SİYASET BİLİMİ - Deneme Sınavı - 8

Doğru cevap E şıkkıdır.

Doğru cevap D şıkkıdır.

Doğru cevap E şıkkıdır.

Doğru cevap D şıkkıdır.

Kitle partileri üye sayılarını artırmayı ve üyeler ile her zaman sıkı ilişki kurmayı hedefleyen partilerdir. Doğru cevap B'dir.

Siyasi partiler seçimlerde halkın oylarını alarak iktidara gelme amacıyla örgütlenmiş, genellikle belli bir ideolojik uyum gösteren örgütlerdir. Doğru cevap A'dır.

Ilımlı çok parti sisteminde, genellikle hiç bir parti tek başına hükümet kuracak kadar oy alamaz. Hükümet kurabilmek için koalisyon kurmak zorunluluk hâline gelir. Doğru cevap B'dir.

Kamuoyu, 19. yüzyıldan itibaren önem kazanmaya başlamıştır. Bu noktada üç önemli faktörü belirtebiliriz. Siyasi iktidarın meşruiyetini halktan alması gerektiğini savunan halk egemenliği fikrinin yaygınlaşması, okur yazarlık oranının yükselmesi ve nihayet basım/yayın ve iletişim olanaklarının genişlemesi. Doğru cevap E'dir.

Propaganda bir kişi, kurum ya da grubun kendi siyasi görüşlerini yaymak için kitle iletişim araçları vasıtasıyla bilinçli bir biçimde hareket etmesini ifade eder.

Üyelerinin maddi menfaatlerini temsil etmeye yönelik örgütlü grupların ilk temsilcilerinin loncalar olduğunu söyleyebiliriz. Orta Çağlarda meslek grupları örgütlenmesi olarak loncalar, bir mesleğe kimlerin gireceğini, mesleğe girmek için hangi özelliklere sahip olunması gerektiğini belirleyen, kıtlık ve siyasal istikrarsızlık durumlarında dayanışma fonksiyonlarını öne çıkaran kurumlardı. Doğru cevap A'dır.

Doğru cevap E şıkkıdır.

Doğru cevap B şıkkıdır.

Doğru cevap D şıkkıdır.

Doğru cevap A şıkkıdır.

Himayecilik/Klientelizm:

Himayecilik, himaye eden ile edilen arasındaki karşılıklı faydalanmaya dayalı ve fakat özü itibarıyla eşitsiz bir ilişkiyi ya da bu tarz ilişkilerin hakim olduğu bir siyasal sistemi belirtir. Himaye eden himaye edilene belli menfaatler sağlar ve karşılığını da alır. Doğru cevap A'dır.

Alman sosyolog Max Weber’e göre bürokrasi geleneksel ya da karizmatik otorite biçimlerine değil de akılcı/hukuki kurallara dayanan modern toplumların ayırdedici özelliklerinden biridir. Bürokratik örgütlenmenin temel özelliği akılcılıktır. Doğru cevap E'dir.

Bürokrasiyi çelik bir kafese benzeten Weber, modern hayatı besleyen dinamiklerin bürokrasinin büyümesinin kaçınılmaz hâle getirdiğini belirterek karamsar bir tutum takınmıştır. Doğru cevap A'dır.

Klasik bürokrasi tiplemesine en çok yaklaşan ülkeler -aralarındaki çok önemli farklılıklara rağmen- Almanya ve Fransa’dır. ABD'de ise siyasi bürokrasi anlayışı ağır basmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Siyasi partiler seçimlerde halkın oylarını alarak iktidara gelme amacıyla örgütlenmiş, genellikle belli bir ideolojik uyum gösteren örgütlerdir. Amaç siyasi iktidara sahip olanları etkilemek değil, rekabetçi ve hür seçimler yoluyla o pozisyonlara gelebilmektir. Fakat siyasal partiler, iktidarın bir parçası değillerdir. Siyasal partiler devlet ile toplum arasındaki bağlantı noktalarından birini temsil ederler ve bir sarkaç gibi düşünülebilirler. Siyasal partiler iktidar olduklarında devletin en üst karar alma mevkilerini işgal etmiş olurlar. Muhalefette iken ise topluma yakınlaşırlar. Anayasal, şeklî ya da resmî olan ile, toplumsal ve resmî ya da şeklî olmayan arasındaki net bir biçimde belirlenmesi kolay olmayan sınırlar üzerinde faaliyet gösterirler. Toplumsal taleplerin toplandığı bir havuz olan siyasal partiler bu talepleri birbirleriyle bağdaştırmayı denerler

Geleneksel olarak siyasal partiler, kadro partileri ve kitle partileri olarak iki-ye ayrılırlar. Kadro partileri, genellikle seçim zamanları aktif olan dar bir kadro ile faaliyet gösteren seçmen tabanının genişletme ve dönüştürme işlevine öncelik vermeyen partilerdir. Üyelerle sıkı ilişkiler sürdürme, üyelerini parti yönetimi ve faaliyetlerine aktif bir biçimde katma gibi amaçları yoktur. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Demokrat Parti ve Cumhuriyetçi Parti, kadro partilerinin en önde gelen örneklerindendir. Her iki partide de düzenli bir üyelik sistemi olmadığı gibi, seçim zamanları dışında aktif bir parti örgütünden söz edebilmek de kolay değildir.

Kitle partileri ise üye sayılarını artırmayı ve üyeler ile her zaman sıkı ilişki kurmayı hedefleyen partilerdir. Parti, üye sayısını artırmaya çalışır, onları aktif tutar. Parti daha çok sivil toplum örgütüne benzer özelliklere sahiptir. Sıradan üyeler, yerel parti kongrelerinde ve ulusal düzlemde parti içi hiyerarşinin oluşumunda önemli roller oynarlar.

Sorunun Çözümü Sayfa 182- 183