SOSYAL BİLİMLERDE TEMEL KAVRAMLAR - Deneme Sınavı - 6

Toplumlarda toplumsal cinsiyetin gelişiminde aile, okul, medya ve sosyal çevre etkili olmaktadır. Medyada çok zayıf modellerin cinsel cazibe örnekleri olarak verilmesi özellikle ergen kızların ölümcül diyetler yapmalarında etkili olmaktadır

Türkiye 2000 yılında CEDAW sözleşmesine tam olarak taraf olmuştur.

1934 yılında kadınlar seçme ve seçilme hakkı verilmiştir

Toplumsal cinsiyete göre kadın ve erkekler için kabul edilmiş bazı nitelikler vardır. Bu niteliklerden doğurabilir, sevecen ve fedakârdır, sessizdir, ayrıntıcıdır, duygusaldır, tek eşliliğe yatkındır, dikkati insan ve ilişkilere yöneliktir ve dedikoducudur gibi özellikler kadınlara yakıştırılmaktadır. Bu nedenle cevap ayrıntıcı, tek eşliliğe yatkın ve fedakâr özelliklerini bir arada verilen B seçeneği doğrudur.

Toplumdaki cinsiyetle ilgili kalıp yargılar kadın ve erkeklerin iş bölümünü de etkiler. Yaygın inanışa göre “Kadınlar evle ve eve yakın olan işlerle uğraşırlar, erkeklerse toplulukla ve evin dışındaki işlerle uğraşır” . Bu kalıba tamirci erkek tiplemesi uygun diğerleri uygun değildir. Bu nedenle doğru cevap E şıkkıdır.

Modern toplumlarda geleneksel değerler etkisini yitirmiş ve güçsüzleşmiş gibi görünseler de farklı biçimlerde varlıklarını sürdürürler. Modern toplumlarda erkeklik ve kadınlık kalıpları kültüre, sınıfa ve yaşa göre farklılık göstererek devam eder. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

Ataerkillik modern toplumsal kurumlar da farklı biçimlere bürünerek ve yeni mesini, koşullara uyarlanmış biçimde varlığını sürdürmektedir. Sadece geçmişe ailt bir sosyal sistem olarak değerlendirilmemelidir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Kadınlarla erkeklerin yaptıkları işlerin farklılığı aynı zamanda, onları eşitsiz de kılar. Bununla birlikte aynı işte çalışmalarına karşın ücret ve iş saati gibi bazı eşitsizlikler yaşayabilirler. Bununla birlikte kadının hareket alanının ev ve çevresi ile sınırlandırılması ve ev işlerinin kadınların sorumluluğunda olması cinsiyet eşitsizliğini doğurmaktadır. Bu nedenle E şıkkı doğru seçeneğidir.

Kadına şiddet her toplumda fiziksel, cinsel, psikolojik ya da eko­nomik şiddet ulusal ve kültürel sınır­ları aşan, her ırk ve her sınıfta yaşanan bir sorun­dur. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

George Ritzer’in Mcdonaldslaştırma dediği olgu, dünyanın hemen hemen her yerinde var olan
bu restoranın, yeme içme beğenileri dışında da tüm kültürel pratikleri de standartlaştırması anlamına gelir

Uygarlık da insanın kültür üretme becerisinin sonucunda ortaya çıkan bir durumdur.

İnsana dair özellikleri diğer canlı türlerinin özellikleriyle kıyaslamak ve insanın ayrıcalığını tanımlamak belirli ölçütler açısından mümkündür. Örneğin, insanın yegâne kültür üreticisi varlık olduğu söylenebilir çünkü insan kendi varlığı üzerine düşünebilme yetisine sahip bir canlıdır. Kısaca kültür bu şekilde bir düşünme yetisinin sonucunda ortaya çıkan bir simge üretme etkinliğidir.

Toplumsal ilişkinin devamını sağlayacak olan gelenek ve göreneklere dönüşecek olan eğerler, ortak kurucu unsurlar olarak kabul edilir.

18. yy.dan itibaren, Aydınlanma düşüncesiyle birlikte kültür terimi toplumsal değer ve davranış biçimlerini ifade eden toplumsal bir anlam kazanmıştır. Bir diğer ifadeyle, Aydınlanma Dönemi’nde kültür terimi, tarımsal etkinlikler için kullanıldığı anlamının yanı sıra, “insan zihninin etkin olarak geliştirilmesi” anlamını da kazanmıştır

Göstergeler kendilerinden başka bir şeye gönderme yapan eylem, nesne, kavram ve yapılar olarak tanımlanabilirler.

Barthes’a göre göstergenin anlamlandırılması iki düzeyde gerçekleşir: Her metin (nesne, kavram, imge, söylem de birer metin olarak kabul edilebilir) yüzeyde herkesçe üzerinde uzlaşılabilir bir düz anlam, bir de bağlamına göre değişerek okurun (göstergeyi çözümleyen her özne bir okur olarak kabul edilebilir) anlam dünyasına örtük bir şekilde ulaşan yan anlamdan oluşur.

MİT İnsan ya da doğa olaylarını açıklamak amacıyla doğaüstü varlıkların olağanüstü eylemlerini efsane biçiminde anlatan ve kuşaktan kuşağa geçen anlatı. Barthes’a göre mit, baskın sınıfın ideolojik amaçlarına hizmet eden karmaşık ve iyi biçimlenmiş bildirişim dizgesidir.

Kültürü ekonomiyle ve dünyadaki ekonomik dönüşümle ilgili en iyi açıklayan kavramlardan birisi kültür endüstrisi kavramıdır.

Küreselleşme aynı zamanda standartlaşmış kültür ürünlerinin dünya ölçeğinde yaygınlaşmasına ve bu sayede ortak bir yeme-içme, giyinme, eğlenme, kısacası ortak bir beğeninin oluşmasına zemin hazırlar.