SİYASET BİLİMİ

Abraham Lincoln demokrasiyi “halkın, halk tarafından, halk için yönetimi” olarak tanımlamıştır. Doğru cevap ''E'' şıkkıdır.

Tüm demokrasilerde az ya da çok var olan temel niteliklerden biri tek partili sistem değildir. Doğru cevap ''A'' şıkkıdır.

Arend Lijphart, bir ülkedeki siyasal liderlerin demokrasiye olan inançlarını demokrasinin pekişmesi açısından önemli bir unsur olarak değerlendirmektedir. Doğru cevap ''B'' şıkkıdır.

Doğrudan demokrasinin ilk örneği olarak kabul edilen devlet Antik Yunan devletidir. Doğru cevap ''C'' şıkkıdır.

Aristo siyasete verdiği değer ve yaptığı siyasal analizler sebebiyle siyasetin babası olarak kabul edilmiştir. Doğru cevap ''D'' şıkkıdır.

Coğrafi konumdan dolayı Batı demokrasisinin, yasal anlamda sınırlı iktidarı esas aldığı için anayasal demokrasiyi ve bireysel hak ve özgürlükleri vurguladığı için de liberal demokrasiyi tercih ettiği yönetim tarzı Temsilî demokrasi olarak adlandırılır. Doğru cevap ''A'' şıkkıdır.

İngiltere çoğunlukçu demokrasi modeli ile yönetilmektedir.Doğru cevap ''E'' şıkkıdır.

Tek parti ve dar çoğunluklu iktidar anlayışına karşın, yürütme gücünün büyük koalisyonlar içerisinde paylaşılmasını esas alan sistem İsviçre sistemidir. Doğru cevap ''B'' şıkkıdır.

Eski Sovyetler Birliği, Doğu Avrupa ülkeleri, Çin, Kuzey Kore ve Vietnam’da uygulanmış olan sistemin adı, Halk demokrasisi sistemidir.Doğru cevap ''A'' şıkkıdır.

Francis Fukuyama, komünizme dayalı sistemlerin ortadan kalkmasını, bir çeşit “tarihin sonu” olarak değerlendirmiş ve bundan sonraki dönemde liberal demokrasinin dünyadaki tüm ülkeler açısından tek alternatif konumunda olduğunu ileri sürmüştür.Doğru cevap ''C'' şıkkıdır.

Demokrasi kavramı her ne kadar basit ve yalın bir olguymuş gibi gözükse de
çağdaş bir yönetim modeli olarak demokrasi, oldukça farklı ve karmaşık süreçleri
ifade eder. Demokrasi, günümüzde en yaygın ve normatif açıdan “iyi” olarak
değerlendirilen bir yönetim sistemidir. Normal ölçülerde otoriter sayılabilecek
devletler ve yönetimler bile demokrasinin “iyi”
bir yönetim tarzı olduğunu kabul etmektedir.

B

DEMOKRASİ KAVRAMI VE TANIMI

Eski Yunanca “halk” anlamına gelen demos
ve “iktidar, yönetim” anlamına gelen kratia köklerinden
türetilen demokrasi, “halk yönetimi”
anlamına gelmektedir. Demokrasinin en yaygın
kullanılan tanımlarından bir tanesi, Abraham
Lincoln’ün “halkın, halk tarafından, halk için
yönetimi” şeklindeki yaklaşımıdır. Ancak “halk”
kavramının sorunlu doğası, başka bir ifadeyle
halkın çok farklı ilgi, çıkar ve taleplere sahip
karmaşık yapısı, bugün demokrasi olarak bildiğimiz yönetim şeklini farklı kavramlarla
açıklama ihtiyacını beraberinde getirmiştir.

Modern devletlerin yönetim tarzı olarak demokrasi, öncelikle halkın kendi
adına ülke yönetimini gerçekleştirecek yöneticileri çok partinin katılabildiği rekabetçi
seçimlerle işbaşına getirmesi ile ilgilidir. Dolayısıyla seçimler demokrasinin
en önemli öğelerinden biridir. Ancak çağdaş demokrasiler, sadece serbest ve adil
seçimlerden ibaret olmayıp, aynı zamanda hukukun üstünlüğü, güçler ayrılığı,
fikir, ifade, örgütlenme, din ve vicdan özgürlüğünü de içine alan temel hak ve
hürriyetlerin korunmasına dayanır.

Demokrasi sadece seçimlerle ilgili değildir ancak seçimsiz bir demokrasi de
düşünülemez. Bu bakımdan, demokrasiyle ilgili yapılan birçok tanımda, seçim
vurgusu ön plana çıkmaktadır. Örneğin, Bruce Parrot demokrasiyi “çok adaylı,
gizli oylama ve eşit oy sistemi ile düzenli aralıklarla yapılan ve yetişkinlerin oy
kullandığı seçimlerle hükümetin resmî ve gerçek yöneticilerinin seçildiği ve seçim
rekabeti için gerekli olan basın ve örgüt kurma özgürlükleri gibi prosedürlerin
gerçek anlamda güvence altına alındığı siyasal bir sistem” olarak tanımlar.

Demokrasilerde egemenliğin millete ait olduğu varsayılır ve günümüz demokrasilerinde
millet, egemenlik hakkını seçimle işbaşına getirdiği temsilcileri aracılığıyla
yerine getirir. Çağdaş demokrasilerde, şiddete ve zora başvurmaksızın
siyasal rekabete dayalı seçimlerle işbaşına gelmiş ve doğrudan ya da dönemsel
olarak seçmene hesap vermekle yükümlü sivillerin yönetimi esastır.

Demokraside özgürlük ve eşitlik en temel niteliklerdir. Özgürlük, insanların
şiddete başvurmadan ve başkalarının da benzer hak ve özgürlüklerini tehdit etmeden;
istedikleri gibi düşünme, düşündüklerini ifade etme ve bunlar doğrultusunda
her tür sosyal ve siyasal kurum ve faaliyetlere katılabilmelerini ifade eder.

Demokratik bir yönetim, yönetilenlerin rızasına dayanan bir yönetim biçimi
olup, bir toplumun demokratik sayılabilmesi için o toplumu oluşturan insanların
geniş bir kesiminin kendi hayatlarını etkileyecek önemli kararlarda söz hakkına sahip
olmaları gerekir. Dolayısıyla siyasal katılım demokrasinin en önemli unsurlarından
bir diğeridir.

Demokratik bir toplumda siyasal katılımın yaygın olması ve siyasal  partiler yoluyla ülkeyi yönetme hakkının herkese açık olması beklenir. Genel,
özgür ve eşit seçim hakkı; fikir ve ifade özgürlüğü, vatandaşların siyasal parti ve
bağımsız menfaat grupları içinde örgütlenme hakkı; vatandaşın siyasal süreçlere katılımını
sağlayan ve dolayısıyla demokrasiyi mümkün kılan en önemli özelliklerdir.