SİYASET FELSEFESİ I - Deneme Sınavı - 2

Evrensel bildirgenin 14. Maddesi başka ülkelere sığınma hakkını belirtir. Aynı zamanda buna Sığınma Hakkı da denir.

Wellman (1999, s.17): Sığınma hakkı kimi zaman yaşama hakkının korunmasının tek yolu haline gelebilmektedir.

Yukarıda belirtilen en sık başvurulan yol “üç kuşak” düşüncesidir.

Başta yaşama hakkı olmak üzere özel yaşama, haberleşmeye, düşünceyi açıklamaya müdahale etmeme gibi dokunulmazlıklar bu hakların özünü oluşturmaktadır.

Yukarıda bahsedilen haklar üçüncü kuşak haklarıdır.

“Dünya çapında eyleme geçmeyi talep etmektedir, bu hakların yüklediği ödevlerin yerine getirilmesi de öncelikle uluslararası kurumlara düşmektedir” üçüncü kuşak tanımını yapan bir diğer bakış açısıdır.

Siyaset ve insan hakları tüm toplumsal gerçeklikler göz önüne alınarak değerlendirilmeli ve disiplinler arası yaklaşımlar önemsenmelidir. Herhangi bir kavramsal boşluk bu kavramların diğerini etkilemesine sebep olur. Bu bağlamda insan haklarının sadece bir hukuk sorunu olarak ele alınması sorunludur. Doğru cevap A'dır.

İnsan hakları, insan olma koşuluyla başlayan, evrensel ve dil, din, cinsiyet gibi ayrımlar gözetmeyen haklardır. Bu durum hakların göreceli olmadığını gösterir. Bu anlamda insan hakları devletler özelinde değişiklik gösteremez. Doğru cevap D'dir.

İnsan hakları, insan onuru, değer, evrensellik ve belirli bir insan anlayışına göre kurgulanır. Bu durum belli bir gruba aidiyet üzerinden tanımlanamaz. Doğru cevap C'dir.

Hakların çeşitlenmesi, kuşak çeşitlenmesi ile paralellik gösteremez. Fakat diğer bütün çelişkiler insan hakları ve kuşak arasında çelişki doğurabilir. Doğru cevap D'dir.

Çevre hakkı, birinci ve ikinci kuşak haklar arasında değildir. Doğru cevap D'dir.

Maurice Cranston yukarıda adı geçen sınırlamayı yapan liberal bir düşünürdür. Doğru cevap A'dır.

Sığınma hakkı Hugo Grotius tarafından 1625’te ortaya atılan birinci kuşak haklardandır. Doğru cevap E'dir.

Dayanışma hakları olarak tartışılan şey üçüncü kuşak haklar içinde yer alır. Doğru cevap E'dir.

Kültürel görecelik uzlaşılmaz, doğrulanmaz ve nesnel olduğu için evrensellik ilkesi ile çelişkili tartışmalara yol açar. Doğru cevap A'dır.

Kuçuradi, insan olanaklarını ve bu olanakların gerçekleştiği koşulları insan haklarına dair bir ölçüt olarak ele almaktadır. Doğru cevap A'dır.

Kültürel görecelilik hiçbir ilke ve değerin genel geçer ya da “evrensel” olmadığı, onların kültürlere ya da toplumlara göre değişiklik gösterdiği düşüncesidir. Doğru cevap D'dir.

Yasama organlarının bütçeleri yürütme tarafından belirlenmekte, personel alımında ve atama-terfilerinde bağımsız beklenen ama pratikte pek olamayan- yargı üst kuruluşları kadar yürütme de etkili olmaktadır. Bu nedenle, yasama-yürütme ve yargı erkleri arasında da olması öngörülen güçler ayrılığı ilkesi -ülkelerin siyasal ve kültürel gelişmişlik düzeylerine göre ülkeler arasında kimi önemli farklılıklar görülse de çoğu kez teoride kalmaktadır.

Devletin oluşmasını açıklamaya, meşruluğunu temellendirmeye çalışan Sözleşmecilik Kuramı, kişilerin tek başlarına kendi varlıklarını ve özgürlüklerini koruyamadıkları için sınırsız özgürlüklerinden vazgeçip erki bir üst otoriteye ya da makama devrettiklerini, devletin böyle ortaya çıktığını ileri sürer.

İnsan nedir?”, “insanın ayırd edici özellikleri nedir?” gibi sorularla insanın neliğini (ne olduğunu, yapısını, “özünü”) ortaya koymayı kendisine sorun edinen felsefe dalı Felsefi Antropoloji ya da İnsan Felsefesidir.