SOSYAL BİLİMLERDE TEMEL KAVRAMLAR - Deneme Sınavı - 1

Doğru cevap C seçeneğidir. Dijital bölünme kavramı teknolojiye sahip olmak ya da olmamak sorununa indirgenemeyecek kadar karmaşıktır; alt başlıklara ayrılmalı, diğer uçurumlarla ve bölünmelerle ilişki içinde tartışılmalıdır. Ulusal, bölgesel, küresel eşitsizliklerden beslenen ve dünyayı farklı bölgelere ayıran coğrafi uçurumlar, ırk, sınıf, eğitim, toplumsal cinsiyet, yaş ve gelir gibi sosyo-demografik engellerin yarattığı toplumsal uçurumlar, bilgi akışını, politik sürece ve eylemlere etkin katılımı sınırlayan rejimlerin yarattığı (anti)demokratik uçurumlar gi- derilmeksizin bireyler ve toplumlar arasındaki dijital makasın daraltılması mümkün gözükmüyor.

Doğru cevap A seçeneğidir. Enformasyon ve iletişim teknolojileri alanında yaşanan radikal gelişmeleri ve bu gelişmelerin yarattığı toplum modelini tanımlamak amacıyla kullanıllan ağ kuramını Manuel Castells 1990larda, yani 20. yy'ın sonlarında geliştirmiştir.

Doğru cevap D seçeneğidir. Ders kitanının 173. sayfasında aşağıdaki şekilde belirtilmiştir: "Uzun yıllar başarılı olan ve ekonomik ve toplumsal etkileri açısından 20. yüzyılın en önemli gelişmeleri arasında sayılan Fordist üretim modeli, 1960’lara gelindiğinde kriz sinyalleri vermeye başladı: Ücret politikaları, sosyal politikalar, yüksel maliyetli altyapı çözülmesi güç ekonomik sorunlara yol açtı. Bu yıllarda Batılı toplumlarda, Daniel Bell gibi önde gelen düşünürlerin öngörülerini haklı çıkaracak bazı gelişmeler yaşandı: Yaşanan kriz karşısında hizmet sektöründe çalışanların sayısı düzenli olarak artarken tarım, madencilik sektörünün yanı sıra ikincil endüstrilerde çalışanların sayısı azalma eğilimi gösterdi. Ulus-temelli Fordist üretim biçimi verimli olmaktan uzaklaşırken yerini dünyanın farklı bölgelerine yayılan parçalı ve esnek üretim modellerine bırakıyordu. Böylesine karmaşık bir üretim sürecinin yönetilebilmesi, bilgi ve iletişim teknolojilerine olan gereksinimi de kaçınılmaz olarak artırıyordu. Bu yeni toplumsal yapı içerisinde üretim araçlarına sahip sermayedarların iktidarı hızla zayıflarken bilgi ve enformasyonu kontrol edebilenler (Örn. BİT uzmanları, araştırmacılar, teknokratlar vb.) giderek güçleniyordu."

Doğru cevap C seçeneğidir. Reingold kendi gözlemlerinden yola çıkarak bu yeni cemaatleşme modelinin arkasında çağdaş toplumlarda bireyin yitirmeye başladığı cemaat ruhuna duyulan açlığın bulunduğunu ileri sürüyordu.Sanal cemaatlerin gerçek dünyada çözülmekte olan informal ilişkilerin yerini alma potansiyeli olmakla birlikte bu henüz gerçekleşmemiştir. Doğrudan bireylerin kişisel seçimleriyle oluştuğu için gelenek- sel cemaat yapısına göre daha gerçek ve sahicidir amd daha güçlü olduğuna ilişkin bir bilgi bulunmamaktadır. "Sıkıştırılmış bir zaman ve uzamda iletişimde olma" sanal cemaatlerin nitelikleri arasındadır. Ancak sanal cemaatlere ait olma sosyal medyayı etkili kullanımın değil, bağımlılığın göstergesidir.

İnformel sosyalleşme araçları: Genelde aileler ilk ve en önemli sosyalleşme araçlarıdır. Ekonomik davranışla ilgili olarak aileler, çocukların çalışmaya yönelik tutumlarını ve kariyer süreçlerini etkiler. “İsyankâr çocuk” imajına rağmen, çocuklar genellikle aileleri ile aynı mesleklere girerler. Bu süreç mesleki miras olarak adlandırılır. Bazı durumlarda mesleki miras, aileler çocuklarını aile işletmelerine getirdiklerinde başlar ve öncelikle sıradan işler yapan çocuklar daha sonra orada yönetici olurlar. Cevap D seçeneğidir.