SİYASAL İLETİŞİM - Deneme Sınavı - 5

Politik tavırları ve kararların doğruluğu, uygunluğu üzerinden yapılacak değerlendirmeleri, siyasi hareketlerin basın danışmanları gerçekleştirir. Doğru cevap A'dır.

Sorumluluktan kaçınma, yapılan eylemin, tüm yetkili kısmıyla birlikte reddini işaret etmektedir. Doğru cevap B'dir.

Anadolu Ajansı 1920 yılında kurulmuştur. Doğru cevap C'dir.

Anadolu Ajansı, günümüzde hali hazırda Türkçe dahil 11 dilde tüm sayısal ortamlarda uluslararası yayın yapmaktadır.

Televizyon, sanal ortamda şekillenen sosyal medya uygulamalarından önce, daha da genel bir ifade ile internetten önce, birincil
öğrenim mekanizması görevini üstlenmiştir.

Anlaşılacağı üzere, ilgili kitle iletişim araçları, dil
ve yayın ölçütlerinde oldukça geniş bir alanda çözüm merkezi halindedir. Nitelendiği hususların varlığı, ülkelerin yapıları ve karakteristik sistemleri adına olmazsa olmaz bir haldedir. Bu önem göz önünde
bulundurularak; iletişim araçlarının anlaşmazlık
bağlamındaki temel noktalarını maddelersek;
• Siyasal mekanizmalar açısından vazgeçilmez olması,
• Bireylerden ve toplumun genelinden bağımsız olarak yapılandırılamayacağı,
• Kitlelerin birbirlerine bağlanmasında anahtar görevi gördüğü,
• Dilin vermiş olduğu ulaşım olanağı sayesinde
uluslararası alanda bir itibar sembolü olduğu,
• Sonuçlandırma ve hedef oluşturulmasında
etken olduğu sonuçlarını çıkarabiliriz.

Anadolu Ajansı, Milli Mücadele
Dönemi’nde, Mücadele’nin yurtiçi ve yurtdışında kamuoyu oluşturabilmesi adına bir
yayın merkezi görevi görme amacı ile 1920
yılında Ankara’da kurulmuştur. Günümüzde hali hazırda Türkçe dahil 11 dilde tüm sayısal ortamlarda uluslararası yayın yapmakta
olup; Türkiye’nin en büyük haber ajansıdır.

Krizin sosyolojik, iktisadi ve
siyasal alanlardaki temel nitelikleri şu şekildedir:
• Beklenmeyen (göz ardı edilmiş de olabilir)
olarak nitelendirildiğinden, sabit bir süresi
yoktur.
• Tarafları net biçimde belli olmayabileceği
gibi, sorumluların konuya dahli zaman
alabilir.
• Boyutları, devamlılık süresiyle ilgili olarak
ani değişiklikler gösterebilir.
• Belirli bir kesimde etki yaratabileceği gibi,
kitlelere de hızlı biçimde yayılabilir.
• İnsan faktörüyle oluşmamış olabilir.
• Herhangi kesin bir sonuç vaadinde -süresi
belli olmaksızın- bulunulamaz.
• Tedbirlerin alınmış olması, problemin devamlılık göstermeyeceği anlamına gelmez.
• Hiyerarşi ve bürokrasiyi kırabilecek ölçüde
farklılıklar gösterebilir.
• Zaman ve mekândan bağımsız olarak olağandışı konumlandırmalarda meydana
gelebilir.

Temel Kriz Türleri
SEBEP/DERECE NORMAL ETKİLİ
DURUMLAR DERECESİZ (ORTAK) YAYGIN YÜKSEK ZARAR
POTANSİYELLİ DURUM
Teknik ve İktisadi Yapı
Kaynaklı

Normal etkili durumlar
• Telif Hakları İhlalleri
• Bilgi Eksikliği
• Zıt Görüşler
• Dedikodular (Borsa
ve Türevleri gibi)

Derecesiz-ortak
• Büyük ve yaygın
hastalıklar, salgınlar.

