SÖMÜRGECİLİK TARİHİ (AVRUPA-AMERİKA)

Çıkış sebebi din ve Avrupa kıtasıyla sınırlı olan Otuzyıl Savaşları (1618-1648), “modern
öncesi son savaş” idi. Ardından yapılan Westfalya (Westphalia) Antlaşması (1648)
Avrupa’da ulus devletlerin doğuşuna zemin hazırladı.

Avrupa kıtasının dışında sömürge sahalarına da yayılan Yediyıl Savaşları’nda (1755 1763) Portekiz, İspanya, İngiltere, Hollanda, Avusturya ve Rusya arasında farklı ittifaklar yapıldı. Bu savaşlara küçük bir ülke olan Prusya da katıldı. Prusya, ardından Yediyıl Savaşları’nda Fransa, Avusturya ve Rusya’nın ortak ordularını püskürtmeyi başardı.

Alman ulusal birliğinin kurulmasında Prusya Başbakanı Prens Otto von Bismarck
(1815-1898) birinci derecede etkili oldu. Almanya Başbakanı Bismarck’ın yürüttüğü askerî ve diplomatik faaliyetlerin sonucu olarak 1871 yılında Prusya önderliğinde Almanya İmparatorluğu kurulmuş oldu.

Fransa’nın Prusya ile devam eden Sedan Savaşı yüzünden askerlerini Roma’dan
çekmesi ve bu savaşta yenilmesi üzerine İtalyanlar 20 Eylül 1870 tarihinde Roma’yı işgal ederek başkent yaptılar. Böylece İtalyan ulusal birliği sağlanmış oldu.

Niederland Devleti, 1815 ile 1830 yılları arasında kuzeyde Hollanda (Dutch), güneyde
ise Belçika (Belgian) vilayetlerinden müteşekkildi. Ancak Belçikalılar nüfus bakımından
Hollandalılardan daha fazlaydı. Üstelik Hollandalılar Protestan, Belçikalılar Katolik idi.
Bu mezhep farklılığının yanısıra Belçikalıların çoğunluğu Fransızcaya akraba bir dili konuşuyordu. Öyle ki güney vilayetleri yani Belçikalılar, Kral I. William’ın din, dil ve ekonomi politikaları yüzünden bu birliktelikten rahatsızdı. 25 Ağustos 1830’da başlayan olaylar 7 Şubat 1831 tarihinde Belçika’nın bağımsızlığını ilanıyla neticelendi. Avrupa’nın büyük güçleri de 20 Temmuz 1831 tarihinde Belçika’nın bağımsızlığını tanıdılar. Belçika’nın bağımsızlığını tanımayan Hollanda da Nisan 1839’da yapılan Londra Antlaşması’yla bunu kabul etmek zorunda kaldı.

Afrika kıtasının iç kesimlerinin keşfi İskoçyalı bir misyoner olan David Livingstone
tarafından yapıldı (1842).

1873-1874 yılları arasında Fransız seyyah Pierra Brazza da Kongo Nehri’nin kollarını buldu. Burada bulunan mahallî kabilelerle yaptığı birtakım antlaşmalarla, Fransa toprağı kadar bir araziyi, Fransa’ya ilhak ettiğini ilan etti. Ayrıca burada kendi adını taşıyan Brazaville şehrini kurdu.

Kongo, 1960 yılına kadar Belçika sömürgesi olarak kaldı.

Almanya imtiyaz şirketlerini Togo, Kamerun, Güney Batı Afrika (Namibya)
ve Tanganyika’ya (Tanzanya) gönderdi. Almanya’nın Afrika kıtasındaki sömürgecilik faaliyetleri de Güney Batı Afrika, Batı Afrika ve Doğu Afrika olmak üzere üç bölgede yoğunlaştı.

İtalya, 1914’e gelindiğinde Afrika Kıtası’nda Eritre, Trablusgarp ve Somali’de sömürgeler elde etmişti.

Çıkış sebebi din ve Avrupa kıtasıyla sınırlı olan Otuzyıl Savaşları (1618-1648), “modern öncesi son savaş” idi. Ardından yapılan Westfalya (Westphalia) Antlaşması (1648) Avrupa’da ulus devletlerin doğuşuna zemin hazırladı. Doğru cevap A'dır.

Kutsal Roma Cermen imparatorluğu 1806'da yıkılmıştır. Doğru cevap A'dır.

Alman ulusal birliğinin kurulmasında Prusya Başbakanı Prens Otto von Bismarck (1815-1898) birinci derecede etkili oldu. Doğru cevap A'dır.

Bismarck, Fransa’nın Avrupa’daki üstünlüğüne son vererek Alman ulusal birliğinin kurulmasına karşı çıkan en büyük engeli de aşmış oldu. Nitekim 18 Ocak 1871 tarihinde Prusya ordularının Paris kuşatması devam ederken Bavyera Kralı II. Ludwig büyük bir törenle bütün Alman prenslikleri adına Alman imparatorluk tacını Prusya kralı I. Wilhelm’e takdim etti. Böylece Alman ulusal birliği resmen kuruldu. Doğru cevap A'dır.

Piomente kralı olan II. Emmanuel İtalya birliğini kurup İtalya Kralı olmuştur. Doğru cevap A'dır.

Fransa, İngiltere ve Osmanlı tarafında savaşan Piomente, Kırım Savaşı'nda Rusya'ya karşı savaşmıştır.

Kongo 1960 yılına kadar Belçika sömürgesi olmuştur. Doğru cevap A'dır.

Almanya Afrika’da bulunan sömürgelerinden Togo’yu Fransa’ya; Kamerun’u Fransa ve İngiltere’ye; Tanzanya’yı İngiltere ve Belçika’ya; Namibya’yı da İngiltere’ye bıraktı. Pasifik’te bulunan Yeni Gine’yi Avustralya; Çin’deki diğer sömürge yerlerini ve Pasifik’te bulunan Bismarck Takımadaları ile diğer adalarını da Japonya ele geçirdi. Doğru cevap A'dır.

26 Ekim 1896 yılında İtalya ve Etiyopya arasında yapılan Addis Ababa Atlaşması’yla İtalya, Etiyopya’nın bağımsızlığını tanıdı ve daha önce işgal etmiş olduğu Massava (Eritre) ile yetinmek zorunda kaldı. Doğru cevap A'dır.

İtalya Osmanlı kontrolündeki Trablusgarp'ı sömürgecilik için 1911 yılında işgal etmiştir.  18 Ekim 1912 tarihinde yapılan Uşi (Ouchy) Antlaşması’yla Osmanlı Trablusgarp'ı İtalya'ya bırakmıştır. Doğru cevap A'dır.