SOSYAL HİZMET UYGULAMALARI

Sosyal çalışmada sistem kuramının amacı, sosyal çalışmacının müracaatçının davranış ve işlevselliğini dinamik olarak etkileyen biyolojik ve sosyal sistemlere odaklanmasına yardım etmektir (Sheafor & Horejsi, 1988: 89).

Psiko-dinamik kuram, Freud’un ortaya koyduğu ve psikanaliz kuramından sosyal çalışmaya aktarılmıştır.

Feminist kuramdaki temel kavramlar şunlardır: Ataerkillik (Patriarchy; pederşahî): Yaşamdaki olguları cinsiyetlendirerek bunları cinslere göre düşünen, böylelikle cinsler ve yaşa bağlı toplumsal hiyerarşiler oluşturan, yaşamda çeşitli egemen pratiklerle ortaya çıkan düşünce sistemidir. Erkek merkezcilik (Androcentrisizm): Erkekliğin ve erkeklerin kadınlık ve kadınlardan daha önemli ve öncelikli olduğu düşüncesidir. Cinsiyetçilik (Sexizm): Rollerin, sorumlulukların, ekonomik ve toplumsal yapı ve fırsatların toplumsal cinsiyete göre örgütlenmesidir

Sosyal çalışmada çözüm odaklı modeli kullanan sosyal çalışmacının uyguladığı bazı müdahale tekniklerini Sheafor & Horejsi’den (2002) esinlenerek aşağıdaki gibi sıralayabiliriz: a. Soruna değil çözüme odaklanmak: Bu modelde çalışan bir sosyal çalışmacı, müracaatçının problemini anlamak ve derinlemesine analiz etmek yerine nasıl bir çözüm istediğine odaklanır. b. Değişimi tanımlamak: Sosyal çalışmacı müracaatçının nasıl bir değişim istediğini ve bu değişimi yaratmak şu anda neler yapıyor olduğunu anlamasına yardım eder. c. Bakış açısını belirginleştirmek: Sosyal çalışmacı daha çok müracaatçınındurumunu görmesine yardım eder. d. Denetim duygusu yaratmak: Sosyal çalışmacı, müracaatçının içinde bulunduğu durumda da bir parça kontrol sahibi olduğunu görmesini sağlar. e. Beyin fırtınası: Değişim için fikirler geliştirmesi için birlikte düşünmek.

Müracaatçı sistemi (client system), müracaatçı ve onun çevresinde müracaatçının sorununu ya da sorunun çözümünü etkileyen ve bunlardan etkilenen etkileşimli aktörlerden oluşur. Kavram aslında sistem kuramının sosyal çalışmanın kuramsal bilgisine eklenmesinden ortaya çıkmıştır. Müracaatçı sistemi kavramı sosyal çalışmanın bireyi çevresinde ele alma temel ilkesiyle örtüştüğü için mesleki jargona eklenmiştir. Doğru cevap A'dır.

Sosyal çalışmanın eklektik bilgi temelini aşağıdakiler oluşturur:
• Psikoloji
• Sosyoloji
• Ekonomi
• Antropoloji
• Felsefe
• Siyaset bilimi
• İşletme
• Hukuk
• Sosyal çalışmanın kendi ürettiği bilgiler.

Doğru cevap E'dir.

Genel sosyal çalışma yaklaşımının önemi bir ilk yaklaşım olmasıdır ve sosyal çalışmacının alanda uyguladığı mesleğine dair toplu, tutarlı ve organize bir bilgi bütünü ortaya koymasıdır. Bu yaklaşımın bir diğer önemi ise, sosyal çalışma açısından akademik disipliner bilginin üretildiği ilk yaklaşım olmasıdır. Doğru cevap B'dir.

Genelci sosyal çalışma uygulamasında 10 temel kavram vardır. Bunlar; eklektik bilgi temeli, mesleki değerler, mesleki becerilerin her düzeyde kullanımı, her büyüklükteki sisteme yönelme, örgütsel yapı içinde çalışma, süpervizyon, mesleki roller, eleştirel düşünme, planlı müdahale süreci ve müracaatçının güçlendirilmesine vurgudur. Doğru cevap C'dir.

Pincus ve Minehan Modeli’ne göre sosyal çalışma uygulamasında dört temel sistem vardır.
1. Değişim Ajanı Sistemi
2. Müracaatçı sistemi
3. Hedef Sistem
4. Eylem Sistem

Doğru cevap D'dir.

Hedef sistem, sosyal çalışmacının değişimini planladığı kişi grup ve örgütsel uygulamalardır. Hedef sistemdeki değişimler planlı müdahale süreci içerinde ölçülebilir değişimler olmalıdır. Hedef sistemi değerlendirerek, sosyal çalışmacı, müdahalenin etkinliğini ve etkililiğini değerlendirir ve müdahale sürecini hesap verilebilir bir uygulama olmasını sağlar. Doğru cevap C'dir.

Sosyal çalışmada psiko-dinamik kuramdan yararlanan sosyal çalışmacının uyguladığı bazı müdahale tekniklerini Derezotes (2000) aşağıdaki gibi ifade etmektedir:
a. Yorumlama
b. Empatik tepki
c. Sanatsal teknikler
d. Öykü anlatımı

Doğru cevap D'dir.

Paradoksal manevrada sosyal çalışmacı müracaatçının istenmeyen bilişsel/davranışsal belirtileri abartmasını ister. Bu yöntem intihar, cinayet, istismar, ve diğer tehlikeli davranışların riskini taşıyan müracaatçılarla kullanılmamalıdır. Doğru cevap B'dir.

Feminist kuramdaki temel kavramlar şunlardır:
Ataerkillik (Patriarchy; pederşahî): Yaşamdaki olguları cinsiyetlendirerek bunları cinslere göre düşünen, böylelikle cinsler ve yaşa bağlı toplumsal hiyerarşiler oluşturan, yaşamda çeşitli egemen pratiklerle ortaya çıkan düşünce sistemidir.
Erkek merkezcilik (Androcentrisizm): Erkekliğin ve erkeklerin kadınlık ve kadınlardan daha önemli ve öncelikli olduğu düşüncesidir.
Cinsiyetçilik (Sexizm): Rollerin, sorumlulukların, ekonomik ve toplumsal yapı ve fırsatların toplumsal cinsiyete göre örgütlenmesidir. 

Doğru cevap D'dir.