SİYASİ DÜŞÜNCELER TARİHİ

Salonlar XVII. yüzyılda Fransa’da ortaya çıkmıştır.

Akıl tarafından tıpkı Platon’daki gibi bir tabula rasa’nın gerçekleştirilmesi yani eski düzene ilişkin her şeyin atılıp temizlenmesi ‘yıkıcı işlev’ olarak adlandırılır

Elit, yani seçkin bir zümrenin “akıllı, aydın, bilgili”, geri kalanların ise “aptal, cahil, bilgisiz” olduğunu kabul edip toplumsal eşitsizliği entelektüel farklılık üzerine oturtup meşrulaştıran yaklaşım entellektüel elitist tutumdur.

İktidarda aklı ya da felsefeyi hakim kılma savunan filozoflar, toplumun kaderinin aydın danışmanlarca çevrili tek bir “filozof kralın” ya da “aydın despotun” ellerinde olmasında bir sakınca görmezler.

Aydın despotizmi anlayışını, bir öğreti olarak ortaya koyan ilk düşünürler fizyokratlardır.

Güçler birliği aydınlanmacıların despotizmi eleştirip siyasal liberalizmi desteklemek amacıyla önerdikleri düzenlemeleri içeren dört çerçeveden birisi değildir.

Aydınlanmacılar açısından yaşaması imkansız olarak görülen yönetim şekli cumhuriyettir

Aydınlanmacıların  “evrensel yasalar” anlayışı, kozmopolitizmin savunulmasına da yol açar.

Spinoza toplum sözleşmesi kuramını benimser.

Spinoza’ya göre devletin gerçek amacı özgürlüktür.

Akıl tarafından tıpkı Platon’daki gibi bir tabula rasa’nın gerçekleştirilmesi yani eski düzene ilişkin her şeyin atılıp temizlenmesi ‘yıkıcı işlev’ olarak adlandırılır.

Elit, yani seçkin bir zümrenin “akıllı, aydın, bilgili”, geri kalanların ise “aptal, cahil, bilgisiz” olduğunu kabul edip toplumsal eşitsizliği entelektüel farklılık üzerine oturtup meşrulaştıran yaklaşım entellektüel elitist tutumdur.

İktidarda aklı ya da felsefeyi hakim kılma savunan filozoflar, toplumun kaderinin aydın danışmanlarca çevrili tek bir “filozof kralın” ya da “aydın despotun” ellerinde olmasında bir sakınca görmezler.

Aydın despotizmi anlayışını, bir öğreti olarak ortaya koyan ilk düşünürler fizyokratlardır.

Güçler birliği aydınlanmacıların despotizmi eleştirip siyasal liberalizmi desteklemek amacıyla önerdikleri düzenlemeleri içeren dört çerçeveden birisi değildir.

Aydınlanmacılar açısından yaşaması imkansız olarak görülen yönetim şekli cumhuriyettir.

Aydınlanmacıların  “evrensel yasalar” anlayışı, kozmopolitizmin savunulmasına da yol açar.

Spinoza toplum sözleşmesi kuramını benimser.

XVII. yüzyılın önemli düşünürlerinden biri olan Hollandalı Baruch (Benedictus) Spinoza (1632-1677)’nın, tıpkı John Locke gibi Aydınlanmanın bir öncüsü, bir habercisi olduğu söylenebilir. Çünkü Spinoza, Teolojik-Politik İnceleme ile Politik İnceleme adlı yapıtlarında bilimsel yeniliklerden, eleştirel ve sorgulayıcı düşünceden, fikirlerin özgürce ifade edilmesinden yana bir tutum takınır.

Panteist bir yaklaşımı benimseyerek Tanrı ile doğayı özdeşleştirdiği için dinsiz, hatta ateist (Tanrı tanımaz) olmakla suçlanmış olan Spinoza, erdemi, dolayısıyla mutluluğu dinsel anlamından tümüyle soyutlar. Ona göre erdemli olup mutluluğa ulaşmak ve iyi bir yaşam sürmek, dinsel inançlara bağlılık ile değil, sadece akla dayalı bir düşünme ile mümkündür. Bu görüşü, insan doğası anlayışıyla doğrudan ilişkilidir.