SİYASAL İLETİŞİM - Deneme Sınavı - 7

Siyasal iletişim faaliyetleriyle lobicilik faaliyetlerinin her ikisinde de bilgilendirme ihtiyacının olması, ikisi arasındaki bir benzerliktir. Siyasal iletişim ve lobicilik faaliyetlerinin her ikisinde de retorik ve dilin kullanımı çok önemlidir. Siyasal iletişim ve lobicilik faaliyetlerinin her ikisinde de mesajı gönderen örgütlü yapılardır. Hareket edilen temel niyetin benzerlik gösterdiği siyasal iletişim ve lobicilikte, hedef kitlelere gönderilen mesajların istenen düzeyde etki ve davranış değişikliği yarattığının bilinmesine ihtiyaç vardır.

Bir yasanın çıkması sürecinde belirli amaçlara yönelik olarak yasanın kapsamını belirlemeye ve bu gücü elinde bulunduran siyasal otoriteyi etkilemeye çalışan bir lobici, bu konuda o ülkedeki sivil toplum kuruluşlarını ya da genel kamuoyunu arkasına almaya çalışabilir. Ya da siyasal otoriteyi etkilemek adına ülkedeki ekonomik güç odaklarıyla belirli çıkarlar ve amaçlar bağlamında birlikte hareket etmeye ihtiyaç duyabilir. Ancak lobicilik faaliyetlerinin en temel hareket noktası hükümetlerin yasama ve yürütme gücü olduğu için, diğer hedef kitleler bu amacı gerçekleştirmek yönünde belirlenen stratejilerin destekleyici gücü olarak işlev görmektedir.

Lobicilik faaliyetleri genel itibariyle 3’e ayrılmaktadır. Bunlar; doğrudan lobicilik, dolaylı lobicilik ve kolektif lobicilik olarak adlandırılmaktadır. Bu üç ayrımın dışında lobiciliğin; yerel lobicilik, uluslararası lobicilik, etnik lobicilik ve sesli-sessiz lobicilik olarak isimlendirilen birçok tür ve tekniği daha bulunmaktadır.

Hedef kitlenin doğrudan lobicilik etkinliği ile istenen düzeyde etki altına alınamaması sonucu ya da oluşturulan etkinin güçlendirilmesi amacıyla başvurulan yönteme dolaylı lobicilik adı verilir. Bu amaç ile dolaylı lobicilik türünde lobici, yasama ve yürütme gücünü doğrudan elinde bulunduran siyasal erke yakın olan bürokratik kişilikler üzerinde faaliyette bulunmaya başlamaktadır.

Uluslararası lobicilik; lobi faaliyetlerinin ulus ötesi alanda gerçekleştirilecek uygulamaların ve alınacak kararların ülkelerin menfaatleri doğrultusunda yapılmasını sağlamaya yönelik bir lobicilik türüdür. Hükümetlerin ön planda olduğu bu lobicilik faaliyetinde, uluslararası alanda alınacak siyasal, sosyal ve ekonomik bir kararın ülkeleri olumsuz etkilememesi ve istenen biçimde gerçekleşebilmesi için hükümet temsilcileri hedefteki karar mercilerine yönelik birebir ziyaretlerde bulunabileceği gibi faaliyetler uluslararası birlikler aracılığıyla da yapılabilmektedir. IMF ve NATO oluşumları buna örnek gösterilebilir.

Kitle iletişim araçları hızlı olması, mekânsal sorunları ortadan kaldırması ve özellikle televizyon ve internet teknolojisi sayesinde aynı anda çok geniş halk kitlelerine ulaşabilmesi sayesinde lobiciler tarafından hükümet yönündeki faaliyetlerde sıklıkla kullanılmaktadır. “Kitle iletişim araçlarının, kamuoyuna sundukları haber ve bilgilerle bireylerin siyasal davranışlarının oluşum aşamasına önemli katkılar sağladıkları belirtilmektedir” (Özkan, 2007:39).

Uluslararası alanda gerçekleştirilen Türk lobiciliğinin, amaçlanan etkileri yaratmadığı söylenebilmektedir. Bunun en önemli nedenleri ise Türkiye’nin uluslararası süreçte Ermeni, Rum ya da Yahudi lobileri gibi uzun yılları alan bir örgütlenme birikimine sahip olmaması, yurt dışındaki medya araçlarını etkin bir şekilde kullanamaması, mali kaynakların gereken gücünün bulunmaması ve belli bir dava çerçevesinde yapılan lobi faaliyetlerinin bir süre sonra bırakılması olarak gösterilebilir.

