SOSYAL HİZMET KURULUŞLARI

Kas ve iskelet sisteminde yetersizlik, eksiklik ve işlev kaybı olan kişidir. El, kol, ayak, bacak, parmak ve omurgalarında, kısalık, eksiklik, fazlalık, yokluk, hareket kısıtlığı, şekil bozukluğu, kas güçsüzlüğü, kemik hastalığı olanlar, felçliler, serabral palsi, spastikler ve sipina bifida gibi rahatsızlıkları olanlar bu gruba girmektedir.

Fiziksel, zihinsel, iletişimsel, sosyal ve duygusal gelişimlerindeki özellik- ler nedeniyle normal gelişimden farklılık gösteren ve normal eğitim/öğretimden yarar- lanmayan, kısmen yararlanan veya yararlandığı halde destek programları ile eğitimleri devam ettirilebilen bireyler için; özel yetiştirilmiş elemanlar tarafından ekip anlayışla su- nulan özel yöntem ve araçlarla gerekirse özel mekanlarda her özel gereksinimli grup için farklı olarak geliştirilmiş özel programlarla verilen eğitimdir

ALO 183; Engelli, istismara uğrayan veya uğrama riski taşıyan ve desteğe gereksinimi olan kadınlara ve çocuklara yöneik psikolojik, hukuki ve ekonomik alanda danışmanlık ve rehberlik hizmetleri sunmak ve yararlanabilecekleri sosyal hizmet kuruluşları konusunda bilgilendirerek gereksinim duydukları hizmet türüne en kısa zamanda ulaşmalarını sağlamak amacının gerçekleştirilmesi, kadın ve çocuğa yönelik istismarın önlenmesi, kadınların toplumda statülerinin yükseltilmesi, çocukların yüksek yararının gözetilmesi hedefine ulaşılabilmesi için ücretsiz hizmet veren bir hattır

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) (World Health Organization - WHO) Yaşlanma ve sağlık; tanı, değerlendirme ve sınıflandırma, engelliliğin/kazaların önlenmesi ve rehabilitasyonu, sağlığın korunması, ruhsal sağlık, madde kullanımı konularında çalışmalar yapan bir uluslarararası kuruluştur.

Biyolojik yaşlanma, zamana bağlı olarak bireyin anatomi ve fizyolojisindeki değişimlerdir.

Ana karnında başlayan ve ölüme değin uzanan, canlının biyolojik, fizyolojik ve zihinsel yapısında olumsuz yönde değişmelere, yani eskimelere, yıpranmalara, pörsümelere ve işlev yitimine yol açan ve kişinin sosyal yaşamını olumsuz yönde etkileyen kesintisiz bir sürece ne ad verilir?

Bireylerin yaşlılık sürecine girdikleri andan itibaren karşılaşabilecekleri sorunlara neden olan bazı etmenler dikkati çekmektedir. Bu etmenlerden bazıları: • Çekirdek ailelerin sayısının artmasıyla azımsanmayacak oranda yaşlının bağımsız yaşaması, bu nedenle akrabalar ve çocuklar tarafından yaşlıya sağlanan sosyal ve ekonomik desteğin azalması, Yaşlının emekli olmasıyla gelirinin azalması ya da emekli olabileceği bir işinin olmaması, • Çoğu kez çalışamaz duruma gelmesi dolayısıyla temel gereksinimlerini dahi güçlükle karşılayabileceği düşük gelir düzeyinde yaşaması, • Özellikle emeklilikle birlikte artan zamanı yaşam kalitesini yükseltecek şekilde kullanamaması, • Konut olanaklarının yaşlının gereksinimine uygun olmaması, • Yaşlıların toplumsal ve teknolojik değişmeleri izlemede zorlanmasıdır

Dünyada yaşlılara yönelik var olan en temel hizmetlerden bir tanesi hospis bakımı (Terminal dönem-Hospice Care)’dır. Bu bakımı veren kurumlar, ölümü beklenen her yaşta bireye rahat, huzurlu, ve onurlu bir ölüm sağlamak üzere yapılandırılmışlardır. Hospis bakımı tektir ve aslında ölümcül hastalığa sahip hastalar ve aileleri için bir bakım felsefesidir (Beder 2006: 45–46). Hospisler dünyada sosyal çalışmacıların yaşlı ve ailesiyle yakından ve en yoğun çalıştıkları hizmet birimlerinden bir tanesidir

'Rehabilitasyon; herhangi bir nedenle oluşan engelin etkilerini mümkün olan en az düzeye indirmeyi ve engellinin hayatını bağımsız bir şekilde sürdürebilmesini sağlamayı amaçlayan fiziksel, sosyal, zihinsel ve mesleki beceriler geliştirmeye yönelik hizmetlerdir.' olarak tanımlanmaktadır. (Engelliler Hakkında Kanun, 5378, Md3/k). Bu nedenle sorunun yanıtı E şıkkıdır.

Ortopedik engelli: Kas ve iskelet sisteminde yetersizlik, eksiklik ve işlev kaybı olan kişidir. El, kol, ayak, bacak, parmak ve omurgalarında, kısalık, eksiklik, fazlalık, yokluk, hareket kısıtlığı, şekil bozukluğu, kas güçsüzlüğü, kemik hastalığı olanlar, felçliler, serabral palsi, spastikler ve sipina bifida gibi rahatsızlıkları olanlar bu gruba girmektedir. Bu nedenle sorunun yanıtı A şıkkıdır.

Evde bakım hizmeti: Hekimlerin önerileri doğrultusunda hasta kişilere, aileleri ile yaşadıkları ortamda, sağlık ekibi tarafından rehabilitasyon, fizyoterapi, psikolojik tedavi de dahil tıbbi gereksinimlerini karşılayacak şekilde sağlık ve bakım ile takip hizmetlerinin sunulmasını sağlar.

Uluslararası kuruluşlardan bazıları ve en önemlileri şunlardır. Bunlar, - Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) (World Health Organization - WHO) - UNESCO (Birleşmiş Milletler, Eğitim, Bilim ve Kültür Organizasyonu) (United Nations, Education, Science and Culture Organization) - UNDSPD (Birleşmiş Milletler, Sosyal Politika ve Kalkınma Birimi) (United Nations, Division for Social Policy and Development) - Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) (International Labour Organization – ILO). Uluslararası Araştırma Üniversiteleri Birliği-IARU engellilere hizmet veren kurumlardan biri değildir. Bu nedenle doğru yanıt 'D' şıkkıdır.

Bir başka tanım ise yaşlanmayı farklı boyutlarda şu şekilde tanımlamıştır: 
• Biyolojik yaşlanma, zamana bağlı olarak bireyin anatomi ve fizyolojisindeki değişimlerdir. • Ekonomik yaşlanma, parasal koşullardaki değişikliklerin etkisiyle yaşlı kişinin yaşam tarzının değişmesidir. • Patolojik yaşlanma, ya yoksulluğa ya da alışkanlığa bağlı olarak ya da ömürboyu süren etmenler nedeniyle (beslenme, sağlık ve diş bakımı yetersizliği, orta zenginlikte ya da zenginlikte aşırı beslenme, hareket eksikliği) ortaya çıkar. • Psikolojik yaşlanma, bireyin davranışsal uyum yeteneğindeki yaşa bağlı değişimlerdir. • Sosyal yaşlanma, zaman akışı içinde edinilen sosyal davranış ve sosyal konumun ve bireyin sosyal rollerinin değişmesidir.

Yaşlılıkta karşılaşılan ve son yıllarda en çok öne çıkan sorun bakım sorunudur.

Dünyada yaşlılara yönelik var olan en temel hizmetlerden bir tanesi hospis bakımı (Terminal dönem-Hospice Care)’dır. Bu bakımı veren kurumlar, ölümü beklenen her yaşta bireye rahat, huzurlu, ve onurlu bir ölüm sağlamak üzere yapılandırılmışlardır. Hospis bakımı tektir ve aslında ölümcül hastalığa sahip hastalar ve aileleri için bir bakım felsefesidir. Hospisler dünyada sosyal çalışmacıların yaşlı ve ailesiyle yakından ve en yoğun çalıştıkları hizmet birimlerinden bir tanesidir. Bu nedenle doğru yanıt E şıkkıdır.

Sivil toplum örgütlerinin hizmetleri; yaşlılara yönelik barınma, sağlık, beslenme, boş zamanı değerlendirme, ulaşım ve birtakım belediye hizmetlerinde indirim (su ve vergiler gibi) vb. yer almaktadır. Sivil toplum örgütleri, üyelerine sağlık, dinlenme, tatil, boş zamanı değerlendirme, beceri ve hobi kazandırma kursları gibi hizmetlerdir. Bu nedenle doğru yanıt D şıkkıdır.

Kaynaştırma: Engelli çocukların normal yaşıtları ile daha yapıcı ve kazançlı ilişkiler kurmasını kolaylaştıran uygulamalardır.

Birleşmiş Milletler, İnsan Hakları Bildirgesine ek olarak 9 Aralık 1975’te “Engelli Kişilerin Hakları Bildirgesi” yayınlanmıştır.

“Sosyal Hizmet Merkezi”; ihtiyaç sahiplerinin tespit edilerek sosyal hizmet müdahalesinin ve takibinin gerçekleştirilmesi, çocuk, genç, kadın, erkek, engelli, yaşlı bireylere ve ailelerine koruyucu, önleyici, destekleyici, geliştirici hizmetler ile rehberlik ve danışmanlık hizmetlerinin bir arada ve en kolay ulaşılabilir biçimde, gerektiğinde kamu kurum ve kuruluşları, yerel yönetimler, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve gönüllüler ile işbirliği içinde sunulmasından ve bu hizmetlerin koordinasyonundan sorumlu gündüzlü sosyal hizmet kuruluşlarıdır.”

Engelliliğin önlenmesine ilişkin genel çalışmalar Sağlık Bakanlığınca yürütülmektedir.