SİYASET BİLİMİ - Deneme Sınavı - 6

Özellikle İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra güç kazanan realist bakış açısı, “ulusal çıkar” esası üzerine oturur. Realizmin temelinde devletleri insan doğası ile özdeşleştirme anlayışı vardır.

BM, dünyada barışı ve güvenliği sağlamak, farklı uluslar arasındaki toplumsal, kültürel ve ekonomik işbirliği imkânlarını geliştirmek ve bu idealleri tüm dünyaya yaymak gibi amaçlar benimsemiştir.

Küreselleşme çağında yerel kültürel unsurlara ait ilgi de giderek yükselmekte ve çoğulcu toplum yapısı giderek güçlenmektedir. Roland Robertson, bu süreci anlatmak üzere küreselleşme ve yerelleşme sözcüklerini birleştirerek "küyerelleşme" kavramını kullanır.

Dünya ölçeğinde düzenin kurulmas› amacıyla oluşturulan ilk yapı, Milletler Cemiyeti, diğer adıyla Cemiyet-i Akvam’dır.

ABD’li siyaset bilimci Samuel Huntington, medeniyetler çatışması teziyle Soğuk Savaş sonrasında komünizmin Batı dünyası için tehdit olmaktan çıktığını, yeni çatışmanın dünyadaki medeniyetler arasında yaşanacağını savunmuştur. tur.

Ülkelerin yönettikleri topraklar ve halk üzerinde sınırsız bir hükmetme yetkisine sahip olma anlayışının yükselmesi, Wstfalya Barışı'ndan sonra yükselen ulus-devletlerin bir özelliğidir ve onu zayıflatan bir etken değil, güçlendiren bir etkendir.

Dünya ölçe¤inde tüm devletlerin birbirleriyle etkileşimlerini araştıran uluslararası ilifşkilerin tarihi bu konuda ilk normatif düzenlemelerin yapıldığı 1648 tarihli Westphalia Antlaşması'na dek gider.

Özellikle 1990’lardan sonra güç kazanmaya başlayan ve aslında temelini Marksist ideolojide bulan eleştirel kuram ise uluslararası ilişkilerin yalnızca devletlerin tekeline bırakılamayacağını, bunların yönettikleri halkların da mümkün olan en fazla şekilde sürece kat›lması gerektiği anlayışından hareket eder.

Dönemin ABD Başkanı Woodrow Wilson’un önerisiyle 10 Ocak 1920 tarihinde Milletler Cemiyeti (Cemiyet-i Akvam) kurulmuştur. Milletler Cemiyetinin başlıca amacı, ülkeler aras›ndaki sorunların, yeni bir savaşa meydan bırakmadan barrşçı yollarla çözülmesini sağlamaktır.

BM’nin ana yargı organı ise Uluslararası Adalet Divanı’dır. Divan, her biri farklı ülkeden gelen toplam on dört yargıçtan oluflur. Görevi ise üye ülkeler arasındaki anlaşmazlıkları uluslararası hukuka uygun şekilde çözmektir.

Nisan 1949’da Washington Anlaşması ile Kuzey Atlantik Anlaşması Örgütü (NATO) kurulmuştur.

1980'lerde Yıldız Savaşları projesini ABD Başkanı Ronald Reagan başlatmıştır.

1945 yılında Uluslararası Yeniden Yapılanma ve Kalkınma Bankası adıyla kurulan Dünya Bankası, gelişmekte olan ülkelerin kamu sektörüne açtığı kredilerle yoksullukla mücadele eden önemli uluslararası örgütlerden biridir.

Avrupa Konseyi'dir.

Daha çok 1990'lı yıllarda gündeme gelen yönetişim kavramı, siyasi kararlara, bu kararlardan etkilenenleri de katmayı işaret eden bir kavramdır.

Birleşmiş Milletler Anlaşmasıyla, evrensel düzlemde insan hakları anlayışının hukuksal temelleri atılmış ve 10 Aralık 1948 tarihinde BM Genel Kurulu’nca onaylanan İnsan Hakları Evrensel Bildirisi kabul edilmiştir.

İdealizmin özünde savaşın artık dünya siyasetine yön vermemesi gerektiği, devletlerarasındaki ilişkilerin karşılıklı diyalog ve uzlaşma yoluyla çözülebileceği düşüncesi bulunur.

Her devlet, uluslararası platformda kendi ç›karlarını en üst düzeyde gerçekleştirmek için çalışır.

Sayfa 209'da sıralanan BM organları arasında Uluslararası Af Örgütü yer almamaktadır. Uluslararası Af Örgütü bir sivil toplum kuruluşudur.

Güvenlik Konseyi beş daimi (ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa) ve iki yıl için seçilen geçici on beş üye ülkeden oluşur.