Günümüzde birçok ülkede, demokrasilerin gerçek anlamda işleyebilmesi, siyasal sistem ile bağ kurulması ve kamuoyunun önde gelen kuruluşlar ve siyasal sistemler hakkında bilgilendirilmesi ve ortak bir paydada buluşturulmasının bir yolu olarak görülen lobicilik, bu ülkelerde profesyonel bir meslek dalı olarak okutulmaktadır ve konuya ilişkin yeterli yasal düzenlemeler bulunmaktadır. Bu bilgilere göre doğru yanıt E şıkkıdır.

Lobiciliğin temelinde, belli bir topluluğun veya kurumun çıkarları ve bu çıkarlar doğrultusunda doğrudan ya da dolaylı biçimde etki altına alınmaya çalışılan siyasal güç odakları bulunmaktadır. Ancak lobicilik faaliyetlerinin merkezinde bulunan bu topluluk ya da kurumların yalnızca güçlü ekonomik yatırımlara sahip önde gelen şirket ve kuruluşlar olduğunu söylemek söz konusu değildir. Hükümetin yasa çıkarma, yürütme ve hatta yargı mercilerini belli bir yönde karar vermeye ikna edilmesi çabaları, kamunun yani halkın talep ve beklentileri bağlamında da gerçekleştirilebilmektedir. Örneğin; doğanın ya da nesli tükenmek üzere olan hayvanların korunmasına yönelik olarak genel kamusal fikir, bu konuda yasa çıkarılmasını ya da yasal düzenlemelerin sağlanmasını öngörebilir. Doğanın veya hayvanların korunmasına yönelik bir görüş içinde bulunan ve bu konuda yasal düzenleme isteyen halk bireyleri de çeşitli kuruluşlar ve sivil toplum örgütleri etrafında birleşerek, bu örgütün temsilcileri aracılığıyla bu doğrultuda bir yasa çıkarılması çabası içine girebilir. Bu bilgilere göre doğru yanıt C şıkkıdır.

Bir lobicinin doğru stratejiler geliştirmesi ve bu strateji faaliyetlerini belli bir plan dâhilinde uygulaması, etkinliğin başarısı açısından önem arz etmektedir. Bu yüzden bir lobici iyi bir araştırmacı olmalıdır. Bu bağlamda lobici; temsil ettiği kurum ya da topluluk içinde meydana gelen gelişmeleri, o kurumun niteliklerini, etkilenmek istenen siyasal çevrede gerçekleşen güncel değişimleri, geçmişe yönelik yapılmış olan faaliyetleri, hangi bilginin kimlerle paylaşılması gerektiğini, doğru zaman ve tekniklerin neler olabileceğini en etkin yöntemlerle ve derinlemesine araştırmalıdır. Uygulamaya geçilmeden evvel tüm faaliyetlerin zeminini sağlam temellere oturtacak bir alt yapı çalışması, bu faaliyetlerin başarısı ya da başarısızlık olasılıklarının da öngörüsünü sağlaması açısından mühimdir. Bu bilgilere göre doğru yanıt D şıkkıdır.

Siyasal aktörlerin özellikle seçim dönemlerinde, çeşitli teknik ve yöntemlerle seçmenlere yönelik gerçekleştirdiği yüz yüze ya da uzaktan iletişim, seçmenlerin oy verme davranışlarını etkilemekte ve belirlemektedir. Kurulan siyasal iletişim sayesinde iktidar ya da muhalif parti liderleri, partilerinin ideolojilerini, amaçlarını, faaliyetlerini ve vaatlerini seçmenlere tanıtarak, kendilerine yönelik olumlu bir imaj ve talep oluşturmaya çalışmaktadır. Yani kurulan siyasal iletişim, seçmenleri parti amaçları bağlamında ikna etme misyonu üstlenir ama aynı zamanda seçmen davranışlarını şekillendirecek bilgi ihtiyacını da karşılar. Lobicilik faaliyetlerinde de temel amaç ve karşılanan bilgilendirme ihtiyacı siyasal iletişim ile benzerlik göstermektedir. Bu konuda ikisi arasındaki tek farklılık, siyasal iletişim etkinliğinin siyasal aktörlerden halk topluluklarına doğru, lobicilik faaliyetlerinin ise siyasal gruplara ve aktörlere yönelik olmasıdır. Siyasal iletişim faaliyetleriyle lobicilik faaliyetlerinin her ikisinde de bilgilendirme ihtiyacının olması, ikisi arasındaki bir diğer benzerliktir. Siyasal parti liderleri seçim dönemlerinde ideolojileri, vaatleri, kısa ve uzun vadeli planlamaları, parti teşkilatının yapısı gibi birçok konuda seçmenleri bilgilendirmekte ve bu sayede seçmenlerin oy verme davranışındaki kararsızlıklarını sonlandırma isteğinde bulunmaktadır. Ancak siyasal partiler bunu yaparken, aynı zamanda özelde belirli grupların ve genelde seçmen topluluklarının eğilimleri, istek ve beklentileri hakkında da bilgi sahibi olmak istemektedir. Bu konuda siyasal aktörler için kamuoyu eğilimini yoklayacak teknikler yanında lobiciler iyi bir bilgi kaynağı olarak kabul edilmektedir. Lobiciler de temsil ettikleri şirket, kuruluş ya da kamu ile ilgili olarak siyasileri bilgilendirerek, bu yönde davranış değişikliği yaratmaya çalışmaktadır. Ancak bilgilendirme faaliyetlerinde ikisi arasındaki fark şudur: Siyasal parti liderleri seçmenlerini yüzdelik rakamlarla, küsuratlı verilerle ve tablolarla değil, daha çok yuvarlanmış rakamlarla ve kolay anlaşılır söylemlerle bilgilendirmektedir. Lobiciler ise karar alıcı siyasal aktörleri bilgilendirirken, kesin rakamlar, yüzdelik dilimler, analizler, araştırma sonuçları ve bunlara dayalı küsuratlı sayısal veriler sunmaktadır. Hem siyasi aktör hem de lobici iyi bir iletişim uzmanı olmalıdır çünkü iknanın gücü ve başarısı, iletişim sürecinin doğru zamanda, doğru kanallar, teknikler ve uygun kodlarla gerçekleştirilmesine bağlıdır. Buna göre doğru yanıt A şıkkıdır.

