SİYASİ TARİH II

Muhafazakâr değerleri ve dolayısıyla anti-komünizmi iç ve dış politik söyleminin merkezine oturtan Reagan hükûmeti, Soğuk Savaş’ın ideolojik mücadele boyutunu 1950’lerden sonra en yoğun biçimde kullanan ABD yönetimi oldu.

1990 yılında Irak’ın Kuveyt’i işgal etmesiyle başlayan Körfez Krizi oluşturacaktır.

1990 yılında Irak’ın Kuveyt’i işgal etmesiyle başlayan Körfez Krizi oluşturacaktır.

Genişlemeyle birlikte bu sorunlar dahada artmış, 1973 Petrol Krizi’ni takiben yaşanan ekonomik durgunluk ve daralma üye ülkeleri zor durumda bırakmıştı.

1983’te, Avrupa Parlamentosu üyesi Spinelli, Avrupa Birliği’nin kurulmasına ilişkin bir antlaşma taslağı sundu. “Spinelli Taslağı” 14 Şubat 1984’te, Avrupa Parlamentosu’nda, büyük çoğunlukla kabul edildi

Avrupa Komisyonu da 1985’te bir dizi öneri sıraladığı Beyaz Kitap’ı yayınladı.

Nisan 1990’da başlayan ve “4+2 Görüşmeleri” olarak adlandırılan iki Almanya ve İkinci Dünya Savaşı’nın galipleri ABD, SSCB, İngiltere ve Fransa arasındaki görüşmelerde anlaşma yolunda önemli adımlar atıldı.

Nisan 1990’da başlayan ve “4+2 Görüşmeleri” olarak adlandırılan iki Almanya ve İkinci Dünya Savaşı’nın galipleri ABD, SSCB, İngiltere ve Fransa arasındaki görüşmelerde anlaşma yolunda önemli adımlar atıldı.

Gorbaçov ve Reagan arasında Cenevre’de yapılan 19-21 Kasım 1985’deki ilk zirve toplantısında silahsızlanma konusu görüşme gündeminin ana maddesi oldu.

Gorbaçov ve Reagan arasında Cenevre’de yapılan 19-21 Kasım 1985’deki ilk zirve toplantısında silahsızlanma konusu görüşme gündeminin ana maddesi oldu.

1960’lı ve 1970’li yıllar da Avrupa bütünleşmesi süreci önemli sorunlarla karşı karşıya kalmıştı. Genişlemeyle birlikte bu sorunlar daha da artmış, 1973 Petrol Krizi’ni takiben yaşanan ekonomik durgunluk ve daralma üye ülkeleri zor durumda bırakmıştı. Gümrük Birliği 1968’de tamamlanmış olmasına rağmen, henüz “ortak pazar” aşamasına bu sorunlar nedeniyle geçilememişti. Bu sorunları aşmak için 1983’te, Avrupa Parlamentosu üyesi Spinelli, Avrupa Birliği’nin kurulmasına ilişkin bir antlaşma taslağı sundu. “Spinelli Taslağı” 14 Şu bat 1984’te, Avrupa Parlamentosu’nda, büyük çoğunlukla kabul edildi ve “Tek Avrupa Senedi”nin temelini oluşturdu. Doğru cevap C’dir.

Kohl hükûmetinin izlediği başarılı diplomasi sayesinde büyük güçlerin birleşme konusunda ikna edilmeleri hayli çabuk ve kolay oldu. Nisan 1990’da başlayan ve “4+2 Görüşmeleri” olarak adlandırılan iki Almanya ve İkinci Dünya Savaşı’nın galipleri ABD, SSCB, İngiltere ve Fransa arasındaki görüşmelerde anlaşma yolunda önemli adımlar atıldı. Bu çerçevede, mayıs ve haziranda atılan adımlarla iki Almanya arasında parasal ve sosyal birlik kuruldu. 4+2 Görüşmeleri ’nin olumlu bir biçimde sonuçlandırılmasıyla imzalanan antlaşmayla iki Almanya’nın birleşmesi yolundaki son en elde kalkmış oldu. Sonuçta 2 Ekim gecesi birleşik Almanya doğmuş oldu. Doğru cevap A’dır.

Birleşik Almanya konusunda büyük güçlerin ikna edilmesinde, Alman hükûmetinin başarılı diplomasisinin yanı sıra, Almanya’nın özellikle doğu sınırlarının değişmezliği hususun da verdiği garantinin de etkisi büyük oldu. Bu sayede Polonya ve özellikle SSCB’nin endişeleri giderilmekte ve İkinci Dünya Savaşı sonrası sınırların değişmezliği teyit edilmekteydi. Tabi, Almanya’nın SSCB’ye milyarlarca dolarlık hibe ve kredi vermeyi kabul etmesi de süreci daha da kolaylaştıracaktı. Zaten Gorbaçov yönetimi Doğu Avrupa’da ki askerî varlığını ortadan kaldırmaya ve Doğu Avrupa ülkelerinin kendi geleceklerini belirleme hakkına dayalı politikasını 1989 sonun da belirginleştirmişti. Almanya’nın birleştirilmesi de bu politikanın doğal sonucuydu. Doğru cevap C’dir.

