SOSYAL AĞ ANALİZİ - Deneme Sınavı - 11

Ağ bilimine önemli katkıları olan Erdös ve Renyi’nin 1959 yılında ortaya attığı rassal ağ modeli, uzun bir süre ağlar konusundaki paradigmayı belirlemiştir. Bu modele göre, bir ağda her bir düğümün başka bir düğümle bağ kurma olasılığı eşitti ve bağlar rassal bir süreçle oluşuyordu.

NodeXL Graph Gallery’de, başkalarının verilerini oluşturup çizdikleri çizgelerin verileri bulunmaktadır. İstenirse bireyler çizgelerinin verilerini başkalarının kullanımı amacıyla buraya yükleyebilirler.

NodeXL programında merkezilik ölçüleri ile diğer çizge ölçülerini hesaplamak için Graph Metrics sekmesi tıklanır. Ardından hangi ölçüler görülmek isteniyorsa açılan pencerede seçilir ve Calculate Metrcis komutu ile sonuçlandırılır.

Pajek programında üretilen dosyaların NodeXL programına aktarılması için Import-From Pajek File yolu kullanılır.

Düğüm bazında ölçüleri elde etmek için ölçüler hesaplandıktan sonra alttaki “Vertices” tıklanarak düğüm bazında ağ ölçüleri de elde edilebilir.

Bunun tersine eğer merkezî düğümler merkezî düğümlere ekleniyorsa, bu ağlar sınıflandırıcı (assortative); bunun tersine çok bağlantısı olan düğümler zayıf bağlantısı olan düğümlerle bağlantı kuruyorlarsa, o zaman da bu ağlar sınıflandırıcı olmayan (dissassortive) ağlardır.

NodeXL’e bilgisayara girilmiş Excel ve CSV veri dosyaları alınıp çizim ve hesaplamalar yapılabileceği gibi, programın “Import” (veri al) özelliği ile de sosyal ağlardan veri alınabilir.

2011 yılında Facebook veri takımı’nın vardığı bir sonuca göre, Facebook’ta altı derecelik ayrılık dört dereceye düşmüş bulunmaktadır.

Temelde bir Excel şablonu olan NodeXL, ağın görselleştirilmesi ve analizi için verileri yapılandırır.

Beş çalışma sayfası NodeXL’in temel şablonunu oluşturur: “Edges (bağlantılar tablosu)”, “Vertices (düğümler tablosu)”, “Groups (gruplar tablosu)”, “Group Vertices (düğüm grupları tablosu)” ve “Overall Metrics (genel ölçüler tablosu)”. NodeXL bu temelde verileri oluşturduktan veya aldıktan sonra ağı çizip hesaplamalar yaparak verileri işler ve sonuçları verir.

Edges (bağlantılar tablosu): Bu tabloya bağlantıların listesi ve özellikleri girilebilir. Tabloda ilk iki sütun olan Vertex 1 (Düğüm 1) ve Vertex 2 (Düğüm 2) sütunlarına sırasıyla, “bağlantının çıktığı düğüm” ve “bağlantının varacağı düğüm”ler girilir.

Şablonun sağ tarafındaki “belge eylemleri” bölümünde tasarım olarak “Hare-Korel Fast Multiscale” seçilip “Refresh Graph” (çizgeyi yenile) tıklandığında Şekil 8.11’deki çizge elde edilir.

NodeXL’e bilgisayara girilmiş Excel ve CSV veri dosyaları alınıp çizim ve hesaplamalar yapı- labileceği gibi, programın “Import” (veri al) özelliği ile de sosyal ağlardan veri alınabilir. Şekil 8.11’de sol üstte dosya sözcüğünün altında görülen “Import” tıklandığında Şekil 8.12’ye erişilir. Bu şekilden de anlaşılacağı gibi NodeXL’e UCINET, Pajek gibi sosyal ağ analizi yapan programlardan, NodeXL Graph Gallery’den, Flickr’dan, Twitter’dan ve Youtube’dan veri almak mümkündür. Bunun bir örneğini Twitter’dan veri alarak yapabiliriz.

Daha sonra elde ettiğimiz ve çizgesini çizdiğimiz verilere, topluluk bulmak amacıyla Şekil 8.17’deki gibi “Group by cluster” (kümelere göre grupla) uygularsak ve karşımıza çıkan diyalog kutusundan uygulamada kullanacağımız algoritmayı seçersek (Şekil 8.18) ve “Refresh Graph” (çizgeyi yenile) uygularsak Şekil 8.19 elde edilir. Şekil 8.19’da sağ altta bulunan “Group Vertices” tıklanırsa bu kez de Şekil 8.20’ye erişilir ve Şekil 8.20’nin sol tarafı bize hangi düğümün hangi grupta yer aldığını gösterir.

Şekil 8.24 Alt Çizge Görüntüleri Elde Etmek incelendiğinde Subgraph images tıklanarak alt çizge görüntüleri elde edildiği görülür.

NodeXL Graph Gallery’de, başkalarının verilerini oluşturup çizdikleri çizgelerin verileri bulunmaktadır. İsterseniz siz de buraya çizgelerinizin verilerini başkalarının kullanımı amacıyla yükleyebilirsiniz.

G1 ve G2 için elde edilen ağ ölçüleri karşılaştırılmalıdır. Ayrıca düğüm bazında ölçüleri elde etmek için ölçüler hesaplandıktan sonra şekil 8.46’da olduğu gibi alttaki “Vertices” tıklanarak Şekil 8.46’daki düğüm bazında ağ ölçüleri de elde edilebilir.

NodeXL programında merkezilik ve diğer çizge ölçülerini hesaplamak için “Graph Metrics” (çizge ölçüleri) tıklanarak ekrana gelen diyalog kutusunda istenenler işaretlenerek “Calculate metrics” (ölçüleri hesapla) tıklanır.

NodeXL de Pajek gibi sosyal ağ analizleri için kullanılabilen bir programdır. Temelde bir Excel şablonu olan NodeXL, ağın görselleştirilmesi ve analizi için verileri yapılandırır. Beş çalışma sayfası NodeXL’in temel şablonunu oluşturur: “Edges (bağlantılar tablosu)”, “Vertices (düğümler tablosu)”, “Groups (gruplar tablosu)”, “Group Vertices (düğüm grupları tablosu)” ve “Overall Metrics (genel ölçüler tablosu)”. NodeXL bu temelde verileri oluşturduktan veya aldıktan sonra ağı çizip hesaplamalar yaparak verileri işler ve sonuçları verir.

“Edges”, “Vertices”, “Groups”, “Group Vertices” ve “Overall Metrics” satırı, NodeXL’in temel şablonunu oluşturur. NodeXL’in temel şablonundaki tablolar şunlardır: • Edges (bağlantılar tablosu): Bu tabloya bağlantıların listesi ve özellikleri girilebilir. Tabloda ilk iki sütun olan Vertex 1 (Düğüm 1) ve Vertex 2 (Düğüm 2) sütunlarına sırasıyla, “bağlantının çıktığı düğüm” ve “bağlantının varacağı düğüm”ler girilir. • Vertices (düğümler tablosu): Bu tabloda düğümler ve özellikleri bulunur. Düğümler bağlantılar tablosundan alınabilir. • Groups (gruplar tablosu): Özellikler, kümeler ve bileşenler tarafından tanımlanan düğüm grupları tablosudur. • Group Vertices (düğüm grupları tablosu): Her bir gruba dahil olan düğümler bu tabloda verilir. • Overall Metrics (genel ölçüler tablosu): Ağın ve düğümlerin ölçüleri bu tabloda verilir.