SİYASAL İLETİŞİM - Deneme Sınavı - 14

Kamuoyu kavramını ilk kez 1741’de ‘halkın düşüncesi’ anlamında İngilizler kullanmışlardır. Fransa’da ise bu kavramı ilk kez 1744’de Rousseau ‘toplumun tavrı’ anlamında kullanmıştır.

Belirli bir zamanda, belirli bir tartışmalı sorun karşısında bu sorunla ilgilenen kişiler grubuna veya gruplarına hakim olan kanaat kamuoyu olarak tanımlanmaktadır. Ortak bir kanaatin yaratılmasında yer alan grup üyelerinin her zaman bir arada olması ve birçok konuda beraber hareket etmesine gerek yoktur. Ancak bir sorun karşısında belirli dönemlerde ortaya çıkan ve istenen yaptırım sağlandıktan sonra da dağılan halk grubu kamuoyunu oluşturmaktadır.

Kamuoyunun üç temel özelliği; açıklık, dayanışmayı gerektirmesi ve kamuoyunun kararları kapsamasıdır. Bunun yanında kamusal fikrin oluşumunda tartışmanın var olması elzemdir. Diğer yandan, ortak bir kanaatin yaratılmasında yer alan grup üyelerinin her zaman bir arada olması ve birçok konuda beraber hareket etmesine gerek yoktur. Ancak bir sorun karşısında belirli dönemlerde ortaya çıkan ve istenen yaptırım sağlandıktan sonra da dağılan halk grubu kamuoyunu oluşturmaktadır.

Türkiye’de siyasal nitelikli ilk kamuoyu araştırmaları 1950’li yılların çok partili hayata geçiş döneminde gazeteler tarafından yapılmıştır. Ancak, kalabalık yerlerde “kime oy vereceksiniz” sorusuyla gerçekleştirilen bu araştırmalar bilimsel bir niteliğe sahip olmamıştır. Türkiye’de basın tarafından yapılan ilk geniş çaplı kamuoyu araştırması ise 1975 yılı ara seçim dönemi için Milliyet gazetesi tarafından gerçekleştirilmiştir. Doğru cevap C'dir.

Propaganda faaliyetlerinde uygulanan tekniklerden bir diğeri de ad takmaktır. Siyasal propagandada çokça kullanılan bu teknikte, istenmeyen ya da çıkarlarla çatışan bir kişi, kuruluş ya da oluşuma karşı negatif çağrışımlar içeren nitelemeler kullanılmaktadır. “Belirli bir kişi ya da gruplar için ifade edilen ‘aşırı solcu’, ‘aşırı sağcı’, ‘marjinal’, ‘komünist’, ‘faşist’, ‘terörist’, ‘anarşist’, ‘hortumcu’, ‘yamyam’, ‘liboş’ gibi çağrışımlar bu türdendir”.

1960 darbesi sonrası başlayan bu yeni dönemde, toplumsal değer yargılarındaki değişimle birlikte; seçim kampanyalarında siyasal partilerin kullandığı imgeler ve simgelerde de değişiklikler olmuştur. Özellikle 1970’li yıllarda Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel için “Çoban Sülü” ve Cumhuriyet Halk Partisi lideri Bülent Ecevit için “Karaoğlan” imgelerinin siyasal alanda kullanımı en belirgin örneklerdir.” Doğru cevap A'dır.

Siyasal seçim kampanyalarını dört aşamalı bir süreçle yönetmek mümkündür: 1. Araştırma ve hazırlık, 2. Planlama, örgütlenme ve stratejinin geliştirilmesi, 3. İletişim, 4. Değerlendirme. Etkinlik stratejilerinin belirlenmesi kampanyanın bir parçası olsa da başlı başına bir aşama değildir. Doğru cevap C'dir.

Seçim kampanyalarının ikinci aşamasını oluşturan ‘planlama ve örgütlenme’ aşaması, ilk aşamada sağlanan ön verilerin uygulanmaya konması açısından önemlidir. Hiçbir siyasal parti lideri ya da aday kampanya çalışmalarını kendi içinde gerçekleştirmez. Seçim rekabetinden başarıyla ayrılmak isteyen bir siyasal parti çeşitli birim ve kuruluşlarla iş birliği yaparak, geniş bir yelpazede çalışmalarını yürütme yolunu seçer. Siyasal partiler bu aşamada hangi birimin ne ile ilgileneceğini belirledikten sonra örgütlenme ve iş bölümü sağlar ve ardından elde edilen veriler ışığında kamuya yönelik faaliyetlerin nasıl, ne yönde ve neyin ne zaman gerçekleştirileceğinin kesin hatları çizilir. Doğru cevap D'dir.

Siyasal parti ve liderin istediği ve beklediği türden bir imaj çalışmasının yapılması doğru bir seçim stratejisi değildir. Bunun aksine parti ve lider için gerçekleştirilecek imaj çalışmasının seçmen gruplarının istek ve beklentilerine göre hazırlanması gerekmektedir. Doğru cevap C'dir.

Siyasal seçim kampanyalarının dördüncü ve son aşaması ise değerlendirmedir. Bu aşamada artık gerçekleştirilmiş olan tüm örgütlenme, planlama ve uygulamaların sonuçları değerlendirilmektedir. Seçim sonuçlarından beklenen neticelerin elde edilmesi ya da edilememesinde başarı ve başarısızlıkların nedenleri incelenir, kampanya stratejilerinin aşamaları gözden geçirilir ve rakip partilerin süreç içindeki faaliyetleri gözlem altına alınır. Bu aşama, siyasal partilerin bir sonraki seçim döneminde nasıl bir yol izlemesi gerektiği konusunda yol gösterici veriler sunması açısından önemlidir.

