SOSYAL BİLİMLERDE ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ

Alanyazın, bir konu hakkında üretilmiş kaynakların toplamıdır. Bu nedenle sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

Alanyazın taraması, bir konuyla ilgili daha önceden üretilmiş olan bilgileri amaçlı biçimde incelemek ve değerlendirmektir. Bu nedenle sorunun doğru cevabı E seçeneğidir.

Başarılı alanyazın taramasının karakteristik özellikleri; sentezlenmiş bilgi, eleştirel değerlendirme geniş ve derin, özlü ve anlaşılır, kurallı, ciddi ve tutarlı, bütünleşik bir bölümdür. Bu nedenle sorunun doğru cevabı B seçeneğidir.

Başarılı alanyazın taramasının karakteristik özellikleri; sentezlenmiş bilgi, eleştirel değerlendirme geniş ve derin, özlü ve anlaşılır, kurallı, ciddi ve tutarlı, bütünleşik bir bölümdür. Bu nedenle sorunun doğru cevabı D seçeneğidir.

Alanyazın taramasının amaçları; kavramsal çerçeve oluşturmak, sorunu sınırlamak, yeni yaklaşımlar bulmak, olanaksızla uğraşmayı önlemek, alandaki günce tartışmaları saptamak, sorular ve denenceler geliştirmek, önemli çalışmaları ve kişileri öğrenmek, elde edilen sonuçları karşılaştırmak, toplu değerlendirmeler yapmak ve alandaki boşlukları görmektir. Bu nedene sorunun doğru yanıtı A seçeneğidir.

Alanyazın taramasının amaçları; kavramsal çerçeve oluşturmak, sorunu sınırlamak, yeni yaklaşımlar bulmak, olanaksızla uğraşmayı önlemek, alandaki günce tartışmaları saptamak, sorular ve denenceler geliştirmek, önemli çalışmaları ve kişileri öğrenmek, elde edilen sonuçları karşılaştırmak, toplu değerlendirmeler yapmak ve alandaki boşlukları görmektir. Bu nedene sorunun doğru yanıtı C seçeneğidir.

Alanyazın tarama sürecinin aşamaları; konuyu seçme, anahtar sözcükleri listeleme, ilgili kaynakları toplama, kaynakları okuma, yazma ve düzeltme, kaynakçayı hazırlamadır. Bu nedenle sorunun doğru cevabı D seçeneğidir.

Kendi bulgularını rapor eden kaynaklara birincil kaynaklar denir. Bu nedenle sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

Meta analiz türü değerlendirmelerin sonucu etki büyüklüğü olarak adlandırılır. Meta analiz sonucunda ulaşılan değer istatistiksel bir değerdir ve etki büyüklüğü olarak adlandırlır.

Birincil kaynaklara “doğrudan kaynaklar” da denilmektedir. Bu tür kaynaklar kendi bulgularını rapor eder. Bir doktora tezi ya da dergi makalesi yazarının yaptığı ve o tezde ya da makalede sunduğu araştırma bulgularından söz ediyorsa buna birincil kaynak denir. Araştırmacı yaptığı çalışmanın sonucunu okurlarıyla paylaşmaktadır ve bu paylaşım ilk kez o tezde ya da makalede gerçekleşmektedir.

Alanyazın taraması yaparken kaynak sayısı çok az ise anahtar sözcükleri değiştirmek, aramada zaman sınırını kaldırmak, aramadaki kaynak türünü genişletmek ve dolaylı kaynaklara yönelmek birer çözüm olabilir ancak yalnızca yerli alanyazına bakmak yanlış bir stratejidir ve her durumda araştırmacıyı yanlışa götürebilir.

Araştırılan konu hakkında daha önce yayınlanmış ve bizim yararlanabileceğimiz kaynakların sayısı çok az ise bu yüzeysel ya da sığ bir alanyazın var demektir.

Araştırmacı sadece özetleme yapmamalıdır. Özetleme ve sentezleme dengesini iyi kurmalıdır. Var olan görüşler özetlenmeli ama bunlara ilişkin yorumlar ve değerlendirmeler de yapılmalıdır.

Alanyazın taramasında ilgili bulunan kaynaklardan elde edilen bilgiler de kendi içinde anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sunulur. Baştan sona okunduğunda alanyazın taramasının bütünlüğü hissedilebilmeli ve parçalı bir görüntü ortaya çıkmamalıdır. Bütünsellik alanyazın tarama ölçütlerinden biridir.

A seçeneği dışındakiler kapsamlı çalışmaların bir parçası olarak yapılan alanyazın taramalarına örnektir. A seçeneği ise kendi kendine, bağımsız bir çalışmadır.

1 ve 2. maddelerde verilen özellikler başarılı alanyazın taramalarına aittir. Diğer özellikler ise başarısız alanyazın özelliklerindendir. Bu yüzden doğru yanıt B seçeneği.

Sıralanan özellikler alanyazın taraması ile ilgilidir Bu yüzden doğru yanıt C seçeneği.

Alanyazın tarama sürecinin aşamaları; konuyu seçme, anahtar sözcükleri listeleme, kaynak toplama, kaynakları okuma, yazma ve düzeltme, kaynakçayı hazırlama şeklinde sıralanmaktadır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Genellikle veri toplama araçları hakkında bilgi almak amacıyla kullanılan, katalog, yıllık, yazılım, öğrenme paketleri gibi kaynaklara Referans kaynaklar denmektedir. Doğru yanıt E seçeneği.

Birincil kaynaklar kendi bulgularını rapor eden, ikincil kaynaklar ise başka çalışmaların sonuçlarını aktaran kaynaklardır. Doğru yanıt E seçeneği.