SİYASİ TARİH - Deneme Sınavı - 9

Cenevre görüşmelerinde nükleer silahlanma yarışı konusunda hiçbir ilerleme sağlanamamıştır.

Küba Krizi bir yandan ABD ve SSCB’nin Soğuk Savaş yılları boyunca sıcak çatışmaya en çok yaklaştıkları olay olduğu, diğer yandan da bloklar arasında yumuşama olarak isimlendirilen dönemin başlangıç noktası olduğu için önemlidir.

Yumuşama döneminde imzalanmakla birlikte günümüzde de önemini koruyan
Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması sivil amaçlı nükleer enerji üretimine izin vermekle birlikte, istisna tutulan BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimî üyesi dışındaki imzacı devletlerin nükleer silah elde etmesini tamamen yasaklamaktadır.

Türkiye ile ABD arasındaki asıl güven bunalımı 1964’te yaşanmıştır. Türkiye’nin 1963 sonundan itibaren baskı ve zulüm gören Kıbrıs Türk halkını korumak için Ada’ya askerî müdahalede bulunması, 5 Haziran 1964’te ABD Başkanı Lyndon Johnson’un Başbakan İsmet İnönü’ye yolladığı bir mektupla engellenmiştir.

Yunanistan Batı blokunda yer almakta olup Bağlantısızlar Hareketi üyelerinden değildir.

Bağımsızlığını en geç kazanan Afrika ülkesi Cezayir’dir. Fransa’ya karşı bağımsızlıklarını kazanmaları 1960 yılına kadar sarkmıştır.

9 Mayıs 1950’de Fransa Dışişleri Bakanı Robert Schuman tarafından ilan edilen plan çerçevesinde 1951’de altı Avrupa ülkesi (Belçika, Federal Almanya, Fransa, Hollanda, Lüksemburg, İtaly arasında Avrupa Kömür ve Çelik Antlaşması imzalanarak Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) adıyla uluslar-üstü (supra-nasyonel) bir örgüt kurulmuştur.

Üyelik için başvuran Norveç üyeliğe kabul edilmiş olmasına karşın, anayasası gereği yaptığı referandumda hayır sonucu çıkması nedeniyle Avrupa Topluluğu’na katılmamıştır.

Orta Doğu bölgesinde Arap milliyetçiliğini besleyen en önemli olay İsrail’in varlığıydı.

Mart 1979’da imzalanan ve Camp David Antlaşmaları olarak bilinen belgelerden ilki Mısır-İsrail barış antlaşmasıdır. Bu sebepten Mart 1979’da Mısır konusunu ele almak için Bağdat’ta bir araya gelen Arap Birliği devletleri, Mısır’la diplomatik ilişkilerin kesilmesi, merkezi Kahire’de bulunan Arap Birliği’nin geçici olarak Tunus’a taşınması, Mısır’ın Bağlantısızlar Hareketi, İslam Konferansı ve Arap Birliği örgütlerindeki üyeliklerinin askıya alınması ve Mısır’a Arap devletleri tarafından yapılan yardımların durdurulması kararlarını almıştır.

Savaştan en büyük insan kaybını vererek çıkan SSCB, yaşadığı ekonomik sıkıntılara rağmen Batı Avrupa ülkelerindeki gibi bir siyasal istikrarsızlığa düşmemişti.

İngiltere ve Fransa’nın savaştan güç kaybederek çıkmaları, bu iki ülkenin Orta Doğu’daki nüfuz alanlarında da önemli sonuçlar doğurdu. Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Fransa’nın manda yönetimi altına giren Suriye ve Lübnan 1944’te bağımsızlıklarını kazandılar. İngiltere ise Mısır’a 1922’de, Irak’a ise 1932’de bağımsızlık verdi.

İngiltere Parlamentosu’nun Hindistan’a bağımsızlık
veren yasayı onaylamasından hemen sonra 14 Ağustos 1947’de önce
Hint Müslümanları Pakistan adıyla bağımsız devletlerini ilan ettiler. Ardından,
aynı gün Hindistan’ın kurulduğu da ilan edildi.

Nazi Avı: Savaştan sonra Almanya’dan kaçan Nazi partisi yetkililerinin yakalanarak, cezalandırılmaları sürecine verilen isimdir. Nazilerin önemli bir bölümü Latin Amerika’ya kaçmışlardı. Kaçtığı Arjantin’de İsrail istihbarat örgütü Mossad tarafından yakalanan ve idam edilen Adolf Eichmann buna çarpıcı bir örnektir.

Potsdam’da Polonya’nın geleceği konusu da ele alındı. Alman Doğu Prusyası,
Polonya ve SSCB arasında paylaşıldı. Bu topraklarda yaşayan milyonlarca
Alman’ın zorla çıkartılmasına karar verildi........Potsdam’da tartışılan konulardan biri de Türk Boğazları’nın geleceğiydi.

10 Şubat 1947’de Bulgaristan, Finlandiya, İtalya, Macaristan ve Romanya ile barış antlaşmaları yapıldı. Antlaşmalarla bu beş ülkenin egemen haklara sahip olarak BM’ye üye olabilmesine izin verildi.

SSCB nükleer çalışmalarına hız verecek ve 1949’da ilk atom bombası denemesini yapacaktır.

Marshall Planı, ABD’nin Avrupa’nın yeniden imarı için ekonomik yardım yapacağını açıklayarak getirdiği çözüm önerisi

Şubat 1955’de Bağdat’ta Türkiye ile Irak arasında bir “karşılıklı iş birliği” paktı imzalandı.

Orta Doğu’da yükselmekte olan Batı karşıtlığı ABD’yi endişelendirmekteydi. Başkan Eisenhower 5 Ocak 1957’de ABD Kongresi’ne bir mesaj yollayarak, kendi adıyla anılacak bir doktirin ilan etti.