Sosyal Hizmette Uygulama Teorilerinin Genel Çerçevesi

Sosyal hizmet uzmanlarının eğitim ve kaynak yönetimi gibi işlevleri günlük mesleki rutinlerinde kullanmaları psikolojik danışmanlık mesleği ile arasındaki farklı niteliklerden birdir.

Aristoteles, teorik mantık ile pratik mantık arasındaki farkı inanmamız beklenen şeyler ile yapmamız gereken şeyler olarak ifade etmiştir.

Pratik de en az teori kadar değerlidir. Pratikle bağı olmayan bir teori düşünülemez. Eğer teori pratikten uzaklaşırsa veya sosyal, kültürel değişimlere
uyumlu olarak kendisini geliştirmezse donuklaşmaya başlar. bu yüzden pratik
teoriyi her zaman geliştirir, günceller, uygulandıkça ortaya çıkan sorunların yeniden araştırılmasını sağlar.

Özgürleştirici bilginin özelliklerinden bir de ideal topluma yakınlaşmaya odaklı olmasıdır. Eleştirel düşünmenin merkezde olduğu, kişileri sosyal, politik ve kültürel baskılar ve önyargılara karşı bilinçlendiren ve özgürleştiren bir
bilgi türüdür.

Teknik bilgi, tümdengelimsel bilgiye karşılık gelir. Hayatta kalmak için dış dünyayı kontrol etmeye ve tahminde bulunmaya yöneliktir. Nedenselliğe dayalıdır. Araçsal bilgi üreten, analitik, ampirik yöntemlerle pozitif bilimlerin konusunu
oluşturan bilgi türüdür. 

Pratik bilgi, tümevarımsal bilgiye karşılık gelir. Toplum içinde insanların karşılaşması sonucu birbirlerini anlama ve analiz etmeye da­yanan, yorumlayıcı yöntemle çalışan dil ve kültür düzeylerinde çalışan akıl ile bağlantılıdır.

Ekolojik sistem teorisi, sosyal hizmet uygulama teorileri için niteliğine göre yapılan sınıflandırmalardan çerçevelere iyi bir örnektir.

Sosyal hizmet akademisyenleri William Reid ve Laura Epstein tarafından 1970’lerde geliştirilmiş olan görev-merkezli uygulamalar, modele iyi bir örnektir. Mekanik işlem adımları içeren uygulama protokolleri tasarlanmış olan çerçevelere modeller diyebiliriz.

Açıklayıcı teoriler, insan davranışlarına ilişkin güçlü ampirik açıklamalar içeren, hem nedene hem de nasıla ilişkin bilgi ve beceriler sağlayan teorilerdir.İ

Alternatif söylemler, vatandaşlık hakları, din ve maneviyat ile çevreciliği içeren söylemlerdir. Bu söylemler mesleki amaçlar ve uygulamaların yapısı üzerinde güçlü bir etkiye sahiptir.

Medikal söylem, kanıta dayalı tıp paradigmasının gücünü ve etkisini içerir.

Yaygın kabul gören teorileri iyi bilmesi öncelikli mesleki bir sorumluluktur.

Kişisel değerler, felsefi varsayımlar ve beklentilerin ötesinde geniş ölçekte bir teori birikimine sahip olmalıdır.

İhtiyaca uygun teori demetini veya teori seçimini mesleki uygulamada yapılandırabilmelidir.

Müdahale planları müracaatçının gerçek ihtiyaçlarına göre yapılmalıdır.

Hizmet alan sistemini temsil eden danışan ve onun sosyal çevresinin
tanıtıcı özellikleri çok iyi bilinmelidir. Sorun tanımı alınmalıdır. Aktif gözlemlerin eşlik ettiği doğrudan görüşmelerle danışanın kendi bağlamı içinde çerçevelenen sorunun nasıl bir görünüme sahip olduğu ortaya çıkartılır.

Danışanın aile, akrabalar, arkadaşlar, iş çevresi, okul çevresi, diğer kültüre ve dini kaynaklar gibi sosyal çevrenin niceliksel ve niteliksel olarak tanımlanmasını sağlar.

Sosyal hizmet profesörü Malcolm “Modern Sosyal Hizmet Teorisi” başlıklı kitabında sosyal hizmetin her ülkedeki farklı görünümünü o ülkede hakim olan siyasi paradigmanın izdüşümü olarak gruplandırmaktadır. Üç dünya görüşü sosyal hizmetin mesleki ve disipliner amaçlarını şekillendirir: Bunlar; sosyal demokrat, (neo)liberal-muhafazakar ve sosyalist paradigmalardır.

Sosyal demokraside, refahın hedefi, sosyal reformdur, güçlendirme beklenen müdahale çıktısıdır. Devletin demokrasiyi ve insan haklarını koruyarak güç ve yetki ilişkilerinin olumsuz etkilerini sınırlandırma çabası genel bir amaçtır.

Howe’un siyasi ikliminin sosyal hizmetin amaçları ve mesleki rollere etkisine ilişkin sınıflandırmasında devrimciler: Marksist, radikal–feminist yaklaşımları uygulayarak kişiyi değil toplumu değiştirmeyi amaç edinirler.

Howe’un siyasi ikliminin sosyal hizmetin amaçları ve mesleki rollere etkisine ilişkin sınıflandırmasına göre anlam arayanlar: Bireyselleştirilmiş danışan– merkezli yaklaşımları kullanırlar.

Toplumsal İnşa, sosyal dünyada gerçekliğin kişisel deneyimlerle ve sosyal etkileşimler yoluyla oluşturulmasıdır. Tanınmış sosyologlardan  Berger ve Luckmann tarafından ilk kez ifade edilmiş bir kavramdır.

Çok çeşitli sorun alanlarında, farklı nüfus gruplarında, amaçları değişen
kuruluşlarda çalışan sosyal hizmet uzmanlarının mesleki girişimlerinin sonuçlarında ortak olan özellik, kişinin, ailenin, veya bir grubun yaşam kalitesinin
müdahale öncesine göre artmış olmasıdır. Yaşam Kalitesi; kişilerin fiziksel, bilişsel, duyuşsal, ekonomik, sosyal ve manevi iyilik hallerinin bütünüdür.