SİYASET FELSEFESİ II

Asimilasyon, bir topluluğun zaman içinde kendi kültürel değerlerini unutarak çoğunluğu oluşturan grubun dilini ve kültürel değerlerini benimseyerek dönüşmesi durumunun adıdır. Doğru cevap B'dir.

Amerika Birleşik Devletleri’nde kullanılan eritme potası (melting pot), farklı ülkelerden göçen etnik azınlıkların yeni devletlerine uyum sağlamak üzere dillerini, kültürel değerlerini, yaşam tarzlarını terk etmelerine ve bunun karşılığında yeni bir ulusal kimlik kazanmalarına işaret eden, tekkültürcü siyaset anlayışından kaynaklanan bir terimdir. Doğru cevap C'dir.

Ratio, Latincede aklın hesap yapan, çıkarımlarda bulunan ve ilişkiler kuran çözümleyici yönüne işaret eden bir terimdir ve modern felsefede bilginin en temel kaynağının akıl olduğunu savunan akılcılık (rationalism) yaklaşımının kökenini oluşturur. Doğru cevap C'dir.

Mukaddime’de dünya çapında yankı uyandıran bir tarih felsefesinin temellerini atan İbn Haldun da (1332-1406), toplum yaşamının ve siyasetin temelini dayandırdığı asabiyet kavramının soy ve neden asabiyeti olarak iki farklı biçimde anlaşılabileceğini, toplumların uygarlık düzeyinin bu asabiyet türlerinden hangisine daha fazla önem verdikleriyle ilişkili olarak belirlenebileceğini savunur (İbn Haldun 2005, s. 335, 378-379). Doğru cevap E'dir.

Irk sözcüğünün Türkçedeki geçmişi “uruk” sözcüğüne kadar uzanır. Günümüzde hâlâ kullanılan “uyruk” sözcüğünün de kökeninin “uruk” olduğunu öne süren dilbilimciler vardır. Doğru cevap B'dir.

Etnosentrizm, ırkçılık gibi belirgin olarak biyolojik-genetik özellikleri vurgulamasa da, insan topluluklarını birbirinden ayırırken ırk ölçütüne dil, kültür, din gibi diğer unsurların yanında yer vermekte ve yalnızca üstün olarak nitelediği topluluğa değerlendirme, değer ölçütü getirme hakkı tanımaktadır; bu da özünde ırkçılıktan farklı bir tutum değildir. Doğru cevap B'dir.

19. yüzyılda İngiliz biyolog Charles Darwin’in Türlerin Kökeni adlı yapıtında ileri sürdüğü doğal seçilimi temel alan ve toplumsal alana uyarlayan Sosyal Darwinizm’den de yararlanan ırkçı yaklaşım, daha önce İdeolojiler başlıklı ünitenin Faşizm altbaşlığında da kısaca değindiğimiz üzere, daha yüksek ırkların/halkların daha aşağı olanları egemenliği altına almasını, hatta köleleştirmesini normal karşılar. Böyle bir normalleştirmeyi şu kabuller izler:
1. Yüksek/ırklar aşağı ırklarla asla karışmamalıdır, yoksa üstün ırk bozulur.
2. Aşağı ırktan olanlar, doğaları gereği, üstün ırktaki halklardan zekâ, fiziksel özellik ve ahlâk bakımından geri kalmıştır.
3. Aşağı ırktaki halk toplulukları, ekonomik, toplumsal, hukuki haklardan, üstün ırka ait halklarla aynı düzeyde yararlanamaz, hatta yararlanamamalıdırlar.

Doğru cevap E'dir.

A,B,C ve D seçeneklerindeki unsurlar liberalizmi temsil ederler. E seçeneği ise Sosyalizm'e aittir. Doğru cevap E'dir.

Çokkültürcü siyaset anlayışının ortaya çıkmasına zemin hazırlayan talepler, temelde çoğulculukla (pluralism) ilişkili taleplerdir. Doğru cevap C'dir.

Irkçılığı ve etnosentrizmi temel alan faşist siyaset anlayışı, tekkültürcülüğü toplumun tüm üyelerine dayatır ve politikalarını benimsemeye direnen azınlık unsurları üzerinde ya temel yaşam haklarını çeşitli biçimlerde tehdit ve gasp ederek, ya da ötekileştirip toplumsal yaşamdan koparmaya çalışarak baskı oluşturur. Doğru cevap D'dir.

Özellikle 1945’ten sonra, Batı’nın gelişim ve dönüşüm süreçlerinden geçmemiş farklı kültür ve ulusal kimliklerden insanlar, daha insanca bir yaşam umuduyla Batı ülkelerine artan bir yoğunlukla göç etme eğilimi göstermiştir. Bu göçler, önemli sorunları da beraberinde getirmiş ve 20. yüzyılda özellikle yoğun
göç alan ABD, Kanada, Avustralya, Fransa gibi ülkelerde siyaset felsefesi açısından da önem taşıyan çokkültürlülük, çokkültürcülük, ötekileştirme, yabancı düşmanlığı gibi pek çok yeni konu tartışmaya açılmıştır. Doğru yanıt C şıkkıdır.

