SİYASİ TARİH I

Doğru Cevap E’dir.

Doğru Cevap D’dir.

Doğru Cevap A’dır.

Doğru Cevap D’dir.

Doğru Cevap D’dir.

Doğru Cevap A’dır.

Doğru Cevap A’dır.

Doğru Cevap E’dir.

Doğru Cevap E’dir.

Doğru Cevap A’dır.

Avrupa’da siyasal, sosyal ve iktisadi alanlardaki gelişmeler, kıtanın Batısı’nda, Doğusu’na göre daha derinden hissedildi. Bunun en önemli sebebi Batı’da çok ses­liliğin Doğu’ya göre daha yaygın olmasındandı. Batı Avrupa içinde de Aydınlan­ma Çağı’nın özellikle geliştiği ülke ise Fransa olmuştu. Bu yeni fikirleri özellikle Fransız yazarlarının işlediği görülmektedir. Ansiklopedistler adını alan Diderot, Voltaire, Montesquieu, Rousseau gibi yazarlar, XVIII. yüzyılın ortaları ile ikinci yarısında ortaya koydukları çalışmalarıyla, Aydınlanma Çağı’nın Fransa’da kök salmasını sağlamışlardır.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı B şıkkıdır.

Fransa’nın, XVIII. yüzyıl boyunca İngiltere’yle uzun süren savaları borçlanmalara, bütçe açıklarına ve yeni vergilerin toplanması ihtiyacına yol açmıştı. Yeni vergi­lere karşı ise Parlamento’nun (Etats Generaux) direnmemesi kaçınılmazdı. Vergi artışları en fazla burjuvaziyi rahatsız etmişti. Fakat Fransa’da gerek kentlerde, ge­rek kırsal kesimde artık önemli sayılara ulaşmış işçiler de vardı. İşçi kesiminin duyduğu rahatsızlık da burjuvaziden daha alt düzeyde değildi. Aristokrasi’nin (Soylular) çeşitli vergi muafiyetlerine sahip olması ve Ruhban’ın da (Kilise) vergi vermemekte direnmesi, bütün mali yükün burjuvaziye ve sıradan halka binmesi­ne sebep olmaktaydı.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.

Fransa’nın, XVIII. yüzyıl boyunca İngiltere’yle uzun süren savaları borçlanmalara, bütçe açıklarına ve yeni vergilerin toplanması ihtiyacına yol açmıştı. Yeni vergi­lere karşı ise Parlamento’nun (Etats Generaux) direnmemesi kaçınılmazdı. Vergi artışları en fazla burjuvaziyi rahatsız etmişti. Fakat Fransa’da gerek kentlerde, ge­rek kırsal kesimde artık önemli sayılara ulaşmış işçiler de vardı. İşçi kesiminin duyduğu rahatsızlık da burjuvaziden daha alt düzeyde değildi. Aristokrasi’nin (Soylular) çeşitli vergi muafiyetlerine sahip olması ve Ruhban’ın da (Kilise) vergi vermemekte direnmesi, bütün mali yükün burjuvaziye ve sıradan halka binmesi­ne sebep olmaktaydı.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı C şıkkıdır.

Meclis, öngörüldüğü gibi Mayıs 1789’da toplandı. Üç alt-Meclis’ten oluşmaktaydı. Birinci ve İkinciye Aristokrasi ve Ruhban sınıfları egemendi. Üçüncü alt-Meclis’te ise bankacıların başını çektiği orta sınıf (Burjuvazi) ile köylüler ve işçiler yer alı­yordu. Birinci ve İkinci alt-Meclis’le Üçüncüsü arasındaki ayrılık hemen dikkati çekiyordu. Özellikle Burjuvazi, kazandığı iktisadi güce rağmen siyasal açıdan hâlâ Soylulara bağlı olmaktan kurtulmak istiyordu.

Öte yandan, Üçüncü alt-Meclis’teki bütün sınıflarda Aydınlanma Çağı’nın yeni fikirleri iyice yer etmiş bulunmaktaydı. Kısa bir süre önce (1776’da) Kuzey Amerika’da İngiltere’ye karşı yürütülen Amerikan bağımsızlık hareketinin başarı­ya ulaşmış olması, Üçüncü alt-Meclis’te bulunanlarda, Fransa’da da milli egemen­liğin kurulması kararlılığını yaratmıştı.

