SİSTEM ANALİZİ VE TASARIMI - Deneme Sınavı - 15

Süreç mantığını modelleme yöntemi olarak yapısal dil yöntemi kullanıldığında aşağıdaki kurallara uyulması faydalı olacaktır:
i. Sıralı (ardışık) işlemler, karar işlemleri, durum kontrolleri ve döngü (tekrarlama) işlemleri için oluşturulmuş dört temel yapı bloğu kullanılmalıdır.
ii. Kolay okunabilir olması amacıyla girintili yazılmalıdır.
iii. Süreç kurallarını tanımlayıcı özellikte sınırlı sayıda kelime kullanılmalıdır

Karar tablosu, süreç içinde karşılaşılabilecek koşul ve bu koşullara karşılık uygulanması gereken kuralların her bir birleşimini gösteren mantıksal yapıdır.

Karar Ağaçları
Yapılandırılmış karar verme süreçlerinde karmaşık dallanmalar oluştuğunda sürecin mantıksal modellenmesi için kullanılan yöntemdir.

Haricî Varlıklar (External Entity): Sistemde bulunan verinin kaynağını ya da verinin gideceği hedefi gösterir.

Süreç (Process): Verinin elde edilmesi, dönüştürülmesi, saklanması veya dağıtılması amacıyla gerçekleştirilen işletme ya da bilgi sistemi faaliyetler bütünüdür.

Veri Akışı (Data Flow), verinin sistem içinde gerçekleştirdiği ve yönü belli olan hareketidir.

Bir veri deposundan gelen veri akışı, veriyi almak veya kullanmak anlamına gelir.

Süreç isimleri emir kipinde yüklemler ile sonlanmalıdır.

Veri Deposu (Data Store): Farklı fiziksel biçimlerde bulunabilen ve sistemdeki verileri saklayan ortamlardır.

Yukarıdan-Aşağıya Yaklaşım (Top-Down Approach): Veri işleme ve bilgi sıralama stratejisidir. Ayrıştırma (decomposition) olarak da isimlendirilen bu yaklaşımda genel sistem her adımda kendini meydana getiren alt sistemlere bölünür ve ayrıntılandırılır.

Bağlam diyagramın ayrıştırılması sonucu elde edilen diyagramda dokuz adede kadar süreç bulunabilmektedir. Bu düzeyde daha fazla sürecin dâhil edilmesi anlaşılması zor ve dağınık bir diyagram oluşmasına sebep olacaktır.

VAD’lar mantıksal ve fiziksel olmak üzere iki sınıfta incelenirler. Mantıksal VAD, yapılacak olan işe ve bu işin nasıl yapılacağına odaklanır. Mantıksal VAD’da sistemde yer alacak işletme faaliyetleri, her bir faaliyet tarafından üretilecek ve kullanılacak veriler tanımlanır.

Fiziksel VAD sistemin nasıl uygulanacağını, hangi donanım, yazılım, dosya ve insan kaynağının kullanılacağını gösterir.

Süreç tabanlı bir yaklaşım olan modern yapısal tasarım, sistemin süreçlerini, hiyerarşik olarak yönetilebilir bileşenlere ayırır. Böylece, gerçekleme ve yazılım güncellemesi daha kolay olur. Bu yaklaşım, yukarıdan aşağıya program tasarımı olarak da adlandırılır. Bir program yukarıdan aşağıya doğru hiyerarşik bileşenler olarak tasarlanır.

Bilgi Mühendisliği: Bu yaklaşım, bilgi sistemlerinin planlama, analiz ve tasarımı için kullanılan, model güdümlü ve veri merkezli ancak sürece duyarlı bir yaklaşımdır. Bilgi mühendisliği modelleri, sistemin veri ve süreçlerini gösteren ve bunları eş uyumlu hâle getiren resimlerdir. Bu yaklaşımda, veri model diyagramı en çok kullanılan araçtır.

Günümüzde, birçok analist ve tasarımcı, tasarımda modern mühendislik tabanlı yaklaşım olan prototiplemeyi tercih etmektedir. Bu yaklaşımın ana avantajları şunlardır: Son kullanıcıların aktif katılımını gerektirir. Bu durum, son kullanıcının moralini yükseltir ve projeye desteğini arttırır.

Nesne Tabanlı Tasarım: Bu yaklaşım, en yeni tasarım stratejisidir. Bu yaklaşımda, veri ve işlem gibi kavram ayrımı ortadan kaldırılır. Bilgi sisteminin problem çözümü, nesnelere dağıtılır.

Kurum, yeni sistemi sıfırdan kurmak isteyebilir. Bazı durumlarda ise bu tercihin yapılması kaçınılmazdır. Yeni sistem, ciddi sistem mühendisliği gerektirecek derecede, önemli olabilir ve çeşitli zorluklar içerebilir. Bu durumda, geliştiriciler proje gereksinimlerini karşılayabilecek hazır paket bir çözüm bulamazlar. Kurum içinde geliştirmek tek uygun seçenektir.

Sonuçta, hizmet alımı yeni bir sistem geliştirme sürecinde iyi bir alternatiftir. Ancak kusursuz bir seçenek olarak da düşünülmemelidir. Yeni bir sistemin kurulumunda dış tedarikçiler tercih edilirse işletmeye özel bilgilerinin paylaşılması ya da gelecekteki geliştirme kontrolünün kaybedilmesi anlamında ödün verilmiş olunacaktır. Kurum içi uzmanlar, bu projeden kazanacakları yeteneklerden mahrum kalacaklar ve uzmanlık dış işletmelere kayacaktır.

Mimari tasarımda, aşağıda sıralanan tasarım kararlarının verilmesine ihtiyaç vardır: