SOSYAL HİZMET KURULUŞLARI

Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğünce engelli yurttaşlarımızın eğitimi için özel eğitim hizmet ve uygulamaları yürütülmektedir. Bu hizmetler aşağıda adları verilen kuruluşlar eliyle yapılmaktadır:

Kamu kurum ve kuruluşları, çalıştırmakla yükümlü olduğu engelli işçileri işyerinin bulunduğu yerdeki İŞKUR İl/Şube Müdürlüğü aracılığı ile karşılamak zorundadırlar.

Sevil (2005: 53–54) yaşlılık dönemi özelliklerinden
• Fizyolojik özellikleri; bazı organlarda gerileme, zihinsel etkinlikte gerileme, çevreye karşı artan duyarlılık, duyu organlarında zayıflama, güç azalması ve yetmezlik,
• Psikolojik özellikleri; hislerin azalması, kendine güvenin azalması, yalnızlık korkusu, hastalık ve ölüm korkusu, ümitsizlik, çekingenlik,
• Sosyal özellikleri; rol ve statü değişikliği, otorite kaybı, aile ile ilişkilerde sorun,
başkalarının yardımına gereksinim duyma, tüketici olma, üretici ve faydalı olamama ve arkadaş ve dost bulamama olarak ifade etmiştir.

Yaşlı nüfus grubu içerisinde bazı yaşlılar kendilerini idare edemeyecek kadar güçsüzdürler ve bakıma gereksinim duyarlar. Özellikle bu gruba yönelik bir hizmet olan yaşlı bakım evleri (nursing home) bir diğer hizmet modelidir ve yalnız olan yaşlılara, sakatlığı ya da işlev bozukluğu bulunan yaşlılara bakım ve rehabilitasyon hizmeti verir.

Yaşlılara hizmet veren bir diğer model olan korunmalı meskenler (sheltered housing/retirement housing); normal evlerde yaşayamayacak durumdaki yaşlılar için yaşlıların yetersizliğine ve özel gereksinimlerine göre düzenlenmiş yapılardır.

Sosyal çalışmacı; huzurevine girmek için başvuran yaşlıların incelemelerini yapmak, yaşlıların huzurevine alışması ve uyumunu sağlamak, yakınları ile ve toplumla ilişkilerini sürdürmek ve ilgilerine göre zamanlarını değerlendirici etkinlikler düzenlemekten sorumludur. Her 100 kapasiteye kadar olan huzurevlerinde bir sosyal çalışmacı görevlendirilir (Md. 9/b).

Bozukluk

Özel gereksinimli birey

Rehabilitasyon

Özel Eğitim

Bakım hizmetleri

Biyolojik yaşlanma

Geriatri

Fizyolojik

Psikolojik

Yaşlı kreşleri

Özel gereksinimli birey: Özel gereksinimli birey, çeşitli nedenlerle bireysel özellikleri ve eğitim yeterlilikleri açısından akranlarına göre beklenilen düzeyden farklılık gösteren bireyi ifade eder. Bu genel tanım tüm özel gereksinimli bireyleri kapsamaktadır. Özel gereksinimli bireyler, özür tür ve dereceleri bakımından birbirlerine göre farklılık göstermektedir. Bu nedenle genel bir tanım yapmak doğru değildir (Cavkaytar, 2008).

Birleşmiş Milletler’in, 10 Aralık 1948’de yayınladığı İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin 25. maddesine göre engellilerin sağlık, eğitim ve sosyal haklarının sağlanması güvence altına alınmıştır.

Engellilik Nedenleri
• Doğuştan engellilik ve kalıtımsal(genetik) hastalıklar,
• Annenin sahip olduğu süreğen(kronik) hastalıklar,
• Gebelikte geçirilen bulaşıcı(enfeksiyon) hastalıklar,
• Annenin yaşı,
• Annenin hamilelik döneminde karşılaştığı sorunlar:Doktor kontrolünde kullanılmayan ilaçlar, tehlikeli kimyasal maddeler sonucu annenin zehirlenmesi, röntgen ışınlarına maruz kalma, annenin kötü ve yetersiz beslenmesi ve stres,
• Doğum sırasında karşılaşılan sorunlar: Uzun süren doğum süreci sonucu bebeğin oksijensiz kalması, doğum sırasındaki yanlış uygulamalar,erken veya geç doğum,
• Doğum sonrasında karşılaşılan sorunlar: Bebekte yüksek ateş ve havale görülmesi, kafa travmaları, kazalar,uzun süren sarılık, zehirlenmeler,bebeğin aşırı derecede antibiyotik veya diğer ilaçları alması,
• Doğum sonrası dönemde engellilik nedenleri: Yenidoğan döneminde rastlanılan metabolik sorunlar,psikososyal örselenmeler, iş kazaları ve meslek hastalıkları, ev kazaları, trafik kazaları,çevresel etmenler, yaşlılık, doğal afetler.

Ortopedik engelli: Kas ve iskelet sisteminde yetersizlik, eksiklik ve işlev kaybı olan kişidir. El, kol, ayak, bacak, parmak ve omurgalarında, kısalık, eksiklik, fazlalık, yokluk, hareket kısıtlığı, şekil bozukluğu, kas güçsüzlüğü, kemik hastalığı olanlar, felçliler, serabral palsi, spastikler ve sipina bifida gibi rahatsızlıkları olanlar bu gruba girmektedir