Yaygın yüksek zarar potansiyelli durum
• Dış etken kaynaklı
problemler (El koyma, haraç,
rüşvet, boykot ve benzeri her
türlü beklenmedik sonuç).
• Kaza kaynaklı çevresel
felaketler (Nükleer santral
sızıntısı gibi).
İnsan ve Sosyal Yapı
Kaynaklı
• İtibarı zayıflatıcı,
küçük düşürücü
etkenler.
• Terörizm
• Taklitçilik (Üründe, eserde vb.)
• Yerinde veya uzaktan sabotaj
• Kaçırma, taciz vb.
• Dedikodular (Gurur
itibarkırıcı/zedeleyici
nitelikte)

Temel Kriz Türlerine Dair Önlem Yöntemleri
SEBEP/SİSTEM KONUSU 
Teknik ve İktisadi Yapı
Kaynaklı

SİSTEM İÇİ 
• Yukarı yönlü istihbarat
edinimi.
• Ruhsal gerilime yönelik
hazırlıklar.
• Çalışanların
hiyerarşilerinde ve
çalışma seviyelerinde
düzenlemeler.
• Davranışsal
mekaniklerin
belirlenmesi.

SİSTEM DIŞI

HEM SİSTEM İÇİ HEM
SİSTEM DIŞI
• Yasal ve iktisadi
denetimler (hukuki
süreçler)
• Mevzuatta
düzenlemeler
(iyileştirmeler ve
yeniden terkipler)
• Bürokrasiyi
zorlayacak etkenlerin
azaltılması (Mevzuat
iyileştirmelerine bağlı)
• Çevresel sonuçlara dair
denetimler

Quarantelli’nin çalışmasında da (1988) bahse
konu olan, felaket senaryolarındaki bilgi akışı kaynaklı problemler şu şekildedir:
• Kurum içi problemler: Kriz anında karşılaşılan refleksler gereği oluşan ani iletişim
kurma çabalarıdırlar. Hiyerarşik düzen bozulmayla karşı karşıya kalır. Tüm çalışanların koordinasyonları, farklı biçimlere evrilir
ve yorucu bir süreç işler. Bu sebepten dolayı, çalışanların vazifelerinin çerçevelenmesi
büyük bir öneme haizdir. Özellikle çift vardiya ve saatlerin bölünerek daha çok kişi ile
daha koordineli hareketler önerilmektedir.

Boin ve Lagadec, çalışmalarında (2000), uzmanlığa doğru kısıtlanmış geleneksel hata yönetiminin
yeterli olmadığını savunmaktadır. Buna neden olarak da, günümüzdeki farklı tipteki alanlarla işbirliği
içine girilmesinin şartı gösterilmektedir. Geleneksel
yapıya dair mevcut yapıyı şu şekilde sıralamışlardır:
• Geleneksel yöntemlerle şekillendirilmiş bilindik bir durum.
• Teknik, iktisadi ve sosyal açıdan yönetilebilir.
• Tahmin edilebilir maliyetlere sahip olup;
önceki durumlardan yola çıkılarak belirlenebilen maliyetlere sahiptir.
• Sınırlı bir zamana sahiptir, kısa sürelidir.
• Yöntemler kesin biçimde belirlenmiş olup;
uzmanlıklar bu konularda eğitilmişlerdir.
• Sınırlı sayıda uzmanla birlikte, her uzman
problemin bir kısmını çözebilecek yetkinlikte uzmanlaştırılmıştır.
• Herkesin ne yapacağı belli ve hiyerarşik
yapı ile sorumluluk dağılımı net biçimde
bilinir (Boin ve Lagadec, 2000: 186).

Boin ve Lagadec, aynı çalışmalarında modern
krizi şu şekilde tanımlamaktadır:
• Geniş etki alanı ile birlikte, çok sayıda insan
etkilenir.
• Çok yüksek iktisadi maliyetleri bulunmaktadır ve bilindik anlamdaki sigorta kavramı
karşılamayabilmektedir.
• Önemli kaynakları etkileyebilecek ölçüde
beklenmedik ve karmaşık, girift sorunlardır.
• Kartopu olarak da tabir edilen ve çok büyük etkileri olabilecek durumlardır. (Kartopu tanımı gittikçe büyüyen ve tahminden
daha büyük etkiler yaratacağı düşünülen
durumlar için kullanılan bir tabirdir.)

Devletlerin yapılarını doğrudan ve/
veya dolaylı yollardan etkileyen kriz faktörlerini şu
şekilde sıralayabiliriz:
• Dış siyasi alanda -ülke kontrolü dışındaalınan kararlar ve planlamalar dâhilinde
ülkeye empoze edilen hususlar vesilesiyle
çıkan krizler.
• Dış siyasete dair –ülkenin yerel, bölgesel
veya belirli bir coğrafi hedef gözeterek/gözetmeksizin kontrol alanına aldığı ya da almak istediği- bilinçli biçimde alınan kararlar ve planlamalar dâhilinde, kararlara konu
olan yönetimlerin uyuşmazlık göstermesi ve
çatışmanın yaşandığı krizler.
• Ülke dışından, iç siyasete dair yapılan müdahaleler sonucunda ortaya çıkan krizler.
• Ülke içerisinde, dış siyaseti etkilemeye yönelik oluşan krizler.
• Kontrol dışında vuku bulan olağandan
farklı doğa olayları, felaketler neticesinde
oluşan krizler.

Problemin Saldırganlık Seviyesini Azaltma

Küçültme: Durumu olduğundan küçük göstermek suretiyle
önemsizleştirme çabası. 
Farklılaştırma: Durumu farklı tipte gösterme ve problemin ciddiyetindeki
saldırgan tavrı azaltma.
Aşkınlık: Yapılan eylemin farklı amaçlara hizmet ederek aslında iyi niyetli olduğunu
söylemek.
Suçlayıcıya Saldırı: Suçlamayı yapanın inanırlılığını tehlikeye atarak
problemi yönlendirme. 
Tazminat: Problemin mağdurlarının kayıplarını telafi etmek.

Krizin sosyolojik, iktisadi ve siyasal alanlardaki bazı temel nitelikleri şu şekildedir:

• Tarafları net biçimde belli olmayabileceği gibi, sorumluların konuya dahli zaman alabilir.

• Boyutları, devamlılık süresiyle ilgili olarak ani değişiklikler gösterebilir.

• İnsan faktörüyle oluşmamış olabilir.

• Herhangi kesin bir sonuç vaadinde -süresi belli olmaksızın- bulunulamaz.

• Geçmiş tecrübelerin hiçbiri ile ortak paydaşa sahip olmayabilir.

• Hiyerarşi ve bürokrasiyi kırabilecek ölçüde farklılıklar gösterebilir.

• Zaman ve mekândan bağımsız olarak olağandışı konumlandırmalarda meydana gelebilir.

• Ani bir zamanlama ile gelebileceği gibi, uzun bir dönemde yapılan hataların birikimi sonucu ortaya çıkabilir.

• Kişisel sebepler ile psikolojik dinamiklerden kaynaklanabilir.

• Önceki türleriyle homojen bir değer taşımaz; zamana ve duruma bağlı değişkenler kaynaklı, kendine özel bir farklılığı mevcuttur. 

Doğru cevap D'dir.

Terörizm, taklitçilik, yerinde veya uzaktan sabotaj, kaçırma veya taciz, itibar zedeleyici nitelikte dedikodular insan ve sosyal yapı kaynaklı krizlere örnektir. Nükleer santral sızıntısı gibi kaza kaynaklı çevresel felaketler ise teknik ve iktisadi yapı kaynaklı krizlere örnektir. Doğru cevap A'dır.

Yukarı doğru istihbarat edinimi, ruhsal gerilime yönelik hazırlıklar, çalışanların hiyerarşilerinde ve çalışma seviyelerinde düzenlemeler ve davranışsal mekaniklerin belirlenmesi teknik ve iktisadi yapı kaynaklı krizlerde sistem içi yöntemlerdendir. Diğerleri ise hem teknik ve iktisadi hem de insan ve sosyal yapı kaynaklı krizlerde sistem içi yöntemlerdendir.

Felaket senaryolarındaki bilgi akışı kaynaklı problemler; kurum içi problemler, farklı kurumlar arası iletişimden doğan problemler, bilgi akışının kurumlardan kamuya açılımı, kamudan gelen bilgilerin kurumla paylaşılması ve farklı teknik uzmanlık alanlarına bağlı sistemlere sahip organizasyonların iletişimi olarak sıralanabilmektedir. Doğru cevap C'dir.

Türkiye’de bilgi ihtiyacından doğan eksiklikleri kapatmak ve halkın karar alıcılara ulaşma isteği hususunda önemli bir görevi yerine getiren CİMER (Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi) 2006 yılında hizmete girmiştir. Türkiye’de, halktan bilgi ve talepleri toplayarak ilgili kurum, kuruluş veya şahıslara bilgileri ileten; halkın hassasiyet gösterdiği durumlarda ya da şikâyet gereksinimi duyduğu konulardaki tüm detaylarını ileten bir kuruluştur.