SOSYAL HİZMET UYGULAMALARI

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Kadın Statüsü Genel Müdürlüğü, Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü ve Şehit Yakınları ve Gaziler Daire Başkanlığı hizmet birimlerinden oluşmaktadır. Sağlığın Geliştirmesi Genel Müdürlüğü Sağlık Bakanlığı, Çalışma Genel Müdürlüğü ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na bağlı birimlerdir. Doğru Cevap D seçeneğidir.

İhtiyaç sahiplerini tespit ederek sosyal hizmet müdahalesini ve takibini gerçekleştiren; çocuk, genç, kadın, erkek, özürlü, yaşlı bireylere ve ailelere koruyucu, önleyici, destekleyici, geliştirici hizmetler ile rehberlik danışmanlık ve rehabilitasyon hizmetlerini bir arada ve en kolay ulaşılabilir biçimde, gerekirse kamu kurum ve kuruluşları, yerel yönetimler, üniversiteler, sivil toplum örgütleri ve gönüllüler ile işbirliği ve eş güdüm içinde sunan ve bu hizmetlerden sorumlu birim "Sosyal Hizmet Merkezidir." Bu birim her türlü her türlü sosyal hizmetleri planlayıp gerçekleştirmektedir. Şıklarda yer alan diğer birimlerde Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına bağlı hizmet vermekte ancak amaçları farklılık göstermektedir. Doğru Cevap B seçeneğidir.

Bütünleşik Sosyal Yardım Hizmetleri, sosyal yardımlar alanında ortak veri tabanı oluşturmak için TÜBİTAK ile işbirliği çerçevesinde yürütülen bir projedir. İlgili birimlerin tüm iş ve işlemleri elektronik ortama aktarılmakta ve birimler arası veri alışverişi yapılmaktadır. Şiddet mağduru kadınlara yönelik mesleki çalışma amaçlarıyla bir bağlantısı yoktur. Doğru cevap E seçeneğidir.

Sevgi ve Emin çiftinin Can'ı evlat edinebilmesi için en az bir yıl süreyle bakmış olması gerekmektedir. Bu şartı sağlayamadıkları için Can' evlat edinemezler. Doğru cevap C şıkkıdır.

Sevgi evleri; koğuş tipi kuruluş bakımı yerine daha küçük birimlerde, aile ortamına benzer yapı ve ilişki sistemi içerisinde 10-12 çocuğun kalabileceği, site içerisinde müstakil binalardan oluşmaktadır. Ev ortamı şeklinde düzenlenmiş olan sevgi evlerinde, az sayıda personel ile sürekli ve değişmeyen hizmetin sunulması, çocuklara temel güven duygusunun kazandırılması ve geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Koruyucu aile yanına yerleştirilen çocuklar; öz ailesi bulunan, öz ailesince bir süre için bakılamayan, çeşitli nedenlerle evlat edindirilme şansını tümüyle yitirmiş olan, kız ya da erkek, sağlıklı ya da özürlü, tek ya da kardeş olup, koruyucu aile yanına yerleştirilmeye uygun olduğu sosyal çalışmacı tarafından belirlenmiş çocuklardır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yaşlı hizmet merkezleri akıl ve ruh sağlığı yerinde olan bulaşıcı hastalığı ile herhangi bir özrü bulunmayan sosyal fiziksel ve psikolojik desteğe ihtiyaç duyan 60 yaş ve üzerindeki yaşlıların merkezdeki hizmetlerden yararlanmalarında üyeliklerinin kabulü esas alınmaktadır. Yaşlıların yaşam kalitesini arttırmaya yönelik hizmetler vermektedir. Gelir getirici faaliyetler bu merkezlerin amaçları arasında yer almamaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Evde bakımı mümkün olmayan özürlülerin, istemeleri halinde bakım ücretleri Bakanlık tarafından ödenerek özel bakım merkezlerinde yatılı olarak kalabilmeleri sağlanmaktadır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Bakıma muhtaç özürlü bireye akrabasının veya vasisinin ikametgahında bakma sorumluluğunu üstlenmesi halinde, bakım veren kişiye aylık bir net asgari ücret tutarında evde bakım ücreti ödenmekte, özürlü bireye ve bakım veren kişiye, aileye yönelik psikososyal destek ve rehberlik hizmetlerinin sunulmaktadır. Bu hizmet evde bakım hizmeti olarak ifade edilmektedir. Doğru Cevap B seçeneğidir.