Sayıları diğer iki alt-Meclis’in üye toplamına eşit olan Üçüncü alt-Meclis’in te­meldeki bu farklı yaklaşımı, Meclis’i daha başlangıçta devrim havası içine soktu. Üçüncü alt-Meclis, toplantıları altı hafta kadar boykot ettikten sonra, 17 Haziran’da kendini “Milli Meclis” olarak ilan etti. Kral XVI. Louis ise, Aristokrasi’nin baskı­sıyla “Milli Meclis”in toplantı salonunu kapattı. Böylece, bir yanda Kral, Soylular ve Kilise; öte yanda ise Burjuvazi ve geniş halk kitlelerinin yer aldığı bir ayrışma meydana gelmişti.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.

Meclis, öngörüldüğü gibi Mayıs 1789’da toplandı. Üç alt-Meclis’ten oluşmaktaydı. Birinci ve İkinciye Aristokrasi ve Ruhban sınıfları egemendi. Üçüncü alt-Meclis’te ise bankacıların başını çektiği orta sınıf (Burjuvazi) ile köylüler ve işçiler yer alı­yordu. Birinci ve İkinci alt-Meclis’le Üçüncüsü arasındaki ayrılık hemen dikkati çekiyordu. Özellikle Burjuvazi, kazandığı iktisadi güce rağmen siyasal açıdan hâlâ Soylulara bağlı olmaktan kurtulmak istiyordu.

Öte yandan, Üçüncü alt-Meclis’teki bütün sınıflarda Aydınlanma Çağı’nın yeni fikirleri iyice yer etmiş bulunmaktaydı. Kısa bir süre önce (1776’da) Kuzey Amerika’da İngiltere’ye karşı yürütülen Amerikan bağımsızlık hareketinin başarı­ya ulaşmış olması, Üçüncü alt-Meclis’te bulunanlarda, Fransa’da da milli egemen­liğin kurulması kararlılığını yaratmıştı.

Sayıları diğer iki alt-Meclis’in üye toplamına eşit olan Üçüncü alt-Meclis’in te­meldeki bu farklı yaklaşımı, Meclis’i daha başlangıçta devrim havası içine soktu. Üçüncü alt-Meclis, toplantıları altı hafta kadar boykot ettikten sonra, 17 Haziran’da kendini “Milli Meclis” olarak ilan etti. Kral XVI. Louis ise, Aristokrasi’nin baskı­sıyla “Milli Meclis”in toplantı salonunu kapattı. Böylece, bir yanda Kral, Soylular ve Kilise; öte yanda ise Burjuvazi ve geniş halk kitlelerinin yer aldığı bir ayrışma meydana gelmişti.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı C şıkkıdır.

Halk, 14 Temmuz 1789 günü, Fransa’da mutlakiyetçi monar­şinin sembollerinden Bastille hapishanesinin önünde toplandı. Buradaki karışık­lıklar sırasında askerlerle çatışma çıktı. Halk, birdenbire büyüyen kanlı olaylar sırasında Bastille’i ele geçirdi. Bu durum karşısında Kral geriledi ve Üçüncü alt- Meclis’in ilan ettiği Milli Meclis’i tanımak zorunda kaldı. 14 Temmuz’da başlayan Fransız Devrimi, aşamalar hâlinde gelişmiştir.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı E şıkkıdır.

Milli Meclis, 4 Ağustos’ta “feodalizmin kaldırıldığı”nı ilan etti. 26 Ağustos’ta da “İnsan ve Vatandaş Hakları Beyannamesi” yayınladı. Fakat bu tarihten sonra, zaman ilerledikçe ve yeni hükümet biçiminin ne olacağı gibi konulara inildikçe, Fransız Devrimi’nin önderleri arasında görüş ayrılıkları doğmaya başladı. ABD Anayasasından da etkilenen Jacobinler (Jakobenler) - Kral’a yasaları veto yetkisi tanınmasını ve çift meclis sisteminin kurulmasını isterken bazıları ise -Radikal­ler- Kral’ın ancak “askıya almak yetkisi” olabileceğini ve tek meclisin gerektiğini savunuyorlardı.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı D şıkkıdır.

