belirlenen sosyal çalışma müdahalesinin hasta ve ailesine aktarıldığı  Hizmetin Verilmesi aşamasıdır. Bu aşamada sosyal çalışmacı, yapılan sosyal hizmet planlamasına uygun olarak sürece dahil edilecek diğer kişi ve kurumlar ile de görüşerek hizmet sunumunun sağlıklı bir biçimde hayata geçirilmesini ve sürdürülmesini sağlar.

Sosyal çalışma müdahalesi çoklukla başka kurumlarla işbirliği ve başka kurum ya da kişiler tarafından yerine getirilecek hizmetleri içerdiğinden, sürecin takip edilmesi ve uygulamanın sağlıklı sürdürülüp sürdürülmediğinin anlaşılması, büyük önem taşımaktadır.

Verilen örnekte, tıbbi kontrol ve sosyal hizmet randevusu verilmiş olması, sosyal hizmetin Takip Aşamasında olduğunu göstermektedir.