SINIF YÖNETİMİ

Birçok alanda yeterlilikleri olan insan, geçmişten geleceğe birtakım sınırlılıklara da sahiptir. Söz konusu sınırlılıklar, insanoğlunun hayatı boyunca belirlediği çok sayıda ve çok çeşitli amaçların büyük çoğunluğunu tek başına gerçekleştirmesini engeller. Bu nedenle sınırlılıkların üstesinden gelebilmek için başkalarıyla iş birliği yapması gerekir. Bu iş birliğinin yapıldığı yerlere de “grup” veya “örgüt” adı verilir.

Aile “en küçük ve en temel” toplumsal gruptur.

Yaşamımızın büyük bir çoğunluğu diğer insanlarla birlikte geçer. Bazı durumlarda bu insanlar bir grubu meydana getirirken, bazı durumlarda sadece kalabalık olarak nitelendirilirler. Herhangi bir insan topluluğunun grup olarak nitelendirilmesi için bazı özelliklere sahip olması gerekir. Bu özellikler farklılık göstermekle birlikte, grubun en önemli özelliğinin etkileşim olduğu çoğunlukla kabul görmektedir.

Temel değerler, grubun başarmayı istediği, arzu edilen bir amaçtır. Gruplar, yenilikçi olma, birinci olma, mükemmellik, başarılı olma, kararlılık, moral ve kaliteden herhangi birini veya tamamını benimsemeye çalışabilirler. Temel değerlerin toplamı, grubun bir anlamda “vizyon”unu oluşturmaktadır.

Sınıfta oluşan gruplardaki öğrencilerin belirli temel ve yardımcı değerlere uymalarını teşvik etmek, onları bunun için desteklemek; sonuçta, bir grubun belirli normlar geliştirmesine ve grubun amaçlarını başarmak için üyelerinin belirli davranışlar sergilemesine neden olur. Normlar, zaman içinde ortaya çıkan davranışları, grup için önemli olduğu düşünülen yönde düzenleyen biçimsel veya biçimsel olmayan kurallardır. Normlar, değerler sistemine bağlı olarak her grupta bireylere yol gösteren, doğru ve yanlışı, olumlu ve olumsuzu belirleyen kurallar, standartlar ve fikirler bütünü biçiminde ortaya çıkmaktadır.

Gruplandırmada beş temel boyut, öğrencilerin sınıf içi deneyimlerinde merkezî öneme sahiptir. Bu boyutlar: Sınıfta öğretmenin varlığı, öğrencilerin öğrenme sorumluluğu, grup oluşumu, grup büyüklüğü ve öğrenci-öğrenci ve öğrenci-öğretmen etkileşimidir.

Sınıfta bir lider olabilmek için sergilenmesi gereken ön koşul davranışlardan bazıları şöyle sıralanabilir: Öğrencilere güven vermek, onları güdüleyebilmek, vizyon sahibi olmak, sürece meydan okumak, uzman olmak, model olmak ve etkili iletişimde bulunmak.

Yönetici karışıklıkla, lider ise değişimle baş edebilme ile ilgilidir. Dolayısıyla, daha fazla değişim daha fazla liderlik gerektirir. Öğretmen prosedürle ilgili işlemlerini yerine getirirken bir yönetici, eğitim-öğretim aracılığıyla öğrencileri bir düzeyden başka bir düzeye getirdiği için lider özelliği sergileyebilmelidir.

Liderin en temel özelliği, izleyenlerine güven verebilmesidir. İnsanlar onlara güvenirler çünkü onlar inandıkları değerler doğrultusunda davranarak, belirledikleri amaçlara ulaşırlar. Dolayısıyla liderler değer, söz ve eylemleriyle tutarlı insanlardır.

Vizyon Sahibi Olmak: Lider öğretmenler geleceğe yönelik bir ideale ulaşmayı amaçlayarak, sınıflarının gelecekte ne olabileceği konusunda güçlü bir imaja sahip kişilerdir. Öğretmenlerin bunu gerçekleştirebilmeleri için iyimserliklerini koruyarak, öğrencilerin entelektüel olarak ilerleyebileceklerine inanmaları ve bu yolda çaba göstermeleri gerekir. Öğretmenler geniş bir vizyon ve yeni fikirlerle, öğrencilerin çabalarını olumlu tarafa yönlendirerek onlara yardım edebilirler.

Örgüt, gruplardan oluşan bir üst yapıdır. Toplum, değişik örgütlerden, örgütler ise örgütsel ve bireysel amaçların gerçekleştirilmesi yönünde davranış gösteren bireylerin etkileşimi sonucu ortaya çıkan gruplardan oluşur. Örneğin okul sınıflardan, sınıflar da çeşitli gruplardan oluşan bir örgüttür. Bir başka deyişle okul bir örgüt olarak ele alındığında, sınıf ve sınıfın içinde yer alan çeşitli topluluklar grup olarak yer alır. Bunun için bir sınıf lideri olarak öğretmenin sınıfı toplumsal bir grup olarak görmesi, bu grubun dinamiklerini dikkate alarak, olumlu bir grup ortamı yaratması gerekir. Bu bilgiler ışığında bakıldığında A seçeneğinde verilen bilgi doğru olup diğer seçeneklerdeki bilgiler ise yanlıştır. Doğru yanıt A'dır.

Yaşamımızın büyük bir çoğunluğu diğer insanlarla birlikte geçer. Bazı durumlarda bu insanlar bir grubu meydana getirirken, bazı durumlarda sadece kalabalık olarak nitelendirilirler. Herhangi bir insan topluluğunun grup olarak nitelendirilmesi için bazı özelliklere sahip olması gerekir. Bu özellikler farklılık göstermekle birlikte, grubun en önemli özelliğinin etkileşim olduğu çoğunlukla kabul görmektedir. Grup, özünde, belirli bazı ortak amaçlarla bir araya gelmiş insanların bütününü ifade eder. En az iki kişiden meydana gelir, üst sınırı yoktur. Grup kavramı açılacak olduğunda; ortak bir sorun, konu veya belli bir amaç etrafında bir araya gelmiş, birbirlerinin varlığından haberdar olup birbirleriyle etkileşimde bulunan ve kendilerini bir grup olarak algılayan insan toplulukları olarak tanımlanabilir. Bu nedenle grupla ilgili birinci değerlendirme doğru değildir. İkinci ve üçüncü değerlendirme ise doğrudur. Doğru cevap C'dir.

Öğrenciler sınıf içerisinde gerçeklştirilen serbest etkinliklerde veya eğitim etkinliklerinde zaman zaman gruplar hâlinde çalşmayı tercih ettiklerinden sınıflarda genellikle 2-3 kişiden oluşan gruplaşmalara sıkça rastlanır. Bunun temel nedenlerinden birisi öğrencilerin birbirleriyle daha kolay etkileşimde bulunabilmeleridir. Dolayısıyla öğretmen, sınıfın birçok farklı gruptan oluştuğunu bilerek bunlara liderlik edebilmelidir. Doğru cevap D'dir.

Gruplar, yapıları ve işlevleri bakımından çeşitli kategorilere ayrılmasına karşın, ister

yapıları, ister işlevleri farklı olsun ortak birtakım özellikleri söz konusudur. Söz

konusu bu ortak özellikler, grup değerleri ve normları, rol ve statüler, grup baskısı

ve bireyin gruba uyma davranışı ile grup bağlılığıdır. Tüm gruplaşmalarda az veya

çok bu temel özelliklere rastlamak olasıdır. Grup çatışması ise, grubun özelliklerinden biri değildir.  Doğru yanıt E’dir.

I ve IV numaralı sayılarda verilen bilgiler doğrudur, II ve III numaları sayılarda verilen bilgiler ise yanlıştır.  Bu nedenle doğru cevap D'dir.

"Grup Misyonu" grupların temel özelliklerinden değildir. Doğru cevap B'dir.

Tanımlar arasında vizyon akvramının açıklaması yoktur. Doğru cevap A'dır.

Seçeneklerden sadece E seçeneğinde verilen açıklama doğrudur. diğer seçeneklerdeki açıklamalar yanlıştır. Doğru cevap E'dir.

Sınıfın en önemli özelliklerinden biri, sınıf içindeki biçimsel grupların büyüklüğüdür. Doğru cevap B'dir.

Lider olarak öğretmen öncelikle öğrencilere güven veririr. Diğer seçenekler yanlıştır. Öğrenciler tarafından sevilen bir öğretmen onun liderlik özelliğini taşıdığını göstermez. Doğru cevap C'dir.