Kamuoyu kavramını ilk kez 1741’de ‘halkın düşüncesi’ anlamında İngilizler kullanmışlardır. Fransa’da ise bu kavramı ilk kez 1744’de Rousseau
‘toplumun tavrı’ anlamında kullanmıştır.

Demokratik yönetimlerde, demokrasinin temelinde toplumsal rıza bulunmaktadır. Herhangi bir baskı söz konusu olmaksızın fikirlerin serbestçe dolaşabildiği ve tartışılabildiği bir ortamda, halkın üzerinde hem fikir olduğu kanıların yönetenler üzerinde etkinliği, demokratik sistemlerin temel yapı taşını
oluşturmaktadır. Kamusal düşüncenin varlığı, seçimle iş başına gelen yönetici sınıf üzerinde oluşturulmuş bir güç olarak kabul edilebilir. Bu güç sayesinde yönetenler sınıfının denetlenmesi söz konusuyken, ortak kanaatini en belirgin biçimde seçme hakkını kullanırken gösterdiği tercih ile somutlaştıran halkın, siyasal yapı ile doğrusal bir bağ kurmasını da sağlanmaktadır. Kamuoyunun
hükümetlerin karar alma politikaları üzerinde etkili olduğu demokratik sistemlerde, yönetici sınıfın kamusal alana karşı taşıdığı sorumluluğun yansıması ise bir soruna ya da talebe yönelik kamusal fikrin ne olduğunun anlaşılmaya çalışılması, bu nedenle de fikirlerin serbestçe dolaşılmasına ve tartışılmasına önem verilmesidir.

Birçok araştırmacının, tutumları etkileyerek hedef kitleleri denetim altına alma faaliyeti olarak açıkladığı propaganda; “propagandacının amaçlarını gerçekleştirmesi niyetiyle, hedef kitlelerin algılarının şekillendirilmesi, bilgilerinin yönlendirilmesi ve davranışlarının yönetilmesi sonucunu doğuracak motivasyonlar oluşturacak şekilde girişilen maksatlı ve sistematik çabalardır”.

Propagandanın ikna edilmesi en kolay hedef kitle grupları; çoğunlukla fakirlik düzeyinde alt gelir grubuna ait olanlar, belli bir siyasal tutuma sahip olmayıp bu konuda bir istikrarı bulunmayanlar, kendini ifade etme ve düşüncelerini açığa çıkarma konusunda çekingen davrananlar, çeşitli yaşam tercihleri ve alışkanlıkları nedeniyle toplumun genel düzenine uyum sağlayamayanlar, umutlarını yitirmiş olup da karamsarlığa kapılanlar ve demografik nitelikleri itibariyle duygusal davranmaya meyilli gençler ve yaşlılardır.

Siyasal partilerin ideolojilerini haklılaştırmak için rekabet içinde bulunulan diğer
partilerin faaliyetlerini kötülemesi ve bu sayede rakiplerin imajını zedelemeye çalışması, (Siyasal partilerin bu faaliyeti özellikle, henüz politik bir tutum oturtmamış olan kararsızlar üzerinde etkili olabilmektedir.

Konuların, ideolojilerin ya da gelişmelerin gösterişli bir üslupla abartılarak verilmesi bir propaganda tekniğidir. Bu teknikte propagandacı olay ve olguları süsleyerek verir ve ilgi çekici hale getirdiği mevzular hakkında iknayı kolaylaştırmaya çalışır. Siyasal iletişim stratejilerinde çokça kullanılan bu propaganda tekniği genellikle seçmen kitlelerine ümit aşılamaya çalışmaktadır. Mutlu yarınlar, güvenli bir gelecek, yeni hayat, devrim gibi ifadeler gösterişli genelleme tekniğine örnek verilebilir.

Siyasal iletişim faaliyetlerinde sıkça görülen bir başka propaganda tekniği de simgelerden yararlanmaktır. Simgelerin kullanılmasındaki amaç, propagandacının faaliyet ve mesajlarının hedef kitle tarafından sürekli hatırlanabilmesini sağlamaktır. Renkler, amblemler, sloganlar, seçim türküleri bunlara örnek verilebilir.

Seçim kampanyalarının ilk amacı siyasal partilerin düzenledikleri etkinliklerle kendileri ve adayları üzerinde olumlu bir imaj yaratmak ve oy sayısını arttırmaktır.

Siyasal partiler araştırma ve hazırlık aşamasında seçmen tiplerini, onların
güncel eğilimlerini, değişen tutum ve kanaatlerini bugünü baz alarak incelemelidir. Özellikle bu konuda yeni medya olarak adlandırılan internet teknolojisi siyasal partilere büyük kolaylıklar sağlamaktadır.

Üçüncü aşama, tüm bu planlama ve hazırlıkların uygulamaya döküldüğü zamandır ve iletişimim başarısı, stratejilerin ikna derecesini ve dolayısıyla
kampanyanın nihai sonucunu da etkilemektedir.

Bu aşamada yapılanlar; seçmenlerle yüz yüze toplantılar, paneller, yürüyüşler, mitingler, medya araçlarında verilen demeçler, köşe yazıları, filmler, afişler broşürler yoluyla seçmenlerle kurulan temaslar, propaganda faaliyetleri, Facebook, Twitter ve Instagram gibi yeni iletişim kanallarının aktif kullanımı şeklinde sıralanabilir.