SOSYAL HİZMET KURULUŞLARI

Engelli

Bozukluk

Yetersizlik

Kaynaştırma

Engelliler

Babanın yaşı

Süreğen hastalık

36

ALO 183 Aile, Kadın, Çocuk, Engelli ve Sosyal Hizmet Danışma Hattı

%4

Kaynaştırma: Engelli çocukların normal yaşıtları ile daha yapıcı ve kazançlı ilişkiler kurmasını kolaylaştıran uygulamalardır.

Engellilik Nedenleri
• Doğuştan engellilik ve kalıtımsal(genetik) hastalıklar,
• Annenin sahip olduğu süreğen(kronik) hastalıklar,
• Gebelikte geçirilen bulaşıcı(enfeksiyon) hastalıklar,
• Annenin yaşı,
• Annenin hamilelik döneminde karşılaştığı sorunlar:Doktor kontrolünde kullanıl- mayan ilaçlar, tehlikeli kimyasal maddeler sonucu annenin zehirlenmesi, röntgen ışınlarına maruz kalma, annenin kötü ve yetersiz beslenmesi ve stres,
• Doğum sırasında karşılaşılan sorunlar: Uzun süren doğum süreci sonucu bebeğin oksijensiz kalması, doğum sırasındaki yanlış uygulamalar,erken veya geç doğum,
• Doğum sonrasında karşılaşılan sorunlar: Bebekte yüksek ateş ve havale görülmesi, kafa travmaları, kazalar,uzun süren sarılık, zehirlenmeler,bebeğin aşırı derecede antibiyotik veya diğer ilaçları alması,
• Doğum sonrası dönemde engellilik nedenleri: Yenidoğan döneminde rastlanılan metabolik sorunlar,psikososyal örselenmeler, iş kazaları ve meslek hastalıkları, ev kazaları, trafik kazaları,çevresel etmenler, yaşlılık, doğal afetler.

Engellilere ilişkin veri sağlayan bir diğer önemli çalışmada TÜİK Engellilerin Sorunları ve Beklentileri Araştırması (2010)’dır. Bu araştırma sonuçlarına göre ise görme engellilerin oranı %8,4, işitme engellilerin oranı %5,9, dil ve konuşma engellilerin oranı %2, ortopedik engellilerin oranı %8,8, zihinsel engellilerin oranı %29,2, ruhsal ve duygusal engellilerin oranı %3,9, süreğen hastalığı olanların oranı %25,6 ve çoklu engellilik dediğimiz gruba girenlerin oranı ise %18’dir.

Çocuklarda zeka geriliğine neden olan fenilketonüri hastalığının erken dönemde teşhis ve tedavisi için Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü sorumluluğunda ülke genelinde “Fenilketonüri Tarama Programı”, eğitim ve uygulama çalışmaları, beyin hasarı ve zeka geriliğine neden olan fenilketonüri ile birlikte hipotroidi hastalıklarına karşı da ülkemizdeki tüm yenidoğanların taranmasına ilişkin “Ulusal Yenidoğan Tarama Programı”çalışmaları devam etmektedir.

Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğünce engelli yurttaşlarımızın eğitimi için özel eğitim hizmet ve uygulamaları yürütülmektedir. Bu hizmetler aşağıda adları verilen kuruluşlar eliyle yapılmaktadır:

• Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik Araştırma Merkezleri
• Milli Eğitim Bakanlığı Hastane İlköğretim Okulları
• Milli Eğitim Bakanlığı Görme Engelliler İlköğretim Okulları
• Milli Eğitim Bakanlığı İşitme Engelliler İlköğretim Okulları
• Milli Eğitim Bakanlığı Ortopedik Engelliler İlköğretim Okulları
• Milli Eğitim Bakanlığı Zihinsel Engelliler İlköğretim Okulları
• Milli Eğitim Bakanlığı İşitme Engelliler Meslek Liseleri
• Milli Eğitim Bakanlığı Ortopedik Engelliler Meslek Liseleri
• Milli Eğitim Bakanlığı Zihinsel Engelliler Eğitim Uygulama Okulları ve İş Eğitim Merkezleri
• Milli Eğitim Bakanlığı Zihinsel Engelliler Mesleki Eğitim Merkezleri
• Milli Eğitim Bakanlığı Otistik Bireylere Eğitim Veren Kurumlar

Yetkili hastaneden alınmış sağlık kurulu raporuna göre engel (engellilik oranı %40-69 arasında olmalı) ve başkasının yardımı olmaksızın yaşamını devam ettiremeyecek derecede engelli (%70 ve üzerinde oran olmalı) olan ve yasal olarak kendisine bakmakla yükümlü kimsesi bulunmayan kişilere ilgili kurumca belirli bir aylık bağlanır.

Uluslararası kuruluşlardan bazıları ve en önemlileri şunlardır:

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) (World Health Organization - WHO),

UNESCO (Birleşmiş Milletler, Eğitim, Bilim ve Kültür Organizasyonu) (United Nati- ons, Education, Science and Culture Organization),

UNDSPD (Birleşmiş Milletler, Sosyal Politika ve Kalkınma Birimi) (United Nations, Division for Social Policy and Development),

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) (International Labour Organization – ILO).

2007 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi verilerine göre ülkemizde 65 yaş üzeri nüfus oranı toplam nüfusun Yüzde 7,1’ine ulaşmıştır.

Dünyada yaşlılara yönelik var olan en temel hizmetlerden bir tanesi hospis bakımı (Terminal dönem-Hospice Care)’dır. Bu bakımı veren kurumlar, ölümü beklenen her yaş- ta bireye rahat, huzurlu, ve onurlu bir ölüm sağlamak üzere yapılandırılmışlardır (Okumuş 2002, Taylor ve diğ. 2008, Eldercare 2008, Abrams vd. 1995, Stanhope 1988). Hospis bakımı tektir ve aslında ölümcül hastalığa sahip hastalar ve aileleri için bir bakım felsefesidir (Beder 2006: 45–46). Hospisler dünyada sosyal çalışmacıların yaşlı ve ailesiyle yakından ve en yoğun çalıştıkları hizmet birimlerinden bir tanesidir (Taylor 2008, Ekdercare 2008, Canver 2008, Abrams 1995, Stanhope 1988).

Sosyal çalışmacı; huzurevine girmek için başvuran yaşlıların incelemelerini yapmak, yaşlıların huzurevine alışması ve uyumunu sağlamak, yakınları ile ve toplumla ilişkilerini sürdürmek ve ilgilerine göre zamanlarını değerlendirici etkinlikler düzenlemekten sorumludur. Her 100 kapasiteye kadar olan huzurevlerinde bir sosyal çalışmacı görevlendirilir (Md. 9/b).