Hedef kitle olarak yasama ve yürütmede etkin rol sahibi olan bürokrasinin iletişim yetenekleri de yüksektir, bu yüzden bir lobici bu iletişim beklentilerini karşılayacak bir profesyonellik içinde hareket etmelidir. Buna göre, doğru yanıt B şıkkıdır.

Yüz yüze iletişim yöntemlerinin uygulandığı doğrudan lobicilik tekniği, diğer lobicilik türleri içinde en güvenilir ve en etkili yöntem olarak görülmektedir. Çünkü faaliyet konusuyla ilgili enformasyon akışı, herhangi bir kanala veya aracı konumundaki kişiye gerek duyulmaksızın, lobici ve hedef kitle arasında gerçekleşmektedir. Dolayısıyla uzaktan iletişim biçimlerinin yanlış anlama ve yorum yapmaya yönelik aksaklıklarının yaşanması söz konusu değildir. Doğru yanıt A şıkkıdır.

I.’de verilen özellik “Dolaylı Lobicilik (Grass Roots)”in bir özelliğidir. Doğru yanıt E şıkkıdır.

Yerel lobicilik; amaçlar yönünde pozitif tutum geliştirmek isteyen lobicilerin, siyasal erki etki altına alabilmek adına mahalli düzeyde gerçekleştirdiği faaliyetler olarak açıklanabilir. Bu türde lobici, yasama ve yürütme gücü üzerinde yeterli baskıyı yapabilmek adına yerel kurumlara, yerel basın yayın organlarına, derneklere ve seçmenlere yönelmekte ve söz konusu davanın haklılığı konusunda bu mahalli düzeydeki grupların desteğini kazanmaya çalışmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Lobiciler, bireysel olarak doğrudan siyasetin karar alıcı güçlerine mektup, e-posta ve mesaj gibi yöntemlerle ulaşabilmekte, davanın gerekçelerini ve faaliyetlerin haklılığını ortaya koyacak enformasyon akışını hedef kitleye yönelik gerçekleştirebilmektedir. Televizyon, bir kitle iletişim aracıdır. Doğru yanıt A şıkkıdır.

Hükümetlerin karar alma mekanizmalarını grupların, şirket ve kuruluşların amaçları ve çıkarları yönünde etkileme faaliyetleri olarak tanımlanan lobiciliğin çıkış merkezi ABD olarak kabul edilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Türkiye’de bugünkü anlamda ilk lobi faaliyetleri ilk kez Cumhuriyetin ilanından sonra
1924 yılında, Amerika’ya göç eden Türklerin kurduğu bir dernek olan Türk Teavün
Cemiyeti tarafından gerçekleştirilmiştir. Doğru cevap C'dir.

Siyasal karar alıcı mercilerde belli bir yönde tutum oluşturma faaliyetleri olarak da ifade edilen lobiciliğin Türkiye’deki temellerinin ise Osmanlı’da II. Abdülhamit dönemine dayandığı söylenebilmektedir. II. Abdülhamit’in Avrupa kamuoyunu Osmanlı lehine çevirmek için bulunduğu girişimler, tarihçiler tarafından lobicilik faaliyeti olarak adlandırılmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Lobicilik faaliyetlerinde de temel amaç ve karşılanan bilgilendirme ihtiyacı siyasal iletişim ile benzerlik göstermektedir. Bu konuda ikisi arasındaki tek farklılık, siyasal iletişim etkinliğinin siyasal aktörlerden halk topluluklarına doğru, lobicilik faaliyetlerinin ise siyasal gruplara ve aktörlere yönelik olmasıdır. Doğru cevap C'dir.