SİYASET BİLİMİ - Deneme Sınavı - 5

BM Güvenlik Konseyinde 5 daimi üye ülke bulunur.

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra güç kazanan realist bakış açısı, “ulusal çıkar” esası üzerine oturur.

Küreselleşme, en genel şekilde, dünya ölçeğinde ülkeler ve toplumlar arasında kültürel, siyasal ve ekonomik etkileşimlerinin giderek artması, dolayısıyla insan topluluklarının giderek birbirlerine daha fazla yaklaşması anlamına gelir.

BM Anlaşması ve İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi ile üye dev- letler, “Birleşmiş Milletler ile iş birliği yaparak, insan haklarına ve temel özgürlüklere evrensel ölçekte saygı gösterilmesini ve bunlara uyulmasının geliştirilmesini gerçekleştirmek hususunda kendilerini bağlı kıldıklarını” taahhüt etmişlerdir.

AB’nin yasama işlevi, Avrupa Parlamentosu tarafından yerine getirilir.

Westphalia Anlaşmaları aracılığıyla coğrafi açıdan kendi alanlarında özgürce hareket etmeyi ve birbirlerinin sınırlarına saygı göstermeyi kabul eden prenslikler...

Hollandalı hukukçu Hugo Grotius (1583-1645) Westphalia Anlaşmaları ile hukuksal açıdan bağlayıcılık kazanacak olan egemen devletler sisteminin kuramsal temellerini atan düşünür olarak bilinir.

İdealizmin özünde savaşların artık dünya siyasetine yön vermemesi gerektiği, devletler arasındaki ilişkilerin karşılıklı diyalog ve uzlaşma yoluyla çözülebileceği düşüncesi bulunur.

İç egemenlik, devletin yönettiği topraklar, yani ülkesi ve halkı üzerinde her bakımdan son sözü söyleyebilme sahip olduğunu ifade eder

Bir diğer organ olan Güvenlik Konseyi ise beşi daimi (ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa), onu iki yıl için seçilen geçici on beş üye ülkeden oluşur.

BM’nin “ana tartışma forumu” olan Genel Kurul’a tüm üye ülkeler katılma hakkına sahiptir. Her üyenin bir oyu vardır. Genel Kurul, BM Anlaşması kapsamına giren herhangi bir konuyu ele alabilir ve üye ülkelere tavsiyelerde bulunabilir. Bir diğer organ olan Güvenlik Konseyi ise beşli daimi (ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa), onu iki yıl için seçilen geçici on beş üye ülkeden oluşur. Konsey, üye sayısının beşte üçüyle (yani dokuz oyla) uluslararası barış ve güvenlik konularında karar alabilir. Ancak daimi üyelerden herhangi biri olumsuz oy kullanırsa yani veto ederse söz konusu karar reddedilmiş sayılır. Bir diğer organ olan Ekonomik ve Sosyal Konsey, BM’nin ekonomik ve sosyal alanlardaki önceliklerini belirleyen ve çalışmalarını planlayan ana organdır. Bu bakımdan, sözkonusu Konsey’in insan haklarından çevreye, kalkınmadan göçe kadar uzanan çok sayıda yetkisi vardır. BM’nin ana yargı organı ise Uluslararası Adalet Divanı’dır. Divan, her biri farklı ülkeden gelen toplam on dört yargıçtan oluşur. Görevi ise üye ülkeler arasındaki anlaşmazlıkları uluslararası hukuka uygun şekilde çözmektir. BM Genel Sekreteri ise Örgütün sekretarya işlerini yapan birimleri yönetmekten sorumludur. Genel Sekreter, Güvenlik Konseyi’nin tavsiyesi ile Genel Kurul tarafından beş yıl için seçilir.

BM Anlaşması ve İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi ile üye devletler, “Birleşmiş Milletler ile iş birliği yaparak, insan haklarına ve temel özgürlüklere evrensel ölçekte saygı gösterilmesini ve bunlara uyulmasının geliştirilmesini gerçekleştirmek hususunda kendilerini bağlılıklarını” taahhüt etmişlerdir.

Medeniyetler Çatışması tezi, Soğuk savaş sırasında ekonomik, siyasal ya da konjonktürel nedenlerle farklı ülkeler arasında kurulan ittifakların çözüleceği fikrini temel alır.

Küresel köy kavramı dünyada ülkeler ve toplumlar arasındaki mesafenin azaldığını yani dünyanın küçüldüğünü anlatmak için kullanılır.

Dünya ölçeğinde yerel kültürel unsurlara yönelik ilginin artması, aslında küreselleşmenin doğurduğu bir olgudur.

Avrupa Birliği’ne üye olmak isteyen devletlerin kendi iç yapılarında sağlamaları gereken siyasal özgürlükler, demokratik hakları benimseme, piyasa ekonomisine geçiş ve Birlik mevzuatına uyum sağlamayla ilgili ölçütlerdir.

Realizmin temelinde devletleri insan doğası ile özdeşleştirme anlayışı vardır.

Dünya ölçeğinde düzenin kurulması amacıyla oluşturulan ilk yapı, Milletler Cemiyeti, diğer adıyla Cemiyeti Akvam’dır.

Demir Perde Ülkeleri: Komünist rejimlerin katı kuralları nedeniyle bu ülkede yaşayan insanların seyahat ve iletişim yasaklarını ifade etmek için ilk olarak İngiltere eski başbakanı Winston Churchill tarafından kullanılan ve zamanla yaygınlaşan bir terimdir.

Avrupa Birliği (AB), yirmi yedi üye ülkeden oluşan ve toprakları büyük ölçüde Avrupa kıtasında bulunan siyasi ve ekonomik bir örgütlenmedir.