Çokkültürlülük adından da anlaşılacağı üzere farklı etnik ve kültürlerin bir arada olması durumudur, yukarıda verilen ülkeler arasında da ABD çok farklı kültürlerin bir araya geldiği ve farklı eyaletleri içinde barındırdığı için diğerlerinden öne çıkmaktadır. Doğru yanıt D şıkkıdır.

İlk kez Avrupa’da ortaya çıkan ve amacı etnik, kültürel, dinsel ve dilsel farklılıkları bir potada eriterek ortak bir tarih, dil ve kültüre dayalı bir ulus
yaratmak olan ulus-devlet düşüncesi için bugün ciddi bir meydan okuma olarak
görülmektedir. Bazen “çokkültürlülük” bazen de “çokkültürcülük” olarak adlandırılan bu meydan okuma, özü itibariyle toplumda her türlü tekdüzelik, birlik ve ortaklığı bozan “çeşitlilik” olgusuna vurgu yapmaktadır. Doğru yanıt A şıkkıdır.

Asimilasyon, bir topluluğun zaman içinde kendi kültürel değerlerini unutarak çoğunluğu oluşturan grubun dilini ve kültürel değerlerini benimseyerek dönüşmesi durumunun adıdır. Asimilasyon genellikle egemen toplumun birlikte yaşadıkları diğer topluluklara devlet eliyle bir dayatması ve zorlaması olurken, bazı durumlarda topluluklar herhangi bir dış baskı olmadan da asimile olabilmektedir.

Çokkültürlülüğün de çokkültürcülüğün de Batı toplumlarında ortaya çıktığını dile getirmiştik. Bir olgu olan çokkültürlülük kendi “ideolojisi” çokkültürcülüğü doğurmuştur. Durum, somut durumundan kaynaklanan sorunlar, bir teorik temeli gerekli kılmıştır. Kullanım geçmişi postmodern olarak nitelenen 1950 sonrasına kadar geri götürülebilecek olan çokkültürcülük, 1960’larda Amerika Birleşik Devletleri’nde yaygınlaşmaya başlayan bir söylem olmuş, sonrasında Batı Avrupa’ya yayılmış olup günümüzde göçmen grupların kültürel farklarını korumada uygulanan politikaları da kapsayacak biçimde kullanılmaktadır. Doğru yanıt D şıkkıdır.

Tekkültürcülükle varılmak istenen hedef, etnik kökeni farklı olan göçmenleri asimile ederek bir potada eritmek olmuştur; bu da kademeli olarak “öteki”nin yok edilmesine kadar uzaması öngörülen bir süreçtir. Bu asimilasyoncu bakış açısı, liberal demokrasinin idealleriyle yaşanan toplum gerçekliği arasındaki farkı kapatamadığı gibi, belli etnik grupları, fiziksel-kültürel özelliklerinden dolayı, toplumun temel görüşlerinde asimile etmeyi de başaramamış, yani en temel hedefine ulaşmakta yetersiz kalmıştır. Doğru yanıt E şıkkıdır.

“Çokkültürlü toplum (multicultural society) bünyesinde iki veya daha fazla
kültürel topluluğu barındıran bir toplumdur. Çokkültürlü toplum, her biri farklı
biçimler göstermekle birlikte kültürel çeşitliliğe iki şekilde tepki verebilir: Ya kültürel çeşitliliği olumlu karşılar, onu anlamak için merkeze koyar ve onun kendi
varlığını sürdürmek üzere öne sürdüğü kültürel taleplere saygı duyar ya da bu
toplulukları çoğunluk kültürü içinde eriterek asimile edebilir. Doğru yanıt B şıkkıdır.

Irkçılıkla bağlantılı olarak görülen ve biyolojik-genetik temellerin ötesine geçerek halkları dil, din, kültür alanlarında da üstün-aşağı ayrımı eksenine oturtmaya çalışan etnosentrizm, bir grup insanın ya da halkın kendi ırk, din, dil, değer
dizileri ve kültürlerinin diğer halklarınkinden üstün olmasının doğal olduğunu ve
değerlendirme ölçütlerini koyması gerekenin üstün olan halk olması gerektiğini
savunan yaklaşımdır. Doğru yanıt B şıkkıdır.

Afrika kökenli Amerikan vatandaşları için siyah ya da zenci ifadesinin kullanımı,
Amerika Birleşik Devletleri’nde kanunen yasaklanmıştır. Bu da ırkçılıkla savaşmak için atılan en önemli adımlardan biridir. Doğru yanıt A şıkkıdır.

Liberal demokrasi, çoğulculuğu, serbest piyasa ekonomisini, sivil toplumu, özel yaşamın dokunulmazlığını ya da bireyin özerkliğini ve karşılıklı hoşgörüyü de savunur ve vazgeçilmez görür. Doğru yanıt C şıkkıdır.