Devrimin ilk günlerinle ilan edilen İnsan ve Vatandaş Hakları Beyannamesi’nde yer verilen, insanların doğuştan özgür oldukları, özel mülkiyetin dokunulmazlığı, basın özgürlüğü, yasalar önünde eşitlik, adil vergi düzeni ve memuriyete girebil­me gibi haklar Kurucu Meclis’in hazırladığı anayasayla teminat altına alındı. Fa­kat bazı sınırlamalar da getirildi. Mesela, halkın büyük bölümünün “cahil olduğu”, dolayısıyla da “siyasi görüşü bulunamayacağı” düşüncesiyle, vatandaşlar “aktif ” ve “pasif ” biçiminde ikiye ayrılırken, yalnız 25 yaşın üstünde olan ve belirli bir miktar vergiyi ödeyenlere seçme hakkı verildi. Bu durum yüksek orta sınıfı yö­netimde söz sahibi durumuna getirirken köylü ve işçilerin tamamen dışlanması sonucunu doğuruyordu. Kadınların ise ne oy verme ne de eğitim hakları vardı.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı E şıkkıdır.

Yeni yönetimin ekonomi alanda liberalizmi benimsemesi, burjuvazinin gücünü gösteriyordu. Fransız Devrimi, onu gerçekleştiren sosyal güçler içinde daha zi­yade orta sınıfın (Burjuvazi’nin) taleplerine göre biçim almaktaydı. Öte yandan Fransız Devrimi, esas itibariyle Aristokrasi’ye (Soylular) karşı gerçekleştirilmiş­ken Kurucu Meclis ülke topraklarının yaklaşık % 10’una sahip olan Kilise’nin de mallarına el koyunca, Ruhban sınıfının Devrim’e desteği tamamen ortadan kalktı. Devrim’in Paris dışındaki kırsal alanda yayılmasında ve benimsenmesinde önemli bir rol oynayan köy papazları bu el koyma kararına tepki duydular. Papa, Devrim’i ve gerçekleştirdiklerini kınadı. Devrim’in Kilise’yi böylesine karşısına alması ise, hem içerideki hem de dışarıdaki muhaliflerinin sayısını artırmaktan başka bir işe yaramadı. Fransa’nın birçok yerinde Devrim karşıtı isyanlar başladı. Bunun üze­rine çok sert bir tavır alan Devrimciler kiliseleri kapatmaya, ele geçirdikleri din adamlarını öldürmeye başladılar. Devrim’in “Kilise karşıtı” yüzü toplumsal hu­zursuzluğu derinleştirdi. Napoleon Bonaparte’ın 1801’de Kilise’yle “barışmasına” kadar, yeni Fransa’da din alanındaki sorunlar sürecektir.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı E şıkkıdır.

Başlangıçta, savaş Fransa için kötü gitti. Prusya da Avusturya’ya katıldı. Bunun­la birlikte, Devrim’in bazı düzenlemelerinden hoşnut olmamalarına rağmen eski rejimin geri gelmesini asla istemeyen geniş köylü kesimiyle işçiler savaş başlayınca Devrim’e sahip çıktı. 10 Ağustos 1792’de Paris’te bir ayaklanmayla krallığın kaldırılması istendi. Bunun üzerine Ulusal Meclis, XVI. Louis’in yet­kilerini askıya alarak yeni bir anayasa yapmak üzere Ulusal Konvansiyon (Ku­rultay) oluşturulmasına karar verdi. Seçimle oluşturulan Ulusal Konvansiyon 22 Eylül’de de Fransa’da cumhuriyeti ilan etti. 1792’den, Direktuvar yönetiminin kurulacağı 1795’e kadarki dönem, Ulusal Konvansiyon dönemi olarak adlandı­rılır. Ulusal Konvansiyon, Montesquieu’nün “güçler ayrılığı” ilkesinin aksine, yürütme ve yasama erklerinin tek organda birleşmesinin örneğini oluşturan bir olağanüstü dönem meclisiydi.

Fransa’daki bu gelişmeler mücadele ruhunu biledi. Savaşın kaderi de Fransa’nın lehine değişmeye başladı. Fransa, İngiltere ve Hollanda’ya da savaş açtı. Bu savaş, Avrupa devletlerinin aralarında birleşerek Fransa’ya karşı sürdürecekleri ve 1815’e kadar yedi kez tekrarlanacak Koalisyon Savaşları’nın birincisidir.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.