SİSTEM ANALİZİ VE TASARIMI

VAD’lar sistem içindeki süreçlerin mantıksal ve fiziksel modellerinin görsel olarak tanımlanmasında kullanılmaktadır

VAD’lar geliştirilecek olan bilgi sisteminin modellenmesinde aşağıda belirtilen üç konuda yardımcı olmaktadır:

i. Verinin nasıl hareket edeceğini gösterir,
ii. Veri hareketleri arasındaki ilişkilerin neler olduğunu açıklar,
iii. Verinin belirli bölgelerde nasıl saklanacağını gösterir.

VAD’lar aynı zamanda veriyi değiştiren ve dönüştüren süreçleri de gösterirler. VAD’lar süreçler arasındaki veri hareketlerine yoğunlaştığından dolayı bu diyagramlar aynı zamanda süreç modeli olarak da isimlendirilmektedir.

VAD haricî varlıklar, veri akışı, süreç ve veri deposu olmak üzere dört bileşenden oluşur.

Haricî varlıklar (HV), bir kişi, kurum, kurum birimi veya bir sistem olabilir. Haricî varlıklar kullanım durumlarda tanımlanan birincil aktörlere karşılık gelmektedir.

Bağlantının bittiği (bağlantı çizgisinin ok bulunan bölümü) haricî varlığa ise çıktı ya da hedef varlık adı verilir.

Bağlantının bittiği (bağlantı çizgisinin ok bulunan bölümü) haricî varlığa ise çıktı ya da hedef varlık adı verilir. Haricî varlıkların diyagramda kullanılmasında aşağıdaki kurallara uyulması gerekmektedir.

Veri bir haricî varlıktan diğerine doğrudan hareket edemez. Eğer bu veri sistem için gerekli ise mutlaka bir süreç üzerinden taşınmalıdır. Aksi durumda VAD üzerinde veri akışı gösterilmez.

Haricî varlıklar bir isim veya isim tamlaması ile ifade edilirler.

Veri akışı, başlangıç veya bitişinde veri akış yönünü gösteren okların bulunduğu bağlantı çizgileri ile gösterilir.

VAD haricî varlıklar, veri akışı, süreç ve veri deposu olmak üzere dört bileşenden olu- şur.

Haricî varlıklar (HV), bir kişi, kurum, kurum birimi veya bir sistem olabilir. Haricî varlıklar kullanım durumlarda tanımlanan birincil aktörlere karşılık gelmektedir. Bu varlıklar bazı kaynaklarda arayüz olarak da isimlendirilir. Haricî varlıklar sisteme veri sağlarlar ya da sistemden veri alırlar.

Bağlantının bittiği (bağlantı çizgisinin ok bulunan bölümü) haricî varlığa ise çıktı ya da hedef varlık adı verilir.

VAD oluşturmak için birbirini takip eden belirli adımların izlenmesi gerekmektedir. VAD’ların oluşturulmasında yukarıdan-aşağıya yaklaşımı kullanılmaktadır.

Dengeleme (Balancing): VAD üzerindeki bir sürecin daha alt düzey VAD’a ayrıştırılmasında girdi ve çıktıların korunmasıdır.

Yapılandırılmış karar verme süreçlerinde karmaşık dallanmalar oluştuğunda sürecin mantıksal modellenmesi için kullanılan yöntemdir. Karar ağacı, karar tablosunda bulunan koşul, eylem ve kuralların grafiksel olarak yatay bir şekilde gösterilmesidir.

Bir karar ağacında en soldaki başlangıç noktasına kök (root) adı verilmektedir. Koşullara bağlı olarak dallanan karar ağacının en sağında ise uygulanacak eylemin ne olduğunu gösteren yaprak (leaf) yapıları bulunmaktadır.

Bu durumda koşul sayısına n denilirse, koşul satır sayısına bağlı olarak elde edilebilecek koşul birleşimlerinden oluşmuş kural sayısı en fazla 2n olacaktır.

VAD oluşturulurken işletme sistem gereksinimleri haricî varlık, veri akış, süreç ve veri depolama olarak dört kategori altında gruplanırlar.

Dengeleme (Balancing): VAD üzerindeki bir sürecin daha alt düzey VAD’a ayrıştırılmasında girdi ve çıktıların korunmasıdır.

Tasarım Özelliği

Mantıksal VAD

Fiziksel VAD

Modelin gösterdiği nedir?

İşletme nasıl çalışır?

Sistem nasıl hayata geçirilecek? (veya mevcut sistem nasıl çalışıyor?)

Süreçler neyi gösterir?

İşletme Faaliyetleri

Programlar, program modülleri ve elle yürütülen işlemler

Veri depoları nedir?

Veri koleksiyonu (Verilerin nasıl saklanacağı dikkate alınmaz)

Fiziksel dosyalar ve veritabanları

Veri deposu türleri

Kalıcı veri koleksiyonlarını temsil eden veri depoları

Veri tanımlarını içeren ana dosyalar ve geçici dosyalar

Sistem kontrolleri

İş kontrollerini gösterir

Girdileri doğrulamak, kayıt
elde etmek, sürecin başarı ile tamamlandığından emin olmak ve sistem güvenliği için kontroller yapmak

Süreç Modelleme, verinin elde edilmesi, işlenmesi, saklanması süreçlerinin ve sistem bileşenleri arasında gerçekleşen veri hareketlerinin grafiksel temsilidir.