Açıklık, Sovyet yönetimindeki aksaklıkların giderilmesi, yönetim kadrolarında gençleştirilmeye gidilmesi, basın ve ifade özgürlüğünün genişletilmesi, rejim karşıtlarının salıverilmesi, insan hakları ihlallerinin önlenmesi gibi Sovyet halkının siyasal temsil kanallarının açılmasına dayanmaktaydı. Gorbaçov bu politikayı uygulamaya sokarak girişeceği reformlar için halk desteğini almayı ve bu desteği Komünist Parti için de ki muhafazakâr kanada karşı da kullanmayı amaçlamaktaydı. Doğru cevap D’dir.

Gorbaçov ve Reagan arasında Cenevre’de yapılan 19-21 Kasım 1985’de ki ilk zirve toplantısında silahsızlanma konusu görüşme gündeminin ana maddesi oldu. Bu ilk görüşme de sonuç alınamadıysa da iki taraf arasında bir yakınlaşma sürecinin başladığı açıktı. Bu görüşmeyi 11-12 Ekim 1986’da Reykjavik’de yapılan görüşme izledi. Sonuçta 7-10 Aralık 1987’de yapılan Washington Zirvesi’nde anlaşmaya varıldı ve tarihte ilk defa nükleer silahların azaltılması yönünde bir antlaşma- Orta Menzilli Füze Antlaşması (INF) imzalandı. Doğru cevap A’dır.

Ekim 1989’da Gorbaçov’un Finlandiya ziyaretinde Gorbaçov’un basın sözcüsü Gerasimov basına yaptığı açıklamada; “Biliyorsunuz Frank Sinatra’nın bir şarkısı vardır: I did it my way (kendi bildiğim gibi yaptım) Macaristan ve Polonya da bildikleri gibi yapıyorlar” diyerek, Doğu Avrupa’daki dönüşüme SSCB’nin hiç bir şekilde müdahale etmeyeceğini çok açık bir biçimde ilan etti. Bu politika “Sinatra Doktrini” olarak adlandırıldı. Doğru cevap E’dir.

Rejimin yıkılmasına neden olacak olaylar, ülkenin kuzeyinde yaşayan ve anavatandaki liberalleşme sürecinden etkilenen Macar azınlığa karşı şiddet kullanılmasıyla 1989 Aralık’ında başladı. Protestocu kitlelere “katliam” uygulandığı haberleri hızla ülkeye yayıldı. Bunu Bükreş’teki yaygın ve geniş katılımlı halk hareketleri izledi. Doğru cevap B’dir.

1 Kasım 1988’de İsrail’de genel seçimler yapılacaktı. FKÖ ve Arap devletleri bağımsızlık ilanı için seçimleri beklemişlerdi. Seçimlerin hemen ardından İsrail’de hükûmet kurma çabaları devam ederken, 12-15 Kasım 1988’de toplanan Yaser Arafat liderliğindeki Filistin Ulusal Konseyi (Parlamento) 15 Kasım’da yayınladığı bir bildiri ile “Bağımsız Filistin Devleti”nin kurulduğunu ilan etti. Bu devletin başkenti de yine işgal altındaki Kudüs olacaktı. Doğru cevap D’dir.

Keşmir Sorunu, 1947’de Hindistan’ın bölünmesinden sonra nüfusunun çok büyük bölümünü Müslümanların oluşturduğu Keşmir bölgesinin üçte ikisi Hindistan, üçte biri ise Pakistan’ın denetimindedir. Pakistan bölgenin tamamının kendi yönetimine bırakılmasını talep etmektedir. Bu da Keşmir’in iki ülke arasında büyük bir sorun olmasına neden olmuştur. İki ülke Keşmir Sorunu yüzünden üç kez (1947-48, 1965 ve 1971) savaşmıştır. Ayrıca 1998 ve 2002 yıllarında iki ülke savaşın eşiğine gelmiş, uluslararası diplomatik çabalarla krizler sıcak savaşa gitmeden çözülmüştür. Doğru cevap D’dir.

Apartheid, 1948-1994 yılları arasında Güney Afrika Cumhuriyeti’nde iktidarda bulunan Ulusal Parti tarafından uygulanan ve beyazların siyahlar üzerinde her alandaki üstünlüğüne dayanan ırk ayrımcılığı politikası ve düzenlemelerinin tamamına verilen addır. Doğru cevap C’dir.