SİSTEM ANALİZİ VE TASARIMI

Kapsülleme (encapsulation), verilerin ve bu veriler ile ilişkili işlemlerin bir varlık içerisinde tutulmasıdır.

Nesneler, sadece görülebilen ve dokunulabilen somut şeyler olmayabilir. Örneğin,
arkadaşınızdan telefon çağrısı bekliyorsunuz. Gelen çağrı, görülemez ve dokunulamaz.
Ancak, algılayabildiğimiz telefon çağrısı soyut bir nesnedir

Öznitelikler (attributes), bir nesnenin sahip olduğu özellikleri belirten verilerdir

Kapsülleme kavramı, nesne tabanlı sistemler ile ilişkilidir. Kapsülleme, nesneleri,
nesnelerin özniteliklerini belirten verileri ve kendi verileri üzerinde işlem gerçekleştiren
fonksiyonları bünyesinde barındırır.

Miras kullanılarak tasarlanan sınıfların ortak veri ve fonksiyonları üst sınıf altında
toplanmaktadır. Bu teknik, genelleşme olarak tanımlanabilir

Çarpan değeri, bir sınıfın diğer sınıfa ait kaç tane nesne ile ilişkilendirileceğini belirtmektedir.

Toplanma (aggregation), bir nesnenin bir ya da daha çok nesneyi içermesini belirten
ilişki türüdür. Örneğin, bilgisayar ve klavye ilişkisi bir örnek olarak verilebilir. Klavye,
bilgisayarın bir parçasıdır. Bilgisayar, klavyeyi bir araç olarak kullanır. Ancak, bilgisayar
kullanılamaz olduğunda, klavye bir başka bilgisayar ile kullanılmaya devam edebilir. Bu
ilişkide, bütün içindeki bir parça, bütün olmadan da var olmaya devam eder.

Adım 1. Yeni aktörlerin saptanması, tanımlanması ve belgelendirilmesi: İş gereksinimlerinin kullanım durum modellerine, nesne tabanlı analiz sırasında yeni aktörlerin
eklenmesi gerekebilir. Bu aşamada, eklenecek aktörler belirlenir ve aktörlerin tanımlaması yapılır.

Adım 2. Yeni kullanım durumlarının saptanması, tanımlanması ve belgelendirilmesi:
Yeni aktörlerin eklenmesi ile yeni kullanım durum’ların eklenmesi de söz konusu olabilir.
Bu adımda, yeni kullanım durum’lar saptanır ve tanımlanır.

Bölüt, etkinlik diyagramında faaliyetleri gerçekleştirecek aktör ya da nesnelerin satır veya sütun olarak gösterildiği kısımlardır. Faaliyetler ilgili oldukları aktör ya da nesnelerin bölütleri altında gösterilir.

Sınıf, nesne, paket, dağılım yapısal diyagramlar içerisindedir. Dizge ise davranışsal diyagramlar içerisinde yer alır.

Her nesne, öznitelik olarak adlandırılan ve sahip olduğu özellikleri belirten verilere
sahiptir. Örneğin, “müşteri” olarak tanımlanan bir nesne, müşteri numarası, isim, soyisim, ev adresi, iş adresi, ev telefon numarası, iş telefon numarası gibi özniteliklere sahip olabilir.

Herr nesne, davranışlara sahiptir. Bu davranışlar, nesnenin neler yapabileceğini belirtir. Örneğin, bir nesne olarak kapı ile eşleştirilen davranışlar vardır. Kapı açılabilir, kapanabilir, kilitlenebilir ve kilidi açılabilir. Tüm davranışlar, kapı ile ilişkili davranışlardır.
Başka bir nesne ile ilgisi yoktur. Nesne tabanlı programlamada, davranışlar fonksiyonlar
olarak oluşturulur.

Nesne modellemede bir başka önemli kavram, nesnelerin gruplandırılması için kullanılan
sınıflardır. Benzer öznitelik tiplerine ve davranışlara sahip nesneler, sınıf olarak tanımlanır. Belirli bir sınıfa ait nesne örneklendiğinde, o sınıf için önceden tanımlanan özniteliklere ve davranışlara sahip bir nesne var olur.

Miras kullanılarak tasarlanan sınıfların ortak veri ve fonksiyonları üst sınıf altında
toplanmaktadır. Bu teknik, genelleşme olarak tanımlanabilir.

Toplanma (aggregation), bir nesnenin bir ya da daha çok nesneyi içermesini belirten
ilişki türüdür. Örneğin, bilgisayar ve klavye ilişkisi bir örnek olarak verilebilir. Klavye,
bilgisayarın bir parçasıdır. Bilgisayar, klavyeyi bir araç olarak kullanır. Ancak, bilgisayar
kullanılamaz olduğunda, klavye bir başka bilgisayar ile kullanılmaya devam edebilir. Bu
ilişkide, bütün içindeki bir parça, bütün olmadan da var olmaya devam eder.

Nesnelerin mesajlaşması ile ilgili önemli bir kavram, çok biçimlilik (polymorphism) olarak adlandırılmaktadır. Bu kavram, farklı nesneler tarafından aynı mesajın farklı yorumlanabilmesi olarak tanımlanabilir. Örneğin, kuş, balık ve kurbağa birer nesne olsun. Bütün
bu nesnelerin ortak davranışları vardır: Hepsi hareket etme davranışına sahiptir. Ancak
bu davranış her birinde farklı biçimde ortaya çıkmaktadır. Kuş uçarak, balık yüzerek, kurbağa zıplayarak bu davranışı sergiler.

Yapısal diyagramlar, bir bilgi sisteminde bulunan veriler ve statik ilişkileri temsil etmek üzere kullanılır.

Nesne tabanlı analiz, aşağıda sıralanan üç aşamada gerçekleştirilir:
• Sistem fonksiyonlarının modellenmesi
• Nesnelerin saptanması ve tanımlanması
• Nesnelerin düzenlenmesi ve ilişkilerinin tanımlanması

Dağılım (Deployment)
Sistemin fiziksel mimarisini gösterir. Ayrıca, fiziksel mimaride yer alan yazılım bileşenlerini göstermek üzere kullanılabilir.