SİYASET FELSEFESİ I - Deneme Sınavı - 13

Bireyin eylemlerinde başka kişi ya da gruplar tarafından engellenmemesi isteğidir.

Kişinin kendi hayatının ve kararlarının ne türden olursa olsun bir dış güce değil, kendisine dayanması isteğidir.

Katılımcı demokrasilerde halk, seçimler yoluyla  belirlediği temsilciler aracılığıyla yönetime doğrudan katılımı sağlar.

plebisiter demokrasi

sosyalist demokrasi

Demokrasi, yaşam tarzları birbirine uyan bireylerin yürütebildiği bir rejimdir.

Azınlıkların farklı düşüncelerinin uygulamaya konmasında güçlük çıkması

Herkesin görüşünü eşit ölçüde önemli ve değerli olarak hesaba katma, cahil/bilgisiz kimseler ile aydın/bilgi sahibi kimseleri bir tutmayı beraberinde getirir. Bu ise zaman zaman, toplumun geleceği için doğru ve sağlıklı kararların alınmasını zora sokmaktadır.

Olumsuz ya da Berlin’in kullanımıyla negatif özgürlük, bireyin eylemlerinde başka kişi gruplar tarafından engellenmemesidir. Bu anlamda siyasal özgürlük kişinin diğerlerince engellenmeden hareket edebilmesi durumudur

Habermas’a göre, liberal görüş, demokratik sürecin görevini, devlet yönetiminin toplumun çıkarlarına uygun biçimde programlanmasıyla sınırlandırmıştır. Buna göre, yurttaşların ortaya koyduğu siyasal irade, öncelikle kişisel çıkarları bir araya getirir, sonra da bu çıkarları, kolektif amaçlara yönelik siyasal gücü toplumun yönetimi için kullanmada uzmanlaşmış siyasetçilerden oluşan bir yönetim aygıtına karşı savunur.

Temel olarak azınlıkların ya da azınlıkta kalmış etnik toplulukların haklarının, yalnızca sayısal çoğunluk olmak bakımından kendilerine göre daha güçlü grup ya da gruplar karşısında korunması gerektiğini savunan çoğulculuk , iktidarın da olabildiğince çok toplum katmanına yayılması gerektiğini vurgulamıştır. Bu toplum katmanları, dinsel, ekonomik sınıflardan, meslek ve eğitim kurumlarına, sivil toplum örgütlerine kadar pek çok unsuru içerecek biçimde anlaşılır ve iktidarın bu katmanlara yayılmaması durumunda, tek elden yönetimden doğan sorunların ortadan kalkmayacağı öne sürülür

Rousseau’ya göre, toplum sözleşmesinden sonra ortaya çıkan yapının temel özellikleri şunlardır:
1. Herkes bireysel özgürlüğünün ve haklarının tümünü- koşulların herkes için eşit olduğu ve kimsenin bu koşulları başkaları adına değiştiremeyeceği- bir topluluğa
devretmiştir

2. Haklar herkes için eşittir ve asla bireyin istencine göre belirlenmez; çünkü böyle bir durum, toplumsal sözleşme ile ortaya çıkan birliği/bütünlüğü anlamsız kılar

3. Herkes-özgürlük ve haklar açısından-görünürde kaybettiğini telâfî eder, yani feda ettiğinden fazlasını elde etmiş olur

4. Böylece, her birey, şahsını ve güçlerinin tümünü ‘genel istenç’in öngördüğü doğrultuda, topluluğa verir; topluluğun oluşturduğu bu yeni bütünde de topluluğun tüm üyeleri, bütünün ayrılmaz birer parçası olarak aynı/ eşit davranışa tâbîdir.

Birey ya da yurttaş, yönetime nasıl katılacaktır? ‘Demokrasi’ kavramının çıktığı coğrafya olan Atina’da, M.Ö. 5. ve 4. yüzyıllarda, köleler, kadınlar ve çocuklar dışında kalan tüm yurttaşlar, doğrudan ve sürekli bir biçimde karar mekanizmalarının içinde aktif olarak yer almışlardır.

‘Modern’ olarak da nitelenen 17. yüzyıl ve sonrasındaki dönemde, Avrupa toplumları, aşamalı olarak, sıradan yurttaşların kendilerini temsil etmek üzere daha bilgili, daha iyi yetişmiş ve siyaset alanında deneyimli kişilere düzenli aralıklarla gerçekleşen seçimler aracılığıyla oy vererek meclise gönderdikleri bir modeli benimsemiştir. Bu model, günümüzde de en açıkça bilinen ve yönetimi için ‘demokratik’ nitelemesini kullanan tüm devletlerde uygulanmaktadır ve temsilî demokrasi olarak anılır.

Halkın kendi geleceği ve kaderi hakkındaki kararlara katılma mekanizmalarından biri de yine temsilî demokrasi çatısı altında kendisini gösterir: plebisiter demokrasi adı da verilen bu katılım mekanizmasının, daha çok referandum vb. araçları içerdiği ve halkta yönetim üzerinde daha fazla söz sahibi olduğu duygusunu uyandırdığı söylenebilir, fakat plebisiter demokrasi, profesyonel siyasetçilerin halkı kendi çıkarları doğrultusunda manipüle etmesine, yani halkın kararlarını kendi çıkarları doğrultusunda yönlendirmesine ve etkilemesine çok açıktır.

Demokrasinin olumlu özelliklerinden biri, bu sorunun yanıtı çerçevesinde ortaya çıkar: demokrasi, insanların bağımsızlık, özgüven, eleştirellik, tartışma kültürünü benimseme, başka bireylerin hak ve özgürlüklerini de gözetme gibi pek çok erdemini geliştirme olanağını fazlasıyla bulduğu bir yönetim biçimidir, denilebilir.

Demokrasinin bir başka olumsuz yönü de toplumdaki tüm bireylerin görüşlerine eşit ölçüde değer vermesiyle ortaya çıkar. Herkesin görüşünü eşit ölçüde önemli ve değerli olarak hesaba katma, cahil/bilgisiz kimseler ile aydın/bilgi sahibi kimseleri bir tutmayı beraberinde getirir.

Bir kadının nasıl giyinmesi gerektiğine karışılmaması

Bireyin dış baskı ve zorlamalara maruz kalmaması

Yönetimin  çoğunluğun  sesi olarak ülkeyi yönetmesi