Şehit Yakınları ve Gaziler Dairesi Başkanlığı'nın görevleri şunlardır; Şehit yakınları ve gazilere yönelik sosyal hizmet faaliyetlerini yürütmek ve koordine etmek. Şehit yakınları ve gazilerin hakları ile onlara yönelik, sosyal hizmet ve muafiyetlere ilişkin ulusal politika ve stratejilerin belirlenmesine yönelik çalışmaları koordine etmek, belirlenen politika ve stratejileri uygulamak, uygulanmasını izlemek ve değerlendirmek. Kamu kurum ve kuruluşları, gönüllü kuruluşlar ile gerçek ve tüzel kişilerce şehit yakınları ve gazilere yönelik yürütülen faaliyetlere ilişkin ilke, usul ve standartları belirlemek ve bunlara uyulmasını sağlamak. Şehit ve gazi çocuklarının eğitimi konusunda, ilgili kurum ve kuruluşlar ile gönüllü kuruluşların da desteğiyle gerekli çalışmaları yürütmek. Şehit yakınları ve gazilerin ekonomik, sosyal ve kültürel bakımdan desteklenmesi ve toplumdan kopmaması amacıyla çalışmalar yürütmek, bu konuda toplumsal duyarlılığı güçlendirici faaliyetler yapmak. Gazilerin toplumsal hayata adaptasyonu, tedavi ihtiyaçlarının karşılanması, istihdam sorunlarının giderilmesi ve sosyal güvenlik haklarının geliştirilmesi amacıyla çalışmalar yürütmek. Şehit ve gazi yakınlarına yönelik hizmet veren kurumlara ve sivil toplum örgütlerine rehberlik yaparak uygulama sonuçlarını karşılaştırmak, ihtiyaç ve sorunlarını belirlemek, çözümü yönünde gerekli çalışmaları yapmak. Şehit ve gazi yakınları arasında iletişim ve dayanışmayı güçlendirmek. Şehit yakınları ve gazilere yönelik yardım kampanyalarına ilişkin usul ve esasları belirlemek, istismar amaçlı girişimlere karşı ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içinde her türlü önlemi almak. İlgili mevzuatı çerçevesinde şehit ve gazi yakınlarının öncelikli istihdamına yönelik uygulamaları koordine etmek. Gelir getirici ticari faaliyette bulunmak başkanlığın görevleri arasında yer almaz. Doğru cevap D seçeneğidir.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğünün çocuklar için öncelikleri aşağıdaki gibidir. 1. Çocuğun öz aile ya da akraba yanında desteklenmesi, 2. Evlat edindirme uygulaması 3. Koruyucu aile uygulaması 4. Aile yanında bakımın mümkün olmadığı durumlarda kuruluş bakımı

25.02.1988 tarih ve 3413 sayılı Kanun'un açıklaması aşağıdaki gibidir. “Kamu kurum ve kuruluşları reşit olana kadar Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından bakımı sağlanan ve korunan çocuklar için her yılbaşında; hangi statüde olursa olsun serbest kadro mevcutlarının binde biri nispetindeki kısmını ayırarak bu çocuklar arasında yapılacak sınavda başarılı olanlar arasında atama yaparlar” denilmektedir.

Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin Türkiye’de uygulanmasının izlenmesinden sorumlu “Koordinatör Kuruluş” olarak (Mülga) Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü görevlendirilmiştir.

Kadın ve Aileden Sorumlu Devlet Bakanının koordinasyonunda komite aşağıdaki bakanlardan oluşturulmuştur. Sokakta yaşayan/çalıştırılan çocukların, örgün veya mesleki eğitime dâhil edilmeleri ve ailelerinin yanına veya kurum bakımına yönlendirilerek, eğitimini tamamlamış ya da iş sahibi gençler olarak rehabilitasyonlarının tamamlanması amacıyla, 2004 yılında Başbakanın talimatıyla Kadın ve Aileden Sorumlu Devlet Bakanı’nın koordinasyonunda, İçişleri Bakanı, Sağlık Bakanı, Milli Eğitim Bakanı ve Adalet Bakanı’ndan oluşan bir komite kurulmuştur.

Koruyucu Aile Yanında Hangi Çocuklara Bakılır aşağıdaki özelliklerle belirlenmiştir. • Koruyucu aile yanına yerleştirilen çocuklar; • Öz ailesi bulunan, • Öz ailesince bir süre için bakılamayan, • Çeşitli nedenlerle evlat edindirilme şansını tümüyle yitirmiş olan, • Kız ya da erkek, • Sağlıklı ya da özürlü, • Tek ya da kardeş olup, • Koruyucu aile yanına yerleştirilmeye uygun olduğu sosyal çalışmacı tarafından belirlenmiş çocuklardır.

(ASDEP)Programın pilot uygulaması hâlihazırda Kırıkkale ve Karabük illerinde gerçekleştirilmektedir.

Aile Sosyal Destek Programı kapsamında aile sosyal destek görevlileri, “haneye ve kişiye özel” hizmet sunulmasını sağlamakta ve bu sayede her ailenin ihtiyaç durumuna göre farklı sosyal destek programları uygulamaktadır. Programın pilot uygulaması hâlihazırda Kırıkkale ve Karabük illerinde gerçekleştirilmektedir. Doğru cevap D'dir.

Yoksul vatandaşlara en yakın noktada ve insan odaklı bir anlayışla hizmet sunabilmek için bilgi ve iletişim teknolojilerini yoğun olarak kullanan Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü “Alo 144 Sosyal Yardım Hattı”nı 27.10.2009 tarihinde vatandaşların hizmetine sunmuştur. Sabit hatlardan 144 tuşlandığında ücretsiz olarak aranabilen Alo Sosyal Yardım Hattı ile sosyal yardıma ihtiyacı olan vatandaşlara profesyonel iletişim desteği sağlanmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Hızla gelişen ve Avrupa Birliği'ne katılarak toplum refahının yükseltilmesini hedefleyen ülkemizin bu amaçları doğrultusunda hizmet politikasının yeniden gözden geçirilmesi gerekliliği doğmuştur. Bu nedenle korunmaya muhtaç çocuklar alanında halen hizmet verilen toplu yaşanılan kuruluşlar yerine çocuk evi adı altında en çok 6-8 çocuğun barınıp yaşamlarını sürdürebileceği, temel gereksinimlerinin karşılanabileceği, toplu yaşamın getirdiği olumsuzlukları yaşamadan çocukların kendine güvenli ve toplumun gerçeklerini bilerek ayakları üstüne basabilen bir gençlik yetiştirmek amacıyla yeni bir bakım modeli yaygınlaştırılmaya başlanmıştır. Bu anlamda hayata geçirilen ve çocuğun yüksek yararı açısından gerekli olan çocuk evleri ile her ilin çocuk yetiştirmeye uygun bölgelerinde, tercihen il merkezinde, okullara ve hastanelere yakın ve özellikle lojman olarak kullanılan apartman dairesi veya müstakil dairelerde 0-18 yaş grubu 6 - 8 çocuğun bir ev ortamı yaratılarak korunma ve bakım altına alınan çocukların topluma yararlı kişiler olarak yetiştirilmelerinin sağlaması hedeflenmiştir. Çocuk evleri hizmeti; Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü Bakım Hizmetleri Daire Başkanlığı koordinesinde yürütülmektedir. 2011 yılı Eylül ayı itibariyle Türkiye’de Bakanlığa bağlı 419 çocuk evi bulunmaktadır. Doğru cevap A'dır.