SOSYAL HİZMET KURULUŞLARI - Deneme Sınavı - 3

Özel gereksinimli birey

Rehabilitasyon

Özel Eğitim

Bakım hizmetleri

Biyolojik yaşlanma

Geriatri

Fizyolojik

Psikolojik

Yaşlı kreşleri

Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü bünyesinde kurulan;
Koruyucu ve Önleyici Hizmetler Daire Başkanlığı, Aile Yanında Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı, Eğitim ve Toplumsal Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı, Bakım Hizmetleri Daire Başkanlığı, Sosyal Rehabilitasyon Hizmetleri Daire Başkanlığı ve Çocuk Hakları Daire Başkanlığı aracılığı ile çocuklara yönelik sosyal hizmetler yürütülmektedir. Koruyucu ve Önleyici Hizmetler Daire Başkanlığı: Koruyucu hizmetler, önleyici hizmetler, risk alanları belirleme ve önleme, özel kuruluşlar birimlerinden oluşmaktadır.

Korunma ihtiyacında olan çocuk: ‘Beden, ruh ve ahlak gelişimleri veya şahsi güvenlikleri tehlikede olup;
a. Ana veya babasız, ana babasız,
b. Ana veya babası veya her ikisi de belli olmayan,
c. Ana veya babası veya her ikisi tarafından terk edilen,
d. Ana veya babası tarafından ihmal edilip fuhuş, dilencilik, alkollü içkileri veya
uyuşturucu madde kullanma gibi her türlü sosyal tehlikelere karşı savunmasız bırakılan ve başıboşluğa sürüklenen çocuklar’ olarak tanımlanmıştır.

Acil koruma/tedbir kararının alınması ve tedbirin kaldırılması;
Derhal korunma altına alınmasını gerektiren bir durumun varlığı hâlinde çocuk, genel müdürlük tarafından bakım ve gözetim altına alındıktan sonra acil korunma kararının alınması için kurum tarafından çocuğun kuruma geldiği tarihten itibaren en geç beş gün içinde çocuk hâkimine başvuruda bulunulur. Hâkim tarafından, üç gün içinde talep hakkında karar verilir. Hâkim çocuğun bulunduğu yerin gizli tutulmasına ve gerektiğinde kişisel ilişkinin oluşturulmasına karar verebilir. Acil korunma kararı en fazla otuz günlük süre ile sınırlı olmak üzere verilebilir. Bu süre içinde çocuk hakkında sosyal inceleme yapılır. Kurum, yaptığı inceleme sonucunda tedbir kararı alınmasının gerekmediği sonucuna varırsa bu yöndeki görüşünü ve sağlayacağı hizmetleri hâkime bildirir. Çocuğun ailesine teslim edilip edilmeyeceğine veya uygun görülen başka bir tedbire hâkim tarafından karar verilir (www.cocukhizmetleri.gov.tr).

Çocuk Hakları Daire Başkanlığı; çocuk haklarının izlenmesi ve koordinasyonu, çocuk hakları raporlama, çocuk hakları tanıtım ve bilinçlendirme birimlerinden oluşmaktadır. Görevleri;
• Çocuk hakları izleme ve değerlendirme kurulunun sekretarya işlemlerini yürütmek,
• Türkiye’de Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin uygulanması ve izlenmesinin koordinasyonunu sağlamak,
• Çocuk Hakları Sözleşmesinin hükümlerinin, çocuklukla ilgili tüm alanlarındaki mevcut yasal, idari ve yapısal durumunun belirlenmesine yönelik takip çalışmaları yapmak, raporlamak ve ilgili makama sunmak,
• Türkiye’de çocuklarla ilgili yasaların Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne uyumluluğunun sağlanmasına yönelik çalışmalar yapmak,
• Çocuk Hakları Sözleşmesi uyarınca ulusal raporların hazırlanmasına yönelik resmi ve gönüllü kuruluşlarla işbirliği yapmak, raporların hazırlanmasını ve uluslar arası platformda sunulması çalışmalarına katılmak,
• Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne ek ihtiyari protokollerin (Çocuk Satışı, Pornografisi ve Fahişeliği Ek İhtiyari Protokol ile bundan sonra imzalanacak olanlar) uygulanması ve izlenmesinin koordinasyonunu sağlamak,
• Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin ihlal edildiği (aile içi, kurumsal, basılı ve görsel medya tarafından vb) durumlara ve koşullara ilişkin müdahale süreçlerini geliştirmek ve takip etmek,
• Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin ilke ve hükümlerinin yetişkinler ve çocuklar tarafından öğrenilerek hayata geçirilmesine yönelik tanıtım kampanyası, forum, konferans, kongreler, seminer, sempozyum vb. etkinlikler düzenlemek ve sonuçlarının ulusal düzeyde izlenmesi ve değerlendirilmesine ilişkin iş ve işlemleri yürütmek,
• Çocuk haklarının toplumda bilinirliliği ve uygulanmasını sağlamaya yönelik yazılı, görsel, sanal materyal hazırlamak / hazırlatmak ve ilgili kişi ve kuruluşlara ulaştırmak,
• Her ilde oluşturulan çocuk hakları il komiteleri ve il yetişkin komitelerinin çalışmalarına rehberlik etmek, düzenli toplantılar yapmak ve koordine etmektir
(https://cocukhizmetleri.aile.gov.tr/cocuk-haklari-daire-baskanligi).

Türkiye Çocuklara Yeniden Özgürlük Vakfı
Türkiye Çocuklara Yeniden Özgürlük Vakfı; suça sürüklenerek yasalarla sorun yaşayan çocuk ve gençlerin toplumsal yaşama aktif ve üretken bir biçimde katılmalarına destek olmak amacıyla kurulmuştur. Vakıf hedefleri, suça itilmiş çocukların tutuksuz yargılanması, tutuklulukları ve hükümlülükleri sırasında ve sonrasında güven duygularının geliştirilmesi, toplum içinde yapıcı birey olma gibi sosyal yaşama katılabilmelerine yönelik destek sağlanması ve yeniden suça sürüklenmenin önlenebilmesidir. Vakfın gençlik merkezi kapsamındaki programları İstanbul Kadıköy’deki vakıf merkez binasında yürütülmektedir.

Tedavi Edici Sosyal Hizmet Kuruluşları

Koruma Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri

Bakım ve Sosyal Rehabilitasyon Merkezleri

Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri

Çocuk ve Gençlik Merkezleri/Sokakta Çalışan Çocuklar Merkezleri

Gözlem Evleri

Eğitimevleri

Çocuk Yuvaları

0-12 yaş arası korunmaya muhtaç çocukların, bedensel, eğitsel, psiko-sosyal gelişimlerini, sağlıklı bir kişilik ve iyi alışkanlıklar kazanmalarını sağlamakla görevli ve yükümlü yatılı sosyal hizmet kuruluşlarıdır. Gerekli durumlarda 12 yaşını bitirmiş korunmaya muhtaç kız çocukları da yuvalarda bakılabilmektedir. Halen doksan yedi çocuk yuvası bulunmaktadır.

Danışmanlık, Rehberlik, Koruyucu, Önleyici Hizmet Veren Sosyal Hizmet Kuruluşları

Rehberlik ve Araştırma Merkezleri

Adolesan Gençlik Danışmanlık ve Sağlık Merkezleri

Gençlik Merkezleri

Çocuk Hakları Merkezleri/Komisyonları

Özel gereksinimli birey: Özel gereksinimli birey, çeşitli nedenlerle bireysel özellikleri ve eğitim yeterlilikleri açısından akranlarına göre beklenilen düzeyden farklılık gösteren bireyi ifade eder. Bu genel tanım tüm özel gereksinimli bireyleri kapsamaktadır. Özel gereksinimli bireyler, özür tür ve dereceleri bakımından birbirlerine göre farklılık göstermektedir. Bu nedenle genel bir tanım yapmak doğru değildir (Cavkaytar, 2008).

Engellilik Nedenleri
• Doğuştan engellilik ve kalıtımsal(genetik) hastalıklar,
• Annenin sahip olduğu süreğen(kronik) hastalıklar,
• Gebelikte geçirilen bulaşıcı(enfeksiyon) hastalıklar,
• Annenin yaşı,
• Annenin hamilelik döneminde karşılaştığı sorunlar:Doktor kontrolünde kullanılmayan ilaçlar, tehlikeli kimyasal maddeler sonucu annenin zehirlenmesi, röntgen ışınlarına maruz kalma, annenin kötü ve yetersiz beslenmesi ve stres,
• Doğum sırasında karşılaşılan sorunlar: Uzun süren doğum süreci sonucu bebeğin oksijensiz kalması, doğum sırasındaki yanlış uygulamalar,erken veya geç doğum,
• Doğum sonrasında karşılaşılan sorunlar: Bebekte yüksek ateş ve havale görülmesi, kafa travmaları, kazalar,uzun süren sarılık, zehirlenmeler,bebeğin aşırı derecede antibiyotik veya diğer ilaçları alması,
• Doğum sonrası dönemde engellilik nedenleri: Yenidoğan döneminde rastlanılan metabolik sorunlar,psikososyal örselenmeler, iş kazaları ve meslek hastalıkları, ev kazaları, trafik kazaları,çevresel etmenler, yaşlılık, doğal afetler.

Ortopedik engelli: Kas ve iskelet sisteminde yetersizlik, eksiklik ve işlev kaybı olan kişidir. El, kol, ayak, bacak, parmak ve omurgalarında, kısalık, eksiklik, fazlalık, yokluk, hareket kısıtlığı, şekil bozukluğu, kas güçsüzlüğü, kemik hastalığı olanlar, felçliler, serabral palsi, spastikler ve sipina bifida gibi rahatsızlıkları olanlar bu gruba girmektedir