SOSYAL BİLİMLERDE ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ

Eğitsel çalışmaların ve öğretimin kalitesini artırmak ya da anlamak için gerçek okul ve sınıflarda araştırma yapma süreci olarak tanımlanan yöntem eylam araştırmasıdır.Bu nedenle doğru cevap "C" dir.

Karma yaklaşıma dayalı araştırmalar kendi içinde ikiye ayrılmaktadır. Bunlar değişik isimlerle adlandırılmakla birlikte, yaygın olan adlandırma eşzamanlı karma
model ve eş zamansız karma modeldir. Bu nedenle doğru cevap "B" dir.

Belli bir gerçekliği temsil eden yapı olarak model, paradigmadan beslenir ve uygulamada beslendiği paradigmayı temsil eder.

Bilimsel doğruların birikmesiyle değil yanlış bilgilerin ayıklanmasıyla bilimsel ilerlemenin gerçekleşeceğini anlatan "Yanlışlanabilirlik" ilkesini ortaya koyan sosyal bilimci Popper'dır.

A seçeneği dışındakiler nicel araştırma paradigmasının özelliğidir.

A seçeneği dışındakiler nitel araştırma yönteminin özellikleridir.

Uyuşum modelleri gerçek bir sistemin küçültülmüş halidir.

İlişkisel tarama modelinde değişkenler arası ilişkilerin yönü ve düzeyi önemlidir. Yukarıdaki denence iki değişken arasında olumlu yönde (doğru orantılı) bir ilişki önermektedir.

Tabakalı tek durum deseni, bir duruma ilişkin tüm katman ve tabakaların ayrıntılı biçimde değerlendirilmesini sağlayan araştırma modeli olarak tanımlanır.

Solomon dört gruplu model, iki deney ve iki kontrol grubundan oluşur ve ön-testin etkilerini bir deney ve bir kontrol grubuna ön-test yaparak ölçme yöntemini kullanır.

Etnografik inceleme bir ya da daha fazla sayıda yerel birimde yoğun bir alan çalışmasıyla belirli kültürel gruplar ya da olgular üzerine sistematik olarak yapılan çalışma olarak tanımlanır.

Eylem araştırmasının dört boyutu vardır: Katılımcılık, Kendini değerlendirme, İşbirliğine dayalı olma ve durumsallık. Bu boyutlardan katılımcılık boyutu, sorunla ilgili olan katılımcıların sorunun çözümünde etkin rol almalarını vurgular.

Sorunun doğru yanıtı E seçeneğidir. Nicel paradigma, pozitivizme dayanmaktadır. Pozitivizm nesnel gerçeğin bireyin dışında bulunduğunu ileri sürer. Bu bakışa göre bir araştırmada gerçek tek ve kesindir. Bilimsel verilerin dayanağı gerçeğin kesin sayılarla ifade edilebileceği varsayımıdır. Pozitivizmin doğası nicel araştırmanın görgül yöntemle yapılmasını gerektirir. Bu, araştırma değişkenlerinin beş duyu yoluyla ölçülebilmesi demektir. İndirgemecilik, bu yaklaşımın bir diğer özelliğidir. Buna göre bütün, kendini oluşturan daha küçük parçalara ayrılarak incelenebilir. Öte yandan nicel araştırmaların temel bir özelliği ise, doğa bilimlerinin de temelinde yer aldığı iddia edilen, tümdengelimci olmasıdır.

Doğru yanıt D seçeneğidir. Bilimin gelişmesi konusunda çek çok bilim adamı ya da düşünürün kimi zaman birbirini destekleyen kimi zaman da birbirinden farklı görüşler ileri sürdükleri görülmektedir. Seçeneklerde bu bilim adamı/düşünürlerden bazıları yer almaktadır. Örneğin Comte, bilimsel gelişime evrimci bir bakış açıyla bakmakta olup, bilim tarihini de söz konusu ilerleme mantığıyla değerlendirmektedir. Popper gerçekliğin yanlışlama yoluyla sınanması gerektiğini ileri sürerken; Kuhn paradigma değişiminin gerekliliğini savunmuştur. Lakatos ise bilimin yanılabileceğini, herkesin kabul edeceği bir doğru ya da yanlış olmadığını ileri sürmektedir.

Sorunun doğru yanıtı B seçeneğidir. İlişkisel tarama modeli, genellikle birden çok değişken arasındaki etkileşimlerin belirlenmesinde kullanılır. Korelasyon, t-testi, varyans analizi ve çoklu regresyon gibi istatistiksel teknikler yardımıyla değişkenler arasındaki ilişkiler belirlenebilir ya da grup ortalamaları karşılaştırılabilir. Bununla birlikte ilişkisel modelde bazen ilişkilerin yönü ve düzeyi belirlenmek istenirken, bazen de neden-sonuç ilişkilerine dönük istatistiksel karşılaştırmalar da yapılır. Ancak doğrudan nedenselliği açıklamadığından, elde edilen sonuçlar dikkatli biçimde yorumlanmalıdır. Örneğin, havanın soğukluğu ile donma olayları arasında olumlu bir bağıntı vardır. Dondurma tüketim oranının düşmesi ile donma olaylarının sıklığı arasında da olumsuz yönde bir bağıntı bulunabilir. Ancak dondurma tüketiminin azalması donmaya neden olmaz.

Sorunun doğru yanıtı C seçeneğidir. Nicel araştırmalarda sıkça kullanılan modeller kendi içinde büyük bir çeşitlenme göstermekle birlikte, tarama ve deneme modelleri gibi iki başlık altında sınıflandırmak olanaklıdır. Tekil tarama, ilişkisel tarama,  örnek olay tarama ve nedensel karşılaştırmalı modeller genel tarama modelleri arasında yer alırken, deneme öncesi modeller ise deneme modelleri sınıfında yer almaktadır. Bunlar arasında yer alan ve belirli bir olguya ilişkin ayrıntılı betimleme yapmak amacıyla kullanılan örnek olay tarama modeli ayrıntılı betimleme, kullanılan veri toplama araçları ve çözümleme yöntemleri açısından her iki araştırma yaklaşımı içinde başarılı bir biçimde kullanılabilmektedir.

Nitel araştırmalar genellikle sözel açıklamalara ve özel nitelikli görüntülere dayanan bir araştırma modelidir ve dayandığı paradigmanın bir gereği olarak da nicel araştırma modellerinden çoğunlukla farklı yaklaşımları kullanır. Bu modellerden en çok kabul görenleri seçeneklerde verilmiştir. Soruda deneyime odaklanan model sorulmaktadır. Buna göre yanıt A seçeneğidir. “Olgubilim” ya da “görüngübilim” olarak da adlandırılan fenomenolojik modelin amacı algılar, duygular gibi olgulara odaklanarak özü görmek, sezmektir.

Bilimsel araştırma, bir sorun/larla başlayan ve sistematik bir biçimde verilerin toplanarak çözümlenmesini içeren bir süreçtir. Bu süreçte atılan her bir adım belirli gerekçeler üzerine temellendirilir. Model seçimi de bu sürecin önemli bir aşamasıdır. Çeşitli paradigmalar içinde araştırma sorunu ve amacına dayalı olarak geliştirilen ve araştırmanın bir bakıma çerçevesini çizen modeller bulunmaktadır. Madde kökünde bir sorunun varlığı göze çarpmaktadır. Öğretimin niteliğini artırma girişimi, öğretimin yeterince nitelikli ya da istenildiği gibi olamadığına işaret etmektedir. Söz konusu durumla ilgili olarak niteliğin artırılmasına yönelik bir çalışma yapılması düşünülmektedir. Bu tür bir durum için eylem araştırması, diğer modellere göre en uygun seçeneklerden biridir. Çünkü eylem araştırması, uygulamada yaşanan sorunlara etkin çözümler üretmek amacıyla uygulayıcıların kendi başlarına ya da araştırmacıların yardımıyla uygulama sürecini incelemelerine dayanır. Buna göre doğru yanıt E seçeneğidir.

Sorunun doğru yanıtı D seçeneğidir. Karma yaklaşıma dayalı araştırmalarda nicel ve nitel araştırma yöntemleri bir arada kullanılarak araştırılan gerçekliğe ilişkin daha sağlıklı ve çoğulcu verilere ulaşmak amaçlanmaktadır. Nicel yöntemlerle genelde sayısal veriler toplanmakta, nitel yöntemler aracılığıyla da genelde bağlamsal nitelikli veriler toplanmaktadır. Karma yaklaşıma dayalı araştırmalar kendi içinde ikiye ayrılmaktadır. Bunlar genellikle eşzamanlı ve eş zamansız karma model olarak adlandırılmaktadır. Soruda yer alan durum eş zamanlı modele bir örnektir.

II, III, IV, V