SOSYAL HİZMET KURAMLARI I - Deneme Sınavı - 4

Dahrendorf ’un çatışma konusundaki fikirleri şöyle özetlenebilir:
1. Toplumsal hayatın olduğu yerde çatışma vardır.
2. Çatışma yok edilemez.
3. Çatışma bastırılabilir, kontrol edilebilir veya kanalize edilebilir.
Toplumdaki zorlamalar çatışmayı, çatışma ise toplumsal değişmeyi meydana getirir.Doğru cevap D'dir.

Radikal uygulama, yapısal ve köklü değişiklikler yapmayı hedefleyen uygulamalardır. Doğru cevap C'dir.

Sosyal hizmet uzmanları 1960'lı yıllardan önce psikodinamik yaklaşımın izinde kalmış olmasına rağmen 1960'lı yıllardan sonra bireyin sorunları ve gereksinimleri değerlendirilirken çevresel unsurlar da dikkate alınmış ve sosyal hizmet uygulamalarında sistem ve ekolojik yaklaşımları etkisini göstermeye başlamıştır.

Müracaatçıyı hasta olarak gören ve müracaatçının yaşamış olduğu sıkıntılardan dolayı müracaatçıyı sorumlu tutan sosyal hizmet yaklaşımı Medikal modeldir. 1960’lı yıllarda sosyal hizmet müdahalelerindeki medikal model yerini “çevresi içinde birey’’ yaklaşımına bırakmaya başlamıştır.

İnsan veya toplum davranışlarının parçalarıyla ilgilenmekten ziyade “bütün’’ ile ilgilenen sosyal hizmet yaklaşımı Sistem yaklaşımıdır. “Bütün’’, kendisini oluşturan parçaların toplamından fazlasıdır. Bir sistem, birbirleriyle ilişkili parçaların oluşturduğu bir bütündür.

Van Bertalaniy 1950’lerde sistem teorisini ilk kez sosyal bilimlere uyarlamıştır. Bertalaniy’e göre bitki, hayvan ve insanlar birbirinden farklı canlılardır fakat hücre yapısı olarak benzerliklere sahiplerdir.

Sistem yaklaşımının sosyal hizmet uygulamalarına yansımaları Pincus ve Minahan’ın 1970’lerdeki çalışmalarına dayanmaktadır. Pincus ve Pinahan’ın yaklaşımı şunları içermektedir:

Bir sistem, tanımlanabilir, sınırları ve etkileşim parçaları olan herhangi bir birimdir. Bu parçalar, fiziki (örnegin para, barınma; sosyal (örnegin aile, arkadaslar; ekonomik (örnegin bankacılık, maliye, bütçeleme ve yatırım).

1930’lu yıllarda sosyal hizmet mesleğinde psikodinamik kuramların etkisi ağırlıklı olarak görülmüştür. Bu dönemde sosyal hizmet uzmanları sosyal durumlardan ziyade
bireysel deneyimlere ağırlık vermişlerdir.

Ekolojik yaklaşıma göre bireylere ilişkin değerlendirilecek konular şu şekilde ele alınabilir:

• Bireyin gelişim dönemleri, ego işlevleri, kişilik özellikleri, sorun çözme biçimi ve başarılı olduğu durumlar,
• Aile yaşamında yer alan gelişim dönemleri, karşılaşılan güçlükler, sorun çözme biçimi, başarılan ve başarılamayan hususlar,
• Ana-babanın kişilik özellikleri, evlilik ilişkileri, çocuklarıyla ilişkileri ile bu konudaki görevlerini yerine getirme biçimleri,
• Aile sistemindeki iletişim biçimleri, roller, yetki paylaşımı, aile içi kurallar, sınırlar, gereksinimleri karşılama ve sorun çözme biçimi,
• Bireyin dahil olduğu diğer sistemlerin özellikleri,
• Bireyin ve ailenin yaşadığı sosyal çevrenin özellikleri, sosyal değerler, rol beklentileri ve çevrede mevcut olan hizmet ve kaynakların değerlendirilmesi gerekir.

Solomon'un öncülüğünde ortaya çıkan ve bireylerin kendi yaşamları üzerinde karar verme ve harekete geçme gücünü kazanmaları için bireylere yardım etmeyi öngören yaklaşım "Güçlendirme Yaklaşımı"dır.

İlk dört seçenek radikal yaklaşıma ait özelliklerdir. Çatışma yaklaşımının en büyük katkısı ise toplumsal değişme yönünden güç ve yönetme kavramlarını kazandırmasıdır.

Sosyal hizmet uzmanları 1960'lı yıllara kadar psikodinamik yaklaşımların etkisinde kalmışlardır. Doğru cevap A'dır.

Sistem yaklaşımı psikodinamik yaklaşımın yetersizliği ile gündeme gelmiştir. Doğru cevap B'dir.

Sistem yaklaşımın vurgu yaptığı kavram "sosyal" kavramıdır. Doğru cevap C'dir.

"Sistemler çeşitli seviyelerde olur ancak tek tipte bulunurlar." ifadesi doğru bir ifade değildir. Sistemler hem çeşitli seviyelerde hem de çeşitli tiplerde bulunurlar. Doğru cevap E'dir.

Sistem teorisi ilk kez 1950'lerde sosyal bilimlere uyarlanmıştır. Doğru cevap A'dır.

Sistem teorisini sosyal bilimlere uyarlayan Van Bertalanffy'dir. Doğru cevap B'dir.

Sistem birbiriyle ilişki ve etkileşim içinde olan parçalar ve organizmalardır. Doğru cevap A'dır.

Ekolojik yaklaşım doğa bilimden uyarlanarak insan davranışını açıklamaya çalışmaktadır. Doğru